“Một cánh én nhỏ khó làm nên mùa xuân”
Các binh sĩ Ukraine tổ chức phản kích vào lực lượng Nga hôm 8/12/2024 và tái chiếm được một số lãnh thổ họ bị mất quanh thị trấn Velyka Novosilka ở khu vực phía Nam của tỉnh Donetsk. Đây là một trong những cuộc phản kích quy mô nhỏ của Ukraine trong những ngày gần đây.
Tuy nhiên, vấn đề là cuộc phản kích này diễn ra dọc theo khu vực chiến tuyến không thực sự quan trọng đối với cả Ukraine và Nga. Điện Kremlin hiện tập trung vào đánh chiếm thị trấn pháo đài Pokrovsk, nằm cách đó 48km về phía Bắc.
Hỏa lực pháo tự hành Ukraine trong cuộc đối đầu với quân Nga. Ảnh: Nytimes.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Anh nhận xét: “Nga đã từng bước giành thắng lợi trên hướng Pokrovsk”. Đến ngày 9/12, binh sĩ Nga chỉ còn cách thị trấn chiến lược Pokrovksk 6,4km, vẫn theo bộ này. Cuộc bao vây của Nga quanh Pokrovsk không phụ thuộc vào việc ai giành chiến thắng tại Velyka Novosilka và những ngôi làng xung quanh.
Thắng lợi dự kiến của Nga tại Pokrovsk có khả năng sẽ dựa vào việc binh lính Nga xóa sổ được các khúc lồi do Ukraine kiểm soát quanh Kurakhove, nằm cách Velyka Novosilka 32km về phía Đông. Tại đây, khúc lồi chính (có độ sâu nhất là 14,4km) nhô vào tiền tuyến về phía Dalnje, nằm ngay phía Nam của thị trấn Kurakhove. Quân Ukraine bên trong khúc lồi này có thể uy hiếp những tuyến tiếp tế chính cho lực lượng Nga tiến công Pokrovsk trên hướng Bắc.
Trong khúc lồi Dalnje nói trên, phía Ukraine có ít nhất 8 tiểu đoàn và 4 lữ đoàn, với tổng quân số hơn 10.000 người, với mặc định tất cả các đơn vị đều đầy đủ. Tuy nhiên, phía Nga có 9 trung đoàn và lữ đoàn, với tổng quân số tối đa là 18.000 người đang tham gia bao vây khúc lồi này.
Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW, trụ sở tại Washington) lưu ý: “Lực lượng Nga tiếp tục sử dụng tấn công chính diện bằng bộ binh cơ giới và bộ binh thông thường để tiến chậm rãi