Ung thư gan ở người trẻ: Biết sớm, trị lành

Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM vừa tiếp nhận điều trị thành công cho một người đàn ông mắc ung thư gan nhưng may mắn phát hiện sớm.

Đàn ông mắc nhiều hơn phụ nữ

Bệnh nhân là ông T.T.A (45 tuổi, ở TP HCM) đến Bệnh viện Đại học Y Dược trong tình trạng đau tức hạ sườn phải với tiền sử viêm gan siêu vi B.

Tại Khoa Ngoại Gan Mật Tụy, bác sĩ siêu âm gan và phát hiện khối u kích thước lớn với đường kính trên 10 cm. Làm xét nghiệm cũng cho thấy các chỉ số ung thư tăng rất cao. Người bệnh sau đó được phẫu thuật nội soi cắt gan, kết quả phục hồi tốt, tiếp tục theo dõi định kỳ sau mổ.

PGS-TS-BS Bùi Hữu Hoàng, Trưởng Khoa Tiêu hóa - Bệnh viện Đại học Y Dược, cho biết Việt Nam thuộc vùng dịch tễ viêm gan siêu vi B, C dẫn đến tỉ lệ mắc mới của ung thư gan là 26.418 ca mỗi năm.

Trong các loại ung thư, ung thư gan được xem là "sát thủ hàng đầu" với số ca tử vong là 25.272 trường hợp, chiếm 21% tổng số tử vong do ung thư các loại.

Ung thư gan nguyên phát chủ yếu là ung thư biểu mô tế bào gan (chiếm 80%-90%), còn lại là ung thư đường mật trong gan và một số loại hiếm gặp khác. 80% bệnh nhân ung thư gan trên nền bệnh nhân viêm gan mạn tính như viêm gan B, viêm gan C.

"Ngoài ra, những người bị gan nhiễm mỡ lâu ngày, đái tháo đường type 2, bệnh gan do di truyền, nhiễm độc chất Afla-toxin, Dioxin, hút nhiều thuốc lá,... cũng là đối tượng có nguy cơ bị ung thư gan rất cao" - bác sĩ Hoàng lưu ý.

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Đình Song Huy, Trưởng Khoa U gan, Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu - Bệnh viện Chợ Rẫy, một khảo sát ung thư biểu mô tế bào gan tại bệnh viện gần đây cho thấy trong hơn 42.000 bệnh nhân mới, 92% là từ 40 tuổi trở lên, phổ biến trong lứa tuổi 50 đến 70. Căn nguyên chủ yếu gây bệnh là nhiễm virus viêm gan B, C mạn tính cùng với tình trạng lạm dụng rượu bia gây xơ gan.

Kết quả khảo sát cũng cho thấy hơn 82% mắc ung thư gan là nam, gấp 4,57 lần so với nữ. Hơn 50% bệnh nhân ung thư gan ngay từ khi phát hiện đã ở giai đoạn bệnh tiến xa, không thể điều trị tại chỗ hay phẫu thuật, chỉ có thể điều trị giảm nhẹ.

PGS-TS-BS Bùi Hữu Hoàng, Trưởng Khoa Tiêu hóa - Bệnh viện Đại học Y Dược, tư vấn điều trị bệnh gan cho người bệnh

Trị sớm, cơ hội sống còn nhiều

Để phòng tránh ung thư gan, các chuyên gia cho rằng cần tập trung vào các đối tượng nguy cơ nhằm phát hiện sớm và chữa trị bệnh gan kịp thời. Trong đó, tầm soát ung thư gan định kỳ được xem là giải pháp thiết thực có thể giúp người bệnh phát hiện các bất thường trong cơ thể từ sớm.

Ung thư gan từ lúc mới hình thành đến lúc qua giai đoạn tiến triển thường kéo dài nên việc theo dõi định kỳ mỗi 6 tháng bằng siêu âm bụng và xét nghiệm các chỉ định ung thư gan ở các đối tượng nguy cơ sẽ giúp phát hiện sớm khi khối u chỉ dưới 2 cm. Điều này được xem như cơ hội vàng cho việc điều trị.

Hiện nay, kết hợp siêu âm bụng cùng bộ ba xét nghiệm các chỉ số ung thư gan AFP, AFP-L3, PIVKA II làm tăng giá trị chẩn đoán sớm và chính xác bệnh. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thêm chụp X-quang cắt lớp có cản quang, chụp cộng hưởng từ… để chẩn đoán chi tiết hơn tùy trường hợp người bệnh.

TS-BS Trần Công Duy Long, Phó Khoa Ngoại Gan Mật Tụy, Trưởng Đơn vị Ung thư gan mật và ghép gan - Bệnh viện Đại học Y Dược, cho biết nếu người bệnh phát hiện ung thư gan ở giai đoạn sớm khi khối u còn nhỏ thì phương pháp điều trị ít xâm lấn, nhẹ nhàng nhưng mang lại hiệu quả cao chính là hủy u tại chỗ (hủy u bằng sóng cao tần hoặc vi sóng).

Trường hợp phát hiện bệnh muộn hơn, khối u phát triển lớn hơn nhưng chức năng gan còn tốt, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật. Hiện nay trên thế giới, tỉ lệ sống 5 năm sau khi phẫu thuật điều trị ung thư gan là 50%-70%.

Trường hợp người bệnh có tình trạng ung thư chưa quá muộn để điều trị nhưng chức năng gan kém, bác sĩ sẽ chọn phương pháp ghép gan.

Ở mức độ ung thư gan nặng hơn, người bệnh không thể đáp ứng tốt với các phương pháp trên thì bác sĩ sẽ tiến hành bơm hóa chất làm tắc mạch nuôi khối u (TACE). Đây là giải pháp giúp khống chế sự phát triển của khối u và kéo dài thời gian sống cho người bệnh. Tuy nhiên vào 2-3 tháng sau đó, người bệnh cần đến bệnh viện kiểm tra xem còn mạch máu nào nuôi khối u hay không. Nếu còn, phải tiếp tục thực hiện thêm thủ thuật TACE.

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Lâm Quốc Trung, Phó Khoa Hóa trị Ung thư - Bệnh viện Đại học Y Dược, trường hợp người bệnh được chẩn đoán mắc ung thư gan ở giai đoạn tiến xa hoặc giai đoạn muộn, ở giai đoạn trung gian nhưng điều trị thất bại hoặc không phù hợp điều trị can thiệp tại chỗ, giải pháp điều trị toàn thân đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Các liệu pháp toàn thân được sử dụng phổ biến hiện nay bao gồm: hóa trị, liệu pháp nhắm trúng đích, liệu pháp miễn dịch, liệu pháp nhắm trúng đích kết hợp miễn dịch.

Khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, liệu pháp toàn thân có thể giúp người bệnh kéo dài thời gian sống lên đến 20 tháng.

Tiêm phòng viêm gan để ngừa ung thư

Bác sĩ Nguyễn Đình Song Huy dẫn số liệu 80% bệnh nhân ung thư gan đều có nhiễm viêm gan siêu vi B, C và chỉ ra nguyên nhân là trước đây nhiều người không được tiêm phòng viêm gan.

"Những năm gần đây, Việt Nam đã có chương trình tiêm chủng viêm gan cho trẻ, điều này sẽ giảm nguy cơ ung thư gan do viêm gan virus trong tương lai" - bác sĩ Huy đánh giá.