Gần đây, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhân bị tổn thương gan nghiêm trọng liên quan tới dùng thuốc. Điển hình là trường hợp nam bệnh nhân T. L (59 tuổi ở Hà Nội) dùng thuốc y học cổ truyền không đúng liều lượng gây tổn thương gan nghiêm trọng.
Khoảng 2 tuần gần đây, bệnh nhân L cảm thấy mệt mỏi, vàng da, vàng mắt tăng dần và nói chuyện thiếu minh mẫn. Sau 10 ngày điều trị tại một cơ sở y tế, thấy tình trạng không cải thiện, bệnh nhân tự đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới Trung ương để thăm khám. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán suy gan cấp và phát hiện viêm gan B lần đầu.
Các xét nghiệm cho thấy chỉ số men gan của bệnh nhân tăng gấp hơn 1000 lần, tình trạng ứ mật dẫn đến vàng da và vàng mắt tăng gấp hơn 30 lần so với bình thường. Trong khi đó, chỉ số đông máu của bệnh nhân rất thấp.
Qua khai thác bệnh sử, bác sĩ nhận thấy bệnh nhân và gia đình không biết về tình trạng viêm gan B trước đây do không đi khám định kỳ và tầm soát viêm gan. Theo gia đình bệnh nhân, 2 năm gần đây, do thấy mệt mỏi, bệnh nhân đã nghe theo lời mách của người quen tự uống hoa đu đủ ngâm mật ong để tăng sức đề kháng và không đi khám bệnh.
Bệnh nhân tổn thương gan do dùng thuốc sai cách (Ảnh: Thanh Thanh)
Trường hợp thứ 2, bệnh nhân N.V.T (nam, 57 tuổi ở Hà Nội) có tiền sử gút mạn tính trên 10 năm, tăng huyết áp và đái tháo đường nhưng không điều trị thường xuyên. Do mệt mỏi kéo dài, bệnh nhân đã tìm mua thuốc đông y dạng viên cô đặc trên mạng internet với liệu trình 4 tháng để tự điều trị.
Sau khi uống thuốc, bệnh nhân đã phải nhập viện do mệt mỏi, vàng da và vàng mắt. Bệnh nhân được chẩn đoán viêm gan nhiễm độc cấp (ngộ độc thuốc) và suy thận cấp. Mặc dù đã lọc huyết tương 4 lần và men gan có giảm, nhưng chỉ số vàng da của bệnh nhân không cải thiện. Do đó, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, các chỉ số xét nghiệm cho thấy tình trạng ứ mật dẫn đến vàng da của bệnh nhân này cao hơn 20 lần so với người bình thường. Việc tự sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc đã gây tổn thương gan, làm suy giảm chức năng gan của bệnh nhân. Ngoài ra, do mắc nhiều bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường nhiều năm nên cơ thể bệnh nhân T càng bị suy yếu, kém đáp ứng điều trị, nguy cơ biến chứng và tử vong cũng tăng cao.
Cảnh báo tổn thương gan do dùng thuốc không đúng cách
Bác sĩ Vũ Thị Hương Giang, Khoa Viêm Gan, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, bệnh nhân L đang được chẩn đoán suy gan cấp và bùng phát hoạt động của virus viêm gan B. Với tình trạng như hiện tại, tỷ lệ tử vong của bệnh nhân lên đến 80%. Nếu bệnh nhân được phát hiện sớm hơn bệnh viêm gan virus B qua các đợt tầm soát và kiểm tra định kỳ và được quản lý bệnh tốt, tình trạng nghiêm trọng này có thể đã được ngăn ngừa.
Bác sĩ Giang cho biết thêm, cả 2 trường hợp bệnh nhân trên đều mắc phải những sai lầm đáng tiếc. Bệnh T sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc, bệnh nhân L dùng bài thuốc cổ truyền không đúng cách, không đúng hướng dẫn của chuyên khoa dẫn đến tình trạng men gan tăng cao và ứ mật nặng.
Qua 2 trường hợp tổn thương gan đáng tiếc trên, bác sĩ Giang cũng lưu ý người dân tránh sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc, chỉ sử dụng các thuốc được chứng nhận từ các cơ sở y tế uy tín. Khi sử dụng các bài thuốc y học cổ truyền, cần phải tham khảo ý kiến của người có chuyên môn để chỉ định liều lượng phù hợp. Đặc biệt, các bệnh nhân có bệnh lý nền như tăng huyết áp và đái tháo đường cần theo dõi và điều trị kịp thời để giảm nguy cơ xảy ra các biến chứng nghiêm trọng.