Thách thức của Ukraine trong cuộc phản công
Ukraine đã giành lại quyền kiểm soát một số lãnh thổ vào mùa thu năm ngoái, nhưng kể từ đó đến nay đã không đạt được thêm bất kỳ tiến bộ nào. Hiện tại, thách thức của Ukraine trong việc phá vỡ tuyến phòng thủ của các lực lượng Nga ngày càng lớn.
"Khi Ukraine đạt được rất ít bước tiến trên chiến trường, họ cần phải phá vỡ thế bế tắc hoặc đối mặt với những lời kêu gọi ngày càng gia tăng về việc ngừng bắn và đàm phán hòa bình với Nga", Mark Kimmitt, một lữ đoàn trưởng đã nghỉ hưu của Quân đội Mỹ, nhận định.
Binh sĩ Ukraine tại tiền tuyến gần Bakhmut. Ảnh: AP
Nếu quân đội Ukraine có thể giành lại những vùng lãnh thổ hiện do Nga kiểm soát, họ sẽ có được thế chủ động trên chiến trường và có thêm được sự ủng hộ cũng như hỗ trợ quân sự từ phương Tây và các đồng minh.
Tổng thống Volodymyr Zelensky đã nhiều lần nhắc đến chiến dịch phản công sắp tới của Ukraine, nhưng thời gian, địa điểm và hình thức vẫn chưa được tiết lộ, và thậm chí có thể chưa được quyết định. Các nhà quan sát cho rằng cuộc phản công của Ukraine có thể diễn ra vào tháng 5 hoặc tháng 6.
Các quan chức Ukraine cho biết cách thức cuộc tấn công diễn ra sẽ được xác định bởi một số yếu tố. "Cuộc phản công là một tính toán rất cụ thể", ông Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Ukraine, nói.
Theo ông Podolyak, các yếu tố chi phối kế hoạch của Ukraine có thể là sự sẵn sàng của vũ khí và quân đội và cường độ tấn công của Nga trước một đợt phản công quy mô lớn. Nguồn cung cấp thiết bị và quân đội của Ukraine đang được cải thiện khi việc phương Tây đẩy nhanh chuyển giao vũ khí và những binh sĩ được đào tạo ở Tây Âu sắp trở lại chiến trường.
Các chuyên gia quân sự cho rằng, Ukraine sẽ không có một lực lượng áp đảo để tấn công các tuyến phòng thủ của Nga, nên có khả năng Kiev sẽ sử dụng sự kết hợp giữa đánh lừa, phối hợp và tốc độ. Mục tiêu sẽ là làm suy yếu khả năng của Nga trong việc đẩy lùi các lực lượng Ukraine đang tiến công.
"Ukraine có rất nhiều lựa chọn về thời điểm tấn công, tấn công một đợt hoặc nhiều đợt. Ukraine có thể giăng bẫy ở chỗ này và tấn công vào chỗ khác, như họ đã làm vào mùa hè năm ngoái khi chiến đấu ở Kherson", Ben Barry, cựu chỉ huy một lữ đoàn bộ binh bọc thép của Anh, hiện đang làm việc tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, đánh giá.
Ông Mark Kimmitt cho rằng, bất ngờ là yếu tố quan trọng nhất trong cuộc phản công của Ukraine. "Điều quan trọng là phải đảm bảo rằng Nga không thể tập trung một lực lượng phòng thủ mạnh dọc theo đường tấn công của Ukraine, cũng như không thể phản ứng nhanh chóng trước sự tiến công của Kiev".
Chiến lược chọc thủng phòng tuyến Nga của Ukraine
Trước khi các phương tiện quân sự Ukraine bắt đầu ra chiến trường, Kiev sẽ tìm cách phá vỡ và gây bất ổn cho lực lượng phòng thủ Nga. Kế hoạch này có thể bao gồm các cuộc tấn công tầm xa nhằm vào các cơ sở lắp đặt radar, các khẩu đội phòng không và trung tâm hậu cần. Theo nhóm tình báo nguồn mở của Molfar, Ukraine trong những tuần gần đây đã tăng cường các cuộc tấn công vào các hệ thống radar và tác chiến điện tử của Nga.
Các lực lượng Ukraine có thể tổ chức nhiều đợt tấn công, điều này sẽ mang lại cơ hội lớn hơn để tìm ra điểm yếu trong hệ thống phòng thủ của Nga, nhưng sẽ đòi hỏi sự phối hợp của các lực lượng nhiều hơn so với một cuộc tấn công tập trung hoặc đơn lẻ. Sự phối hợp giữa các đơn vị sẽ rất quan trọng vì Kiev có số lượng binh sĩ và thiết bị được huấn luyện hạn chế để triển khai.
Khi quân đội Ukraine bắt đầu tiến công, họ sẽ cố gắng chọc thủng hệ thống phòng thủ của Nga. Sau khi triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, Nga đã có thời gian để đào hào, dựng rào và củng cố công sự. Tại các khu vực Nga đã kiểm soát từ năm 2014, hệ thống phòng thủ ở đó thậm chí còn mạnh hơn.
Nếu các lực lượng Ukraine chọc thủng được tuyến phòng thủ của Nga, họ sẽ tìm cách nhanh chóng đưa quân tiếp viện ra phía sau. Bước tiếp theo là tìm và phá hủy hệ thống phòng không, nguồn cung cấp đạn dược và trung tâm kiểm soát của Nga, với mục tiêu kiểm soát và chiếm lại nhiều lãnh thổ hơn nữa.
Một ẩn số lớn là Nga sẽ bảo vệ phòng tuyến của mình ở mức độ như thế nào. Mặc dù họ đã xây dựng nhiều chướng ngại vật và có thể đã chuẩn bị các vị trí khai hỏa để tấn công lực lượng Ukraine, nhưng không rõ Moscow sẽ vận hành các tuyến phòng thủ đó như thế nào trước cuộc phản công của Kiev.
Ukraine cũng có khả năng sẽ giữ một tỷ lệ đáng kể lực lượng dự bị để củng cố lực lượng phòng thủ hoặc đẩy lùi một cuộc phản công của Nga.
Sự linh hoạt và phối hợp trên chiến trường cũng rất quan trọng vì bất kỳ thành công ban đầu nào của Ukraine cũng cần phải được tận dụng nhanh chóng, trước khi Nga phản công và giới hạn hậu cần của Ukraine cản trở tiến trình tấn công.
Benjamin Jensen, Giáo sư Nghiên cứu Chiến lược, Đại học Thủy quân Lục chiến Mỹ, cho rằng trong một trận chiến có sự tham gia của hàng chục hoặc hàng trăm xe tăng và các phương tiện khác, sự phối hợp không phải là thách thức duy nhất, các thiết bị quân sự hạng nặng cần được hỗ trợ và bảo trì thường xuyên./.