Vấn đề 'hóc búa' của Nga
Hôm 6/5, Bộ Quốc phòng Nga đã ra tuyên bố về việc 5 phương tiện mặt nước không người lái (USV) của Ukraine đã bị Hạm đội Biển Đen vô hiệu hóa.
Đồng thời họ cũng tung ra một video, thứ đã được lan truyền nhanh chóng trên Internet về cảnh một trực thăng Ka-29 (biến thể vận tải - tấn công của Ka-27) bay lơ lửng phía trên một USV Ukraine đang cơ động tích cực và khai hỏa về phía nó.
Đáng lưu ý rằng có 1 điểm khác biệt của USV Ukraine này so với tất cả các "anh em" của nó từng xuất hiện trước mắt người Nga là sự hiện diện của một bệ phóng cùng 1 tên lửa được cho là tên lửa không đối không R-60 hoặc R-73.
Đoạn video UGV Ukraine mang tên lửa không đối không R-73 bị trực thăng Ka-29 Nga vô hiệu hóa gần Crimea (Nguồn: BQP Nga).
Trong phần bình luận về vụ việc, tờ Militarnyi của Ukraine nhấn mạnh:
"Thứ đáng chú ý trong đoạn video là sự xuất hiện của cấu trúc thượng tầng trên USV rất giống với R-73 của Liên Xô... khả năng tên lửa là R-60 có thể được loại bỏ nhờ hình dạng của cánh đuôi...
R-73 là tên lửa tầm ngắn và thực sự có thể được phóng từ các bệ phóng trên mặt đất hoặc mặt biển. Tên lửa không cần radar hoặc các hệ thống dẫn đường khác vì nó được trang bị đầu dò hồng ngoại riêng biệt...
... rất có thể USV là loại Magura V5 được Ukraine hiện đại hóa...
Điều đáng chú ý là người Nga đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho USV dẫn đến một vụ nổ mạnh. Từ đó, có thể kết luận rằng khi đó nó có thể vẫn mang tên lửa và có thể bắn trúng máy bay đối phương..."
Ảnh cắt từ video cho thấy USV mang theo 2 tên lửa.
Về phía người Nga, ít giờ trước cây viết Sergey Marzhetsky của Topwar.ru đã đăng tải một bài viết với tiêu đề: "'Cánh tay nối dài' của Ukraine: Tại sao USV Ukraine ngày càng trở nên nguy hiểm" với những nhận định đáng chú ý về vụ việc như sau:
"Blogger hàng không nổi tiếng "Fighterbomber" đã đăng tải bình luận của mình về trận chiến gần bờ biển Crimea như sau:
"Người Ukraine bắt đầu lắp đặt R-60/R-73 trên USV. Cụ thể là 2 tên lửa mỗi chiếc.
Đây là những tên lửa không đối không có đầu dò hồng ngoại và điểm đặc biệt này dẫn tới việc nền tảng phóng không cần bổ sung các thiết bị ngắm bắn hay định vị... mục tiêu sẽ bị chính tên lửa bắt giữ.
Không có vụ phóng (tên lửa từ USV) nào được ghi nhận.
Việc kết nối tên lửa với hệ thống điều khiển của USV đã được người Ukraine tiến hành nhưng vẫn chưa đem lại kết quả và hiện phương tiện hiệu quả nhất (của phía Nga) để chống lại USV (của phía Ukraine) là trực thăng".
Tiếp theo đó là lời giải thích rằng USV đã thực hiện vụ phóng 1 tên lửa vào một trực thăng vận tải Mi-8 nhưng may mắn thay, đã không thành công.
Đó là lý do tại sao đoạn video cho thấy USV chỉ mang theo một tên lửa... và dù cuộc tấn công đã bị đẩy lùi nhưng đây thực sự là một tin xấu đối với chúng ta (Nga).
...USV cảm tử của Ukraine đã trở thành một vấn đề lớn đối với Hạm đội Biển Đen... và bây giờ chúng đã được đối phương đẩy lên một tầm cao mới...
...thực tế là ở Kiev họ mới chỉ tiến hành trang bị tên lửa phòng không lên USV vào đầu tháng 3 và chỉ 2 tháng sau, cuộc tấn công đã được tiến hành...điều gì sẽ xảy ra tiếp theo khi những “căn bệnh thời thơ ấu” của một khí tài mới được loại bỏ?"
Clip của tình báo Ukraine ghi cảnh USV (xuồng không người lái) của Ukraine lao trực diện vào tàu của hải quân Nga.
Gợi ý đến từ... nước Mỹ
Trái với những đồng nghiệp lạc quan cũng của Topwar.ru hoặc thậm chí là trong gần như toàn bộ truyền thông chính thống Nga, cây viết Sergey Marzhetsky thường có xu hướng đặt ra những câu hỏi khá hóc búa về "chiến tranh không người lái" ở Ukraine.
Và mặc dù bài viết của ông vẫn đang tiếp tục gây tranh luận trong các độc giả Nga, cũng chỉ vài giờ trước cây viết Sychev Alexander của Topwar.ru đã đăng tải một gợi ý có thể trả lời câu hỏi nói trên.
Và điều ngạc nhiên nó đến từ việc phân tích một bài viết của Tiến sĩ sử học và cũng là cựu sĩ quan Hải quân Hoa Kỳ (USN) Stephen Wills trên trangDefenseopinion.com vào tháng 2/2024 về các phương án để USN đối phó USV rút ra từ cuộc đối đầu vẫn đang tiếp diễn trên Biển Đen.
Cụ thể ông Stephen Wills đã nêu ra 5 hành động tương đối đơn giản để giảm thiểu mối đe dọa từ USV:
1. Các cuộc chạm trán với USV có thể diễn ra ở nơi mà thủy thủ đoàn tàu chiến hoàn toàn không ngờ tới, vì vậy mức độ sẵn sàng chiến đấu của họ luôn phải ở mức cao.
2. Nhanh chóng trang bị các máy bay không người lái (UAV/Drone) trinh sát các cỡ và nhân lực phù hợp cho các tàu chiến để có thể phát hiện sớm các USV tấn công của đối phương.
Video tuyên truyền của Bộ Quốc phòng Nga cho thấy một người điều khiển vận hành FPV Drone tiêu diệt một thuyền cao tốc của phía Ukraine.
3. Cần duy trì khả năng sẵn sàng chiến đấu liên tục của tất cả các hệ thống vũ khí trên tàu chiến.
4. Cần tăng số lượng vũ khí phù hợp (súng máy hạng nặng chứ không phải súng trường tấn công AK) trên boong và cấu trúc thượng tầng của tàu chiến để phòng thủ trước USV.
5. Cuối cùng là thiết lập các điểm quan sát trên các điểm cao nhất của tàu chiến để có thể theo dõi bằng mắt thường hoặc camera chặt chẽ hoạt động của USV.
Ở phần cuối của bài viết, ông Sychev Alexander đưa ra kết luận như sau:
"Nhiều khả năng, một số biện pháp mà vị chuyên gia Mỹ đề xuất đã được phía Nga thực hiện.
Hiện tại, rất có thể điểm yếu chính là việc phát hiện sớm USV trong bóng tối, cũng như việc tổ chức và tiến hành hỏa lực phòng thủ ở khoảng cách tối thiểu. Rõ ràng là Nga thiếu khả năng giám sát chuyên biệt cũng như không có đủ vũ khí...
Đồng thời, phải nói rằng Nga có kinh nghiệm tổ chức phản công trước các cuộc tấn công của mục tiêu cơ động cỡ nhỏ và ví dụ là các hành động chống lại cướp biển Somali ở vùng Sừng châu Phi.
Các biện pháp đang được Hạm đội Biển Đen của Hải quân Nga thực hiện rõ ràng là chưa đủ khiến các tàu tiếp tục bị tấn công. Có lẽ đây là lúc để lắng nghe ý kiến của một chuyên gia nước ngoài và nhớ lại các kinh nghiệm khá thành công của chính mình".
Một thủy thủ Nga khai hỏa súng trường tấn công AK vào mục tiêu là tàu cướp biển Somalia. Được biết con tàu này bị vô hiệu hóa bằng đạn súng chống tăng vác vai (RPG) chứ không phải đạn súng trường.