Theo một cuộc khảo sát của Đại học Chicago (Mỹ) vào cuối tháng 6/2024, tỷ lệ người trưởng thành ở Mỹ tán thành việc sử dụng bạo lực để ủng hộ ông Trump tái đắc cử đạt 6,9% (khoảng 18 triệu người), trong khi tỷ lệ người ủng hộ việc sử dụng bạo lực để ngăn chặn ông Trump tái đắc cử còn cao hơn, đạt 10% (khoảng 26 triệu người).
Hơn nữa, trong số 26 triệu người ủng hộ việc sử dụng bạo lực để ngăn chặn ông Trump, có hơn 30% sở hữu súng, và gần 80% có khả năng kêu gọi mọi người thông qua internet.
Ông Donald Trump được các mật vụ Mỹ đưa khỏi hiện trường vụ ám sát vào ngày 13/7/2024. Ảnh: Getty
'Chỉ cách nội chiến một inch'
Giáo sư Arie Perliger - giám đốc chương trình sau đại học về nghiên cứu an ninh tại Khoa Tội phạm học và Nghiên cứu Tư pháp, Đại học Massachusetts (Mỹ) - nói rằng, do sự phân cực chính trị sâu sắc ở Mỹ, "không có gì ngạc nhiên khi cuối cùng mọi người sẽ dùng đến bạo lực".
"Điều đầu tiên tôi nghĩ đến khi nghe tin này là chúng ta chỉ còn cách cuộc nội chiến một inch nữa. Tôi nghĩ nếu hôm nay ông Trump bị thương nặng, nó sẽ khác với những gì sẽ xảy ra ở đây. Tôi nghĩ điều này sẽ gây ra một mức độ tức giận, thất vọng và thù địch mới mà chúng ta chưa từng thấy ở Mỹ trong nhiều năm", Perliger nói.
Theo một báo cáo năm 2008 do Vụ Khảo cứu Quốc hội Mỹ biên soạn, đã từng có 15 cuộc tấn công trực tiếp nhằm vào tổng thống, tổng thống đắc cử và các ứng cử viên tổng thống Mỹ.
Trong số 15 vụ việc, có 11 vụ liên quan đến súng lục, 2 vụ liên quan đến súng trường tự động và 1 vụ liên quan đến lựu đạn. Tổng cộng có 4 tổng thống Mỹ bị ám sát là các ông Lincoln (1865), Garfield (1881), McKinley (1901) và Kennedy (1963).
Phân tích của giáo sư Perliger chỉ ra rằng, ám sát được coi là con đường tắt để đạt được các mục tiêu chính trị trong thời gian rất ngắn, không cần nguồn lực khổng lồ hay tổ chức phức tạp.
Trong bối cảnh xã hội Mỹ ngày nay, "sự hiện diện đặc biệt của ông Trump đã khiến một số người tin rằng việc loại bỏ ông ấy có thể giải quyết được vấn đề", Perliger nói.
Perliger nhấn mạnh rằng, trong 17 năm qua, đặc biệt là kể từ năm 2008, "chúng ta đã chứng kiến sự phân cực ngày càng tăng ở Mỹ."
Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa "đều tin rằng đây là một trò chơi có tổng bằng 0 và nếu bên kia thắng thì đó là sự kết thúc của đất nước, sự kết thúc của nền dân chủ. Nếu cả hai bên cứ nói với mọi người rằng 'Thua trong cuộc bầu cử là ngày tận thế', thì không có gì đáng ngạc nhiên khi cuối cùng mọi người sẽ sẵn sàng thực thi pháp luật và tham gia vào bạo lực", Perliger nói.
'Vũ khí được lựa chọn trong các vụ xả súng hàng loạt'
Cơ quan điều tra Mỹ thông báo nghi phạm đã sử dụng súng trường AR-15 trong vụ nổ súng và bắn 8 viên đạn từ vị trí cao hơn bục phát biểu của ông Trump.
Một nguồn tin khác cho biết nghi phạm Thomas Matthew Crooks, 20 tuổi, đã bắn từ trên nóc một nhà máy sản xuất cách bục phát biểu hơn 120 mét.
Súng trường AR-15. Ảnh: Sohu
Theo trang Hongxing News (Trung Quốc), loại súng trường AR-15 nặng khoảng 3,5 kg và chủ yếu sử dụng đạn cỡ nòng 5,56 mm. Những khẩu súng trường này thường có tầm bắn hiệu quả khoảng 250 mét. Khi bắn ở khoảng cách 100 mét, ngay cả khi chỉ được huấn luyện cơ bản, xác suất bắn trúng mục tiêu của AR-15 thường cao hơn các loại súng khác.
Vì rẻ hơn các loại súng tương tự và dễ bảo trì, súng trường AR-15 thường được sử dụng rộng rãi ở Mỹ - nơi cho phép sở hữu súng. Một cuộc khảo sát được công ty nghiên cứu thị trường Ipsos thực hiện trên khắp nước Mỹ vào năm 2022 cho thấy, cứ 20 người Mỹ thì có 1 người sở hữu súng trường AR-15.
Đồng thời, khảo sát cũng cho thấy, chủ sở hữu AR-15 có nhiều khả năng là người da trắng, nam giới, trong độ tuổi từ 40 đến 65. Họ cũng có nhiều khả năng có thu nhập cao, đã từng phục vụ trong quân đội và là đảng viên Đảng Cộng hòa.
Hiệp hội Súng trường Quốc gia Mỹ tuyên bố rằng AR-15 "là vũ khí được lựa chọn trong các vụ xả súng hàng loạt". Theo báo cáo của các cơ quan hữu quan, loại vũ khí này đã được sử dụng trong ít nhất 10 trong số 17 vụ xả súng nguy hiểm nhất ở Mỹ.
Steve Lindley - Quản lý cấp cao của tổ chức phi lợi nhuận Chiến dịch Brady & Trung tâm Phòng ngừa Bạo lực Súng đạn có trụ sở tại Mỹ - cho biết, AR-15 mạnh đến mức các tay súng "không thực sự cần ngắm bắn mà chỉ cần hướng vào đám đông".