Bác sĩ Tạ Tùng Duy, Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, cho biết quả vải bao gồm chủ yếu là nước (82%) và carbs (16.5%). Trong 100g quả vải thiều tươi có 66 calo; 16,5g carbs; 0,8g chất đạm; 15,2g đường; 0,4g chất béo; 1,3g chất xơ... Quả vải rất giàu vitamin C và các loại khoáng chất như kali, đồng... Mùa vải thường kéo dài từ giữa tháng 5 tới đầu tháng 7.
Theo BS Duy, đối với người bình thường chỉ nên ăn từ 5-10 quả vải/ngày. Ngoài ra, BS Duy lưu ý chỉ ăn quả vải đã chín đủ, không ăn vải xanh; không nhai, cắn hạt vải khi ăn; không ăn quá nhiều vải cùng một lúc vì dễ bị đau rát lưỡi, sinh nhiệt, "say vải", ngộ độc vải dẫn đến buồn nôn, hoa mắt, chóng mặt.
Lớp màng trắng của quả vải không chứa bất cứ chất dinh dưỡng nào. Lớp màng này cũng không mang lại tác dụng cho cơ thể hay hạn chế nóng trong. Tuy nhiên, nếu sau khi bóc, lớp màng này vẫn sót lại, việc ăn chúng cũng không ảnh hưởng tới cơ thể, chỉ làm mất vị thơm ngon của quả vải bởi vị chát.
Nước ép vải cũng giống như các loại nước ép trái cây khác thường thiếu chất xơ và có nhiều đường, năng lượng hơn so với trái cây tươi nguyên chất.
Muốn mua được vải tươi, ngon, nên chọn những chùm quả có phần cành dẻo và lá còn tươi mới. Vỏ quả vải có màu sắc đỏ hồng, không có các đốm nâu đen, phần gai trên vỏ của quả nhẵn, nở to chứng tỏ quả đã chín.
Quả vải mọng nước, chín là quả khi dùng tay ấn nhẹ thấy mềm, căng mọng và có độ đàn hồi, có mùi thơm của vải, không bị chảy nước hay có vị chua.
Mặc dù quả vải có nhiều dinh dưỡng nhưng một số người nên chú ý khi ăn. Ảnh minh họa
Ai nên hạn chế ăn vải?
Bs Duy cho hay người mắc bệnh đái tháo đường nên hạn chế ăn quả vải. Trong cùi quả vải thiều có nhiều đường glucoza. Nếu ăn nhiều vải cùng một lúc có thể khiến lượng đường glucoza trong máu vượt quá khả năng hấp thu, chuyển hóa của gan. Khi lượng đường glucoza tăng đột biến cũng không có lợi cho những người bị đái tháo đường.
Người có cơ địa dị ứng nên hạn chế ăn quả vải. Vải có thể gây dị ứng, do vậy, nếu ăn quá nhiều quả vải có thể gây rối loạn chuyển hóa đường trong cơ thể và phát sinh các triệu chứng dị ứng như: phù nề da, tiêu chảy, đau đầu, khó thở, chóng mặt và buồn nôn.
Người đang bị sốt hoặc người nổi nhiều mụn nhọt không nên ăn nhiều vải. Vải là loại quả có tính nóng vì thế khi ăn nhiều vải sẽ gây ra cảm giác nóng nực, khó chịu, nhiệt miệng. Bên cạnh đó, lượng đường cao trong quả vải có thể là nguyên nhân khiến cơ thể mọc rôm sảy, mụn nhọt, thậm chí có trường hợp dẫn tới những phản ứng tiêu cực như tiêu chảy, đau đầu, chóng mặt, chân tay bủn rủn…
Một số phụ nữ đang mang bầu thường có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, đặc biệt những người đã có tiền sử bị đái tháo đường hoặc thừa cân. Vì vậy bà bầu không nên ăn nhiều vải. Bà bầu và trẻ em không nên ăn quá 3-4 quả/lần.
Trong một vài ngày trước khi diễn ra chu kỳ kinh nguyệt, phụ nữ thường lo âu, căng thẳng tinh thần do sự mất cân bằng hormone estrogen và progesterone. Do đó, khi đang trong giai đoạn này, chị em cần hạn chế ăn nhiều vải.
Ngoài ra, lâu nay có nhiều thông tin truyền tai nhau cho rằng "ăn nhiều vải sẽ bị viêm não Nhật Bản". Theo TS Nguyễn Văn Dũng – Trưởng Khoa Côn trùng, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương, đây chỉ là tin đồn không chính xác và không có căn cứ khoa học. Theo chuyên gia, thông tin suy diễn này bắt nguồn từ sự trùng lặp thời điểm mùa vải và mùa bệnh viêm não Nhật Bản.
TS Dũng cho biết viêm não Nhật Bản là bệnh cấp tính do virus gây ra, làm tổn thương nghiêm trọng hệ thần kinh trung ương. Ổ chứa virus viêm não Nhật Bản trong thiên nhiên là các loài sống hoang dã như chim, một số loài bò sát và các loài động vật có xương sống - nơi virus nhân lên, lưu trữ lâu dài trong tự nhiên và phát tán tới vật nuôi gần người, đặc biệt là lợn, sau đó đến trâu, bò, ngựa, dê… và từ đó truyền sang người. Bệnh viêm não Nhật Bản không lây truyền trực tiếp từ người sang người hoặc từ động vật sang người mà lây truyền thông qua muỗi đốt.
Muỗi truyền bệnh viêm não Nhật Bản chủ yếu sinh sản ở môi trường nước trong, thường ở ruộng lúa nước, nhất là ở ruộng mạ và phát tán rộng trên cánh đồng, nên thường gọi là muỗi đồng ruộng. Ở nước ta, loài muỗi này có nhiều ở miền Bắc, phát triển vào những tháng mùa hè, nắng nóng có mưa nhiều, cao điểm đúng vào tháng 6, tháng 7 mùa vải chín.
Do đó, TS Dũng khẳng định: "Việc ăn quả vải không liên quan gì đến lây truyền bệnh viêm não Nhật Bản".
