Vũ khí mạnh nhưng bị “đứt xích” giữa chừng
Đoàn xe thiết giáp Bradley gầm rú tiến về phía trước, trong xe có các binh sĩ Ukraine. Bradley là một vũ khí lợi hại mới do Mỹ cung cấp và được quân đội Ukraine sử dụng cho mặt trận phía Nam.
Nhưng một chiếc xe trong đoàn vấp phải một quả mìn. Vụ nổ thổi bay một bên xích của xe, khiến nó bất động. Toàn bộ đội hình xe thiết giáp Ukraine đảo hướng, rút lui về phía sau.
Lính Ukraine và xe thiết giáp chở quân. Ảnh: Nytimes.
Quân đội Ukraine đã bước qua 3 tuần tiến hành phản công. Đây là quãng thời gian quan trọng đối với triển vọng của Ukraine trong việc đối phó với Nga. Quân đội Ukraine đang đối mặt vô số thách thức lớn ngay cả khi họ sử dụng các vũ khí tối tân mới do phương Tây viện trợ.
Trở ngại đầu tiên là các bãi mìn rộng lớn bảo vệ tuyến phòng ngự của Nga, tạo thành cánh đồng chết chóc đối với các binh sĩ Ukraine phải tiến qua địa hình trống trải ở miền Nam Ukraine.
Trung úy Ashot Arutiunian, chỉ huy của một đơn vị UAV Ukraine, nói: “Mọi thứ, mọi nơi bị gài mìn”. Thông qua video, anh này theo dõi quả mìn phát nổ bên dưới chiếc xe Bradney nói trên và làm ngừng bước tiến của đoàn xe.
Cuối tuần vừa qua, cuộc nổi loạn của lực lượng quân sự tư nhân Wagner làm dấy lên hy vọng ở Ukraine về tình huống chiến đấu dễ dàng hơn, nhưng rồi cuộc binh biến đó ở Nga cũng kết thúc chóng vánh.
Địa hình Đông Nam Ukraine đa phần bằng phẳng với cánh đồng trống trải, trái ngược với khu vực nhiều đồi nhấp nhô ở vùng Donbass hoặc khu vực miền Bắc nhiều rừng rú. Do vậy, ở khu vực Đông Nam, quân Ukraine không có được sự che chở từ địa hình tự nhiên. Trong khi đó, người Nga đã bám chắc trong nhiều tháng vào hệ thống chiến hào mở rộng. Còn trên không, trực thăng tấn công Ka-52 của Nga chao lượn và nhả đạn vào đội hình tiến công của Ukraine, phá hủy nhiều xe tăng và xe chiến đấu bộ binh do phương Tây cung cấp.
Theo một quan chức quân sự cấp cao của Mỹ, ngoài bãi mìn rộng khắp, chiến hào trải rộng và trực thăng tấn công, bản thân các binh lính Nga cũng thành thạo trong việc bổ sung mìn vào các bãi mìn mà Ukraine đã rà phá bằng các thiết bị phương Tây.
Tạm ngưng tiến công để đánh giá lại chiến thuật
Quan chức này cho biết thêm, tại một số khu vực dọc chiến tuyến, lực lượng Ukraine đang tạm ngừng tiến công để đánh giá lại các chiến thuật đột phá và kỹ thuật rà phá mìn của mình, xác định cái nào là hiệu quả nhất.
Sự kháng cự mạnh mẽ của Nga đã gây thiệt hại lớn cho vũ khí của Ukraine. Hồi tháng 3, Mỹ cam kết cung cấp cho Ukraine 113 xe chiến đấu Bradley. Nay, ít nhất 17 xe như vậy, tức chiếm hơn 15%, đã bị phá hủy hoặc hư hại sau quá trình chiến đấu, vẫn theo quan chức Mỹ nói trên.
Các trở ngại trên đã khiến giai đoạn đầu trong chiến dịch phản công của Ukraine diễn ra chậm chạp. Mũi tiến xa nhất của quân Ukraine hiện nay cũng chỉ là 6,5km. Nghĩa là quân Ukraine vẫn chưa vượt qua được một nửa chặng đường họ phải vượt qua để tới được các vị trí phòng thủ chính của quân đội Nga.
Yevhen - binh nhất trong một đơn vị cảnh sát dã chiến của Ukraine, thừa nhận việc tiến quân vô cùng khó khăn nhưng “không có sự lựa chọn nào khác”.
Tổng thống Ukraine Zelensky ghi nhận nhịp độ chiến dịch phản công “chậm hơn mong muốn”. Ông cảnh báo chớ nên kỳ vọng thiếu thực tế về phản công theo kiểu như trên phim Hollywood.
Các quan chức trong chính quyền Tổng thống Mỹ Biden cũng công khai hối thúc kiên nhẫn về tiến độ của cuộc phản công.
Đánh đêm và đòn tâm lý chiến
Ukraine đang tìm cách chia đôi lãnh thổ do Nga kiểm soát ở phía Nam, cắt đứt tuyến tiếp tế cho bán đảo Crimea và tạo bàn đạp cho các bước tiến xa hơn. Để làm vậy, họ phải Nam tiến xuống Biển Azov, tiến thêm khoảng 96km vào sau tiền tuyến cũ, nơi Ukraine làm ngừng đà tiến quân của Nga vào tháng 3/2022.
Chiến lược của Ukraine là thăm dò, tấn công đa điểm để phát hiện ra điểm yếu trong phòng tuyến Nga.
Thành công của Ukraine giờ dựa vào việc họ gìn giữ được bao nhiêu xe tăng, xe bọc thép và binh lính trước khi tới được tuyến phòng thủ chính của Nga và tham gia trận chiến đột phá sau đó.
Tại 2 trong 3 điểm tấn công, ở phía Nam thị trấn Velyka Novosilka và thành phố Zaporizhzhia, Ukraine đã tiến từng chút một, giành lại tổng cộng 8 ngôi làng. Tại điểm tấn công thứ 3, phía Nam thị trấn Orikhiv, chiếc xe Bradley trúng mìn và cuộc tiến công đó phải dừng lại giữa đồng.
Điều đáng chú ý là trong 2 mũi tiến công thứ nhất, quân Ukraine sử dụng vũ khí phương Tây kém hiện đại, còn ở mũi sử dụng vũ khí tối tân (xe Bradley và Leopard), họ phải khựng lại. Có thể ở mũi 3, sức kháng cự của Nga mãnh liệt hơn.
Các binh sĩ Ukraine tham chiến cho biết khi tấn công thăm dò, sẽ có chỗ thắng chỗ thua. Nhưng trong tình huống nào, phòng tuyến Nga cũng thực sự đáng sợ đối với họ.
Tại một trận địa nọ, viên sĩ quan pháo binh Ukraine đọc tên các loại đạn pháo mà họ dùng: Đạn phân mảnh để diệt bộ binh trong không gian trống trải, đạn nổ chậm nhịp để khoan sâu xuống đất và phá hủy boong-ke, và đạn nhồi tờ rơi để giải thích cách thức đầu hàng - đây là một phần trong chiến tranh tâm lý của Ukraine nhằm làm lung lạc ý chí quân Nga.
Hiện lính Ukraine thích chờ bóng đêm buông xuống để săn xe tăng Nga. Những giờ đầu tiên của ban đêm là thời điểm lý tưởng để xác định xe tăng Nga bằng camera hồng ngoại. Khi phát hiện ra xe tăng đối phương bằng phương pháp nhìn xuyên bóng đêm, lính trinh sát Ukraine sẽ cung cấp tọa độ cho bên pháo binh.