Một người dân ở tỉnh Đắk Nông phải đi lại hơn 300 km, đến ngày 8-7 mới có được giấy xét nghiệm Covid-19 âm tính để đến tỉnh Bình Phước lo đám tang cho người thân. Vụ việc này cho thấy nhiều bất cập trong việc xét nghiệm để tự kiểm tra sức khỏe, bảo đảm an toàn cho bản thân và gia đình.
Nhiều nơi quá tải
Trước khi Đồng Nai thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16, ngày 7-7, phóng viên đã ghi nhận tại Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, những nơi này có công suất xét nghiệm SARS-CoV-2 lên đến 3.000 mẫu/ngày cũng không đáp ứng đủ nhu cầu của người dân đến xét nghiệm. Dù đã cố gắng sắp xếp nhưng tại nhiều điểm xét nghiệm vẫn xảy ra tình trạng lộn xộn, chen chúc vì lượng người đến quá đông, phải chờ đợi trong thời gian dài.
Tương tự, ở Phòng khám Đa khoa Nguyễn An Phúc trên đường Đồng Khởi (TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai), những ngày qua liên tục có hàng trăm người tập trung để xét nghiệm lấy "giấy thông hành". Phần đông là các tài xế, công nhân, một số người từng đến các điểm khác nhưng do quá tải nên tìm đến đây. Bệnh viện Tâm Hồng Phước cũng trên đường Nguyễn Ái Quốc (phường Trảng Dài, TP Biên Hòa) luôn trong tình trạng quá tải, người đến xét nghiệm tràn cả xuống lòng đường. Lực lượng chức năng sau đó phải chấn chỉnh thì tình trạng ùn ứ mới phần nào giảm.
Trên các tuyến quốc lộ qua tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, lượng phương tiện bị ùn ứ kéo dài tại các chốt kiểm soát khi tỉnh này yêu cầu phải có giấy xét nghiệm âm tính với Covid-19 mới được vào. Trong ngày 7-7, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã công bố hàng chục địa điểm đáp ứng được việc lấy mẫu xét nghiệm nhanh để giải tỏa áp lực cho một số cơ sở xảy ra tình trạng người dân chen chúc lấy mẫu.
Cùng ngày, từ sáng sớm đã có hàng trăm người tại Bình Dương tới các điểm test nhanh Covid-19. Nhiều người đến từ 7 giờ nhưng phải chờ đến gần 10 giờ mới đến lượt. Mặc dù các bệnh viện đã chia thành khu vực làm thủ tục lấy mẫu xét nghiệm và khu vực chờ lấy kết quả riêng nhưng nơi nào cũng đông đúc, nhiều điểm không giữ khoảng cách an toàn.
Người dân chen chúc xét nghiệm tại một phòng khám tư ở TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai vào ngày 7-7 Ảnh: XUÂN HOÀNG
Mỗi nơi một giá
Mặc dù đã được Bộ Y tế công khai giá lấy mẫu test nhanh là 238.000 đồng/mẫu nhưng mỗi nơi áp dụng một giá khiến người lao động bức xúc. Tại Bệnh viện Đa khoa Hoàn Hảo (tỉnh Bình Dương), khi lấy mẫu, nhiều người phàn nàn khi giá lên đến 400.000 đồng/mẫu, trong khi tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Vạn Phúc 1 (TP Thủ Dầu Một), mỗi mẫu test nhanh có giá 250.000 đồng. Ngay sát bệnh viện này là Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn - Bình Dương có giá là 350.000 đồng/mẫu. Bệnh viện Đa khoa An Phú và Bệnh viện Quốc tế Becamex lại có giá 450.000 đồng/mẫu.
Đại diện Sở Y tế tỉnh Bình Dương cho biết do nhu cầu đi lại của người dân tại một số khu vực đòi hỏi phải có giấy xét nghiệm âm tính với Covid-19 nên họ tìm đến các cơ sở y tế trên địa bàn để test khá đông. Hiện trên thị trường có rất nhiều loại test nhanh, do nhiều hãng sản xuất với mức giá khác nhau. Đơn giá này phụ thuộc các yếu tố như giá thành của từng hãng sản xuất cộng với nhiều loại chi phí khác của từng cơ sở y tế.
Trung tâm Y tế TP Vũng Tàu thì có văn bản công khai giá xét nghiệm cho người dân, trong đó giá được niêm yết là 238.000 đồng/người. Tuy nhiên, sau 1 ngày thực hiện lấy mẫu thì trung tâm này đã phải phong tỏa do trong quá trình lấy mẫu có 1 người được xác định dương tính với SARS-CoV-2.
