Quân đội Ukraine đang chật vật đối phó với tình trạng thiếu quân. (Ảnh: Reuters)
Khi những nỗ lực của Ukraine nhằm tuyển đủ quân cho chiến trường vấp phải sự hoài nghi của dư luận, các quan chức và đơn vị quân đội đang bắt tay thực hiện chiến dịch vận động người dân đăng ký nhập ngũ bằng chế độ linh hoạt và hấp dẫn.
Họ dùng cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn là đăng thông tin lên các trang web việc làm và trung tâm cộng đồng, bảng quảng cáo và mạng xã hội, với một yếu tố mới lạ: Được phép lựa chọn.
Ví dụ, các ứng viên có thể lựa chọn đơn vị tham gia, vị trí phù hợp với kỹ năng của họ và thời gian họ muốn phục vụ. Trên khắp các tuyến phố đều có bảng quảng cáo đăng lời kêu gọi người dân tham gia bảo vệ đất nước, kèm theo mã QR thuận tiện.
Trên mạng xã hội, Lữ đoàn cơ giới 93 triển khai chiến dịch vận động bằng video với khẩu hiệu: “Mọi người đều có thể làm được!”, trong đó có cảnh những người dân thường như đầu bếp và người lái máy kéo chuyển sang làm công việc tương tự trong quân đội, như đầu bếp chiến trường và lái xe tăng.
Thứ trưởng Quốc phòng Natalia Kalmykova cho biết, các nhà hoạch định quân sự nhận ra rằng, ở một quốc gia dân chủ, cho phép người dân lựa chọn có thể là cách để thu hút họ nhập ngũ. Bà nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn: “Những người bảo vệ đất nước chúng ta hiện nay không phải người lựa chọn binh nghiệp, họ là dân thường. Người dân thường đã quen với việc được lựa chọn”.
Khi cuộc xung đột với Nga đã bước sang năm thứ ba, Kiev đang nỗ lực bổ sung lực lượng sau những tổn thất đáng kể trên chiến trường nhằm thu hẹp khoảng cách với đối phương về quân số và hỏa lực.
Đã không còn chuyện hàng loạt tình nguyện viên hăng hái đăng ký tham gia quân đội như khi cuộc xung đột mới nổ ra. Chính phủ Ukraine thừa nhận hoạt động tuyển quân đang gặp khó khăn, trong khi hàng ngàn người trốn nghĩa vụ hoặc xuất ngoại để tránh phải ra chiến trường.
Luật quân sự mới có hiệu lực từ tháng sau sẽ yêu cầu nam giới phải cập nhật thông tin về nghĩa vụ quân sự của họ với chính quyền, nhưng bỏ điều khoản về trừng phạt nghiêm khắc những người trốn nghĩa vụ sau khi bị dư luận phản ứng.
Đã có 13 trung tâm tuyển quân mới được mở kể từ giữa tháng 2 vừa qua, và Chính phủ Ukraine dự định tăng lên 30 vào giữa năm nay, ông Oleksiy Bezhevets, một cố vấn của Bộ Quốc phòng Ukraine, cho biết.
Bộ Quốc phòng Ukraine đang làm việc với 4 hãng tuyển dụng tư nhân để có thể tìm người đưa vào những vị trí còn trống trong quân đội, ông Bezhevets cho biết.
Cố vấn này thừa nhận rằng đây không phải “viên thuốc thần kỳ” cho quân đội, nhưng có quá nhiều vị trí đang bị trống nên có thể cho phép mọi người lựa chọn.
“Mục tiêu chính là tạo cơ hội để mọi người vượt qua nỗi sự và bước vào môi trường quân đội”, ông Bezhevets nói.
Michael Kofman, một chuyên gia về quân sự tại Quỹ Carnegie vì hòa bình quốc tế, cho rằng động lực nhập ngũ là điều tích cực với quân đội, nhưng sẽ không phải giải pháp mang tính quyết định để giải quyết tình trạng thiếu lực lượng nghiêm trọng. Tình trạng này chỉ có thể được giải quyết hoàn toàn bằng việc gọi nhập ngũ.
“Có thể cần hàng trăm nghìn người để duy trì cuộc chiến, đặc biệt là bộ binh, lực lượng mà ít người tình nguyện tham gia, vì đây là đội ngũ chiến đấu có nhiều khả năng chịu thương vong nhất”, ông nói.
Nỗ lực tuyển quân của Ukraine gặp khó khăn khi báo chí đưa tin về tình trạng quan chức tham nhũng, lạm dụng và năng lực yếu. Mạng xã hội tràn ngập những clip sĩ quan truy đuổi những người đàn ông trên đường hoặc xông vào nhà.
Theo một cuộc thăm dò được thực hiện vào tháng 2 vừa qua do cơ quan nghiên cứu Info Sapiens trụ sở tại Kiev thực hiện, nhiều người lo ngại về việc không được đào tạo đầy đủ, chỉ huy kém và không có giới hạn về thời gian phục vụ.
Trong cuộc khảo sát với 400 nam giới đủ điều kiện nhập ngũ, chỉ có 35% cho biết họ sẵn sàng tham gia nếu được gọi nhập ngũ. “Ở đâu đó, ở một giai đoạn nào đó, niềm tin đã mất đi. Bây giờ, nhiệm vụ của chúng tôi là lấy lại nó”, ông Bezhevets cho biết.