Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (giữa), Tổng thống Ba Lan Duda (phải) và Tổng thống Lithuania Gitanas Nauseda bắt tay tại Lviv ngày 11-1. Ảnh: Reuters
Tổng thống Zelensky ngày 11-1 kêu gọi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) làm nhiều hơn thay vì chỉ hứa với Ukraine về chuyện cho gia nhập NATO. Ông Zelensky nhấn mạnh Kiev cần "những bước đi mạnh mẽ" của NATO tại hội nghị thượng đỉnh vào tháng 7.
Trong cuộc họp báo sau Hội nghị thượng đỉnh Tam giác Lublin lần thứ 2 ở TP Lviv (phía Tây Ukraine), ông Zelensky nói:
"Chúng tôi đang chuẩn bị cho những bước đi mới, giúp kết hợp kinh nghiệm quốc phòng Ukraine, sức mạnh của chúng tôi, và sức mạnh của toàn bộ cộng đồng châu Âu-Đại Tây Dương.
Quyết định của các quốc gia thành viên NATO khởi xướng một cơ chế thúc đẩy quá trình Ukraine gia nhập NATO sẽ hiệu quả nhất, phù hợp với thực tế và tiềm năng quốc phòng của chúng tôi như trường hợp của Thụy Điển và Phần Lan".
Tổng thống Zelensky cho rằng đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan là một cơ sở để Ukraine thúc đẩy mong muốn của mình.
Hãng thông tấn nhà nước Ukraine Ukrinform dẫn lời ông Zelensky lưu ý rằng Ukraine có sự hỗ trợ đầy đủ của Lithuania và Ba Lan về tiến trình hội nhập châu Âu - Đại Tây Dương của nước này. Đồng thời, ông Zelensky mong đợi đạt được tiến bộ tại Hội nghị thượng đỉnh NATO ở thủ đô Vilnius (Lithuania) vào tháng 7 năm nay.
"Quyết định sẽ nằm ở Vilnius, chúng tôi đang mong đợi những bước tiến mạnh mẽ, chúng tôi đang trông đợi vào một điều gì đó hơn là chỉ mở những cánh cửa" – ông Zelensky nhấn mạnh.
Năm 2008, các lãnh đạo NATO hứa hẹn với Ukraine rằng quốc gia này một ngày nào đó sẽ có cơ hội gia nhập liên minh, thắp lên niềm hy vọng tràn trề ở Kiev.
Đến tháng 9-2021, tức 7 tháng sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, Kiev đã yêu cầu nhanh chóng trở thành thành viên NATO. Thời điểm đó, Tổng thống Zelensky tuyên bố đây là "bước đi mang tính quyết định".
Ông Zelensky đề nghị NATO kích hoạt quy trình kết nạp nhanh, sau khi Kiev đã "chứng minh được khả năng tương thích với các tiêu chuẩn của liên minh trên thực tế". Đơn xin gia nhập NATO được coi là lời đáp trả ngay lập tức từ Ukraine với quyết định sáp nhập 4 vùng lãnh thổ của Nga.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (giữa) cầm đơn xin gia nhập NATO tại Kiev vào ngày 30-9-2022. Ảnh: AP
NATO cho biết họ có chính sách mở cửa với Ukraine nhưng không hứa hẹn về việc đẩy nhanh quá trình xét duyệt cho Kiev gia nhập.
Giới quan sát nhận định động thái dang tay của NATO với Ukraine có thể khiến Nga tức giận. Moscow vốn coi NATO là một khối quân sự thù địch muốn xâm phạm phạm vi ảnh hưởng của Nga.
Một số chuyên gia nhận định mong muốn gia nhập NATO của Tổng thống Zelensky và Ukraine là điều dễ hiểu trong tình cảnh hiện nay, khi họ cần một phản ứng mạnh mẽ, kiên quyết với Nga. Tuy nhiên, nguyện vọng gia nhập nhanh của Ukraine khó trở thành hiện thực về mặt thực tế.