Nói Qatar là kỳ World Cup đầu tiên được tổ chức vào mùa Đông có lẽ chỉ đúng với cái nhìn của những người sống ở Bắc bán cầu. Còn trên thực tế, ngay từ khi khai sinh, World Cup đầu tiên của bóng đá thế giới - Urugay 1930, đã diễn ra dưới cái lạnh cắt da cắt thịt rồi.

Khởi tranh từ ngày 13/7 và kết thúc vào ngày 30/7/1930 tại thủ đô Montevideo của Uruguay, kỳ World Cup năm đó được tổ chức đúng vào mùa Đông tại Nam bán cầu. Thậm chí đấy còn là một mùa Đông lạnh thuộc loại kỷ lục. Các cầu thủ thi đấu trong điều kiện nhiệt độ xuống tới dưới 0 độ C và có cả tuyết.

“Chúng tôi gặp Mexico và trời đổ tuyết vì ở Nam bán cầu đang là mùa đông. Một đồng đội tạt bóng vào trung lộ và tôi phải theo dõi đường đi của trái bóng hết sức cẩn thận mới có thể tung cú vô lê bằng chân phải. Mọi người đều hài lòng nhưng tất cả chúng tôi không ai trượt trên mặt cỏ để ăn mừng”, cố danh thủ Lucien Laurent - tiền đạo của ĐT Pháp năm đó, từng kể lại như vậy về khoảnh khắc ông ghi bàn thắng đầu tiên trong lịch sử các kỳ World Cup.

Lucien Laurent, người lúc ấy vẫn đang làm công nhân cho hãng ô tô Peugeot, không chỉ phải đối mặt với cái lạnh và mặt sân đầy tuyết. Điều mà ông và nhiều đồng nghiệp lo nhất là bị… mất việc sau khi dự World Cup . Bởi khi ấy, bóng đá chưa phải môn thể thao chuyên nghiệp như bây giờ. Các cầu thủ đều thi đấu nghiệp dư và phải sống bằng nghề chính, như thợ máy, thợ mỏ, công nhân bốc vác hay nhân viên bưu điện….

Bởi thế, kỳ World Cup đầu tiên của bóng đá thế giới được tổ chức rất khó khăn. Do tình trạng suy thoái kinh tế ở châu Âu, nhiều cầu thủ ở cựu lục địa từ chối đến Uruguay do sợ rằng khi trở về, công việc của họ đã được trao cho người khác. Do đó, một số đội tuyển châu Âu giàu thành tích nhất, bao gồm Anh (ba lần đoạt HCV Olympic) hay các “liệt cường” như Italia, Tây Ban Nha, Đức và Hà Lan đã không góp mặt tại World Cup 1930.

Nhưng cuối cùng thì cũng có 12 đội tuyển tham dự, gồm có Brazil, Nam Tư, Bolivia, Argentina, Chile, Pháp, Mexico, Romania, Peru, Mỹ, Paraguay và Bỉ. Cùng với chủ nhà, tổng cộng 13 đội được chia thành 4 bảng (riêng bảng 1 có 4 đội gồm Argentina, Chile, Pháp và Mexico). Các đội đá vòng tròn 1 lượt để tính điểm để chọn ra 4 đội đứng đầu vào bán kết.

Ở lượt trận khai mạc, Pháp giành thắng lợi 4-1 trước Mexico còn Mỹ đánh bại Bỉ với tỷ số 3-0. Điểm nhấn lớn nhất ở lượt trận thứ hai là việc Pháp thua 0-1 trước Argentina với trong những tranh cãi về việc trọng tài kết thúc trận đấu sớm 6 phút. Ngay khi phát hiện ra sự cố, BTC đã phải đưa các cầu thủ Argentina trở lại sân thi đấu nốt những phút cuối cùng.

Trong khi đó, sau khi thắng Bỉ, Mỹ đã đánh bại Paraguay để giành vé vào chơi trận bán kết với Argentina nhưng rồi thua tan nát 1-6 trước các vũ công Tango. Dừng bước ở bán kết, Mỹ được trao giải ba vì Nam Tư, đội đã thua Uruguay cũng với tỷ số 1-6 ở trận bán kết còn lại, từ chối đá trận tranh huy chương đồng để phản đối việc trọng tài thiên vị đội chủ nhà. Cho đến nay, vị trí thứ 3 tại Uruguay 1930 vẫn là thành tích tốt nhất của Mỹ ở các kỳ World Cup.

Trong trận chung kết, 93.000 khán giả lấp đầy SVĐ Centenario đã được mãn nhãn khi chứng kiến Uruguay đánh bại Argentina với tỷ số 4-2 để trở thành đội tuyển đầu tiên vô địch World Cup. Đến năm 1950, Uruguay lại giành thêm chức vô địch thứ hai sau khi thắng Brazil 2-1 tại Rio de Janeiro trong một trận cầu cũng đi vào lịch sử World Cup. Nhưng bất chấp điều đó, danh hiệu đoạt được năm 1930 vẫn là mốc son vĩ đại nhất của bóng đá nước này.