Một quân nhân Ukraine đang đeo kính nhìn thực tế ảo để điều khiển UAV "góc nhìn thứ nhất", chuẩn bị cho cuộc đương đầu với Nga. Ảnh: Nytimes.
Nguồn cung lớn các UAV thương mại
Tại một căn hầm của lính Ukraine, một quân nhân Ukraine đang miệt mài gắn một chiếc pin đã được chỉnh sửa vào một UAV lên thẳng để giúp nó bay xa hơn. Các trắc thủ (phi công) điều khiển UAV này sau đó sẽ gắn một quả bom tự chế vào đáy UAV rồi điều khiển nó lao thẳng vào chiến hào và xe tăng Nga, biến UAV thành các quả đạn do con người dẫn đường.
UAV rất hiệu quả trong chiến đấu nên hầu hết các rotor và khung UAV sẽ hết sạch tại xưởng quân giới nói trên vào cuối tuần. Và giờ thì việc tìm nguồn cung ứng mới đã trở thành một công việc toàn thời gian.
Oles Maliarevych, 44 tuổi - sĩ quan thuộc Lữ đoàn cơ giới 92 của Ukraine nói: "Ban đêm chúng tôi thực hiện hoạt động ném bom bằng UAV. Ban ngày chúng tôi suy tính cách tìm kiếm các UAV mới. Đây là một yêu cầu thường trực".
Chiến sự tại Ukraine giống cuộc chiến bằng UAV hơn bất cứ xung đột quân sự nào khác trong lịch sử loài người. Iran và Thổ Nhĩ Kỳ có các nhà sản xuất UAV quân sự cỡ lớn, được cả Nga và Ukraine sử dụng. Tuy nhiên, xét về UAV thương mại giá rẻ thì Trung Quốc là nguồn cung lớn nhất thế giới.
Các hãng của Trung Quốc đang sản xuất hàng triệu thiết bị UAV mỗi năm để phục vụ các nhiếp ảnh gia, người quay video chuyên nghiệp, những người thích hoạt động ngoài trời. Tốc độ sản xuất của họ vượt xa các nước khác.
Vượt khó khăn để bảo đảm nguồn cung
Ước tính mỗi tháng Ukraine mất 10.000 UAV. Trong bối cảnh đó, các quy định mới của Trung Quốc có thể làm tệ hơn cơn đau đầu của Ukraine về lo nguồn cung UAV trong bối cảnh mùa đông đang tới gần. Trung Quốc đã áp dụng các quy định mới kể từ ngay 1/9, với nội dung hạn chế xuất khẩu các linh kiện UAV.
Ukraine hiện vẫn có được các UAV Trung Quốc cũng như các linh kiện do Trung Quốc sản xuất, nhưng hầu hết số này đến từ các trung gian châu Âu, theo các dữ liệu khách hàng chính thức của hải quan Nga và Ukraine.
Ukraine đang nỗ lực làm thêm giờ để chế tạo thật nhiều UAV đáp ứng các nhiệm vụ như trinh sát, ném bom hoặc dùng làm quả tên lửa có dẫn dường. Nước này đã đầu tư 1 tỷ USD cho một chương trình liên quan đến UAV.
Những người lính Ukraine ngoài việc phải quen với thiết bị điện tử này từ đầu xung đột thì nay phải học thêm cách quản lý chuỗi cung ứng sản phẩm.
Maria Berlinska - một chuyên gia UAV tác chiến thời gian dài, trưởng dự án Victory Drones ở Ukraine, cho biết: "Chúng tôi phải không ngừng tìm ra các chuỗi cung ứng phức tạp hơn".
Theo bà này, việc giành chiến thắng trong xung đột với Nga đã trở thành "cuộc đua marathon về công nghệ".
Biến UAV nông nghiệp thành UAV quân sự
Công ty Reactive Drone của Ukraine ban đầu định hướng phát triển UAV cho ngành nông nghiệp như loại dành cho nông dân phun thuốc trừ sâu lên cánh đồng. Công ty này tồn tại nhờ vào chính sách công nghiệp của Trung Quốc.
Nhưng khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra, công ty này đã chuyển đổi các UAV nông nghiệp thành loại quân sự.
Các UAV này giờ được dùng để mang bom thả lên các mục tiêu quân đội Nga. Ban đầu các quân nhân Ukraine đã tập luyện sử dụng UAV này để thả các chai đựng cát lên mục tiêu giả định ở thành phố Dnipro, sau đó họ quay về đơn vị chiến đấu, sử dụng các UAV gắn các quả đạn pháo nặng 20kg để nhắm vào xe tăng đối phương.
UAV lúc này được Ukraine sử dụng như thứ vũ khí bất đối xứng trong cuộc đối đầu với đối thủ mạnh hơn.
UAV đua "góc nhìn thứ nhất"
Một hướng sử dụng UAV của Ukraine hiện nay là khai thác các UAV đua giải trí. UAV loại này có kính nhìn thực tế ảo dành cho người điều khiển từ xa. UAV có camera gắn ở mũi phía trước để tạo "góc nhìn thứ nhất" (FPV) cho người điều khiển trong cuộc đua tốc độ.
Các UAV FPV như thế này được một số công ty chủ yếu là Trung Quốc bán, như DJI, Autel và Rush FPV.
Các quân nhân Ukraine tận dụng UAV này như một phương tiện thay thế cho các vũ khí hạng nặng.
Khi dùng UAV loại này, các quân nhân Ukraine sẽ "bay" theo 1 cặp, trong đó 1 UAV đóng vai trò quả đạn, UAV còn lại dùng làm chỉ điểm dẫn đường.
Các UAV này sẽ bay qua quãng đường 8km và lẩn tránh hệ thống gây nhiễu của Nga.
Nếu thành công, một UAV trị giá 500 USD như thế sẽ loại bỏ được cả một hệ thống vũ khí đắt tiền của đối phương với giá trị lên tới 1 triệu USD.
Các tình nguyện viên và các công ty của Ukraine đang ra sức mua thật nhiều UAV FPV. Các nguồn cung Ukraine cho biết, các binh sĩ Ukraine có thể cần đến 30.000 chiếc như vậy mỗi tháng.