Súng tiểu liên AK.
Hiện nay, theo ước tính ở Ukraine có tới 4,5 triệu đơn vị vũ khí bất hợp pháp, tức là nhiều hơn hai lần lượng vũ khí được sử dụng hợp pháp. Nguy hiểm hơn nữa, các nhà chức trách không thể xác định được lượng vũ khí đó đang nằm ở những đâu.
Người dân mua chúng để tự vệ, những kẻ tội phạm, các thành phần không hài lòng với chế độ,… mua vũ khí để cướp bóc, gây rối loạn. George Uchaikin - chủ tịch hiệp hội "Những người sở hữu vũ khí" của Ukraine nhận định:
"Trong một xã hội đang lung lay với lượng vũ khí trôi nổi như vậy thì tương lai quả thật rất khó đoán trước".
Ở đâu ra lượng vũ khí bất hợp pháp lớn như vậy?
Súng đạn trôi nổi ở Ukraine nhiều vô biên.
Năm 1991, tại Ukraine đã từng có tới một triệu binh sĩ khi Liên Xô sụp đổ, tất cả vũ khí trong các kho ở đây đều bị bỏ lại, còn các tài liệu thì nằm ở Moscow.
Chính quyền Ukraine lúc đó đã không thực hiện kiểm đếm số vũ khí này mà đem bán từ súng ống, đạn dược đến cả xe tăng, xe bọc thép….
Vào giữa những năm 1990, cộng đồng quốc tế đã xác định rằng, những vũ khí quân dụng mà Ukraine đem bán đều đã xuất hiện tại tất cả các điểm nóng về xung đột vũ trang trên toàn cầu.
Hiện nay, tại khu vực chống khủng bố ATO ở miền Đông Ukraine cũng đang tồn tại rất nhiều loại vũ khí không được kiểm đếm. Ban đầu, chính cảnh sát đã cung cấp vũ khí cho những người ly khai bằng cách cho họ chìa khóa các kho vũ khí mình.
Còn bây giờ, có nhiều loại khí tài, xe tăng, xe bọc thép, súng ống được tuồn từ nhiều nguồn tới vùng Donetsk và Luhansk.
Vì thế xảy ra tình trạng: Súng đạn thì thừa mứa, còn thức ăn lại thiếu thốn. Tại đây, súng AK có thể mua được chỉ bằng một thùng vodka có giá vài USD.
Biện pháp của chính quyền Ukraine
Các nhà quân sự, chính trị Ukraine đưa ra nhận định chua xót: chống lại tình trạng này là không thể. Thay vào đó, họ đề nghị nên tạo điều kiện cho việc sở hữu vũ khí một cách hợp pháp. Điều này sẽ làm giảm nhu cầu về mua bán vũ khí bất hợp pháp.
Ngoài ra, biện pháp này sẽ giúp chính quyền lẫn người dân hợp thức hóa lượng vũ khí hiện đang tồn tại trong xã hội mà cảnh sát không đủ khả năng phát hiện ra hết.
Vũ khí nằm lẫn giữa đống bia rượu trong xe một người dân Ukraine
Không có lựa chọn nào khác cho vũ khí trôi nổi. Sớm hay muộn, chúng cần phải được hợp pháp hóa, hoặc bị xóa sổ.
Cần bao nhiêu thời gian để hợp pháp hóa vũ khí?
Cơn sóng đầu tiên được dự đoán sẽ diễn ra rất mạnh mẽ. Có lẽ khoảng 20% vũ khí trôi nổi sẽ được hợp thức hóa chỉ trong hai năm.
Để làm điều này, chính quyền Ukraine sẽ phải thông qua một đạo luật về ân xá vũ khí: Vũ khí bất hợp pháp sẽ được hợp pháp hóa và người dân sẽ không bị trừng phạt khi đem chúng đi đăng ký.
Trong sáu tháng đến một năm đầu tiên, người dân Ukraine cần được thấy chính phủ giữ đúng lời hứa. Sau đó, họ sẽ tin tưởng và quá trình hợp pháp hóa vũ khí cần được liên tục duy trì.
Ukraine tổ chức thu hồi vũ khí trong dân
Thế nhưng, đây không phải là điều quan trọng nhất của chiến dịch này. Mục tiêu chính mà chính quyền Ukraine muốn đạt được là mọi người sẽ không mua vũ khí nữa, vì chỉ có như vậy thì xã hội mới trở nên yên bình.
Ukraine sẽ được hưởng lợi gì từ việc hợp pháp hoá vũ khí?
Điều dễ nhận thấy nhất từ chiến dịch này là an ninh công cộng sẽ được nâng cao, vũ khí bất hợp pháp sẽ dần dần biến mất khỏi xã hội. Các trường hợp cướp có vũ trang sẽ giảm đi, những người sở hữu vũ khí cũng khó bị cướp hoặc sát hại hơn.
Với vũ khí hợp pháp trong tay, người dân sẽ có thể tự bảo vệ mình và những người khác. Chỉ khi có một điều luật cho phép sở hữu vũ khí hợp pháp thì bọn tội phạm mới dè chừng và không muốn kiểm tra xem nạn nhân của chúng có trang bị vũ khí hay không.
4.500 súng trường, súng ngắn và súng lục ổ quay, 58 nghìn viên đạn, 239 quả lựu đạn và 81 quả mìn là số lượng vũ khí mà người dân tự nguyện đem nộp cho cảnh sát Ukraine chỉ trong tháng 3 năm 2016.
Theo thống kê, 565.182 vụ phạm tội xảy ra ở Ukraine trong năm ngoái. Trong số này, 1.526 vụ có sử dụng vũ khí nhiều gấp 2 lần con số 761 vụ của năm 2013.