Theo Sở Y tế tỉnh Đồng Nai, hiện các cơ sở được xét nghiệm khẳng định Covid-19 bằng PCR mức giá xét nghiệm mẫu đơn là 734.000 đồng, mẫu gộp thì 300.000 đồng. Riêng tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Đồng Nai, mẫu gộp giá chỉ 226.000 đồng nhưng do bận xét nghiệm người xuất cảnh và hàng ngàn mẫu truy vết ngoài cộng đồng nên hạn chế xét nghiệm dịch vụ. Đối với 22 bệnh viện và cơ sở y tế xét nghiệm nhanh Covid-19, trả kết quả sau 4 giờ, mức giá lại khác nhau, dao động từ 230.000 - 400.000 đồng.
Bà Nguyễn Thị Hoàng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, đã ký văn bản chỉ đạo về việc thống nhất mức giá khi thực hiện xét nghiệm nhanh Covid-19. Theo đó, UBND tỉnh Đồng Nai yêu cầu Sở Y tế chủ trì, phối hợp các đơn vị liên quan rà soát, thống nhất giá test nhanh Covid-19 và thông báo đến các bệnh viện, phòng khám, cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh để thực hiện đồng nhất, không để tình trạng nhiều mức giá như hiện nay.
Phải thực hiện mọi biện pháp phòng bệnh
CDC tỉnh Đồng Nai cũng khẳng định các kết quả xét nghiệm không phải đạt chính xác 100%. Giấy xét nghiệm này chỉ có giá trị về mặt thời điểm bởi sau khi xét nghiệm, người dân không thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch thì vẫn có khả năng nhiễm SARS-CoV-2 và trở thành nguồn lây lan dịch bệnh cho cộng đồng. Do vậy, sau khi thực hiện xét nghiệm, điều quan trọng nhất là người dân vẫn phải thực hiện nghiêm mọi biện pháp phòng bệnh.
Bác sĩ Nguyễn Duy Tài, Phó Giám đốc Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP Thủ Đức, TP HCM):
Chủ động kiểm tra sức khỏe
Do lượng người tập trung xét nghiệm đông sau khi một số địa phương quy định phải có giấy xét nghiệm Covid-19 nên ngày 7-7, chúng tôi đã thành lập thêm khu xét nghiệm dịch vụ tại cổng số 2 của bệnh viện và điểm lấy mẫu dã chiến tại Nhà Thiếu nhi TP Thủ Đức cơ sở 1 (số 200 Nguyễn Duy Trinh, phường Bình Trưng Tây). Trong 24 giờ qua, mỗi điểm lấy mẫu đều giảm 50%. Trước đây, 1 ngày có thể lấy khoảng 1.500 mẫu nhưng hiện số người đến đăng ký lấy mẫu chỉ còn hơn 300 người. Ngoài việc lấy mẫu xét nghiệm tầm soát trong cộng đồng để tìm F0, người dân tự đến lấy mẫu xét nghiệm nhanh có trả phí tại bệnh viện cũng là cách để tăng cường tầm soát F0. Khi có kết quả âm tính, người dân cũng cảm thấy an tâm hơn.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, chuyên gia dịch tễ học Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP HCM):
Xét nghiệm nhanh chỉ 15-30 phút có kết quả
Bên cạnh xét nghiệm khẳng định RT-PCR thì xét nghiệm nhanh có nhiều ưu điểm, dễ làm, chỉ mất 15-30 phút là có kết quả, trong khi xét nghiệm khẳng định mất nhiều thời gian từ 4-6 giờ hoặc 12-14 giờ. Những nơi có nguy cơ cao có thể làm xét nghiệm kháng nguyên nhanh tại chỗ trước khi xét nghiệm khẳng định theo mẫu gộp hay mẫu đơn. Những vùng nguy cơ cao có thể lấy mẫu xét nghiệm nhanh đại diện hộ gia đình (người di chuyển, đi lại nhiều sẽ được ưu tiên lấy mẫu). Nếu kết quả test nhanh dương tính thì lấy mẫu đơn xét nghiệm khẳng định cho cả gia đình. Còn kết quả âm tính thì làm mẫu khẳng định gộp 2-3 đại diện hộ gia đình khác cùng âm tính. Nếu mẫu xét nghiệm có nồng độ virus cao, nồng độ virus CT >33 thì khả năng lây sẽ cao, nếu thông số CT <33 thì khả năng lây thấp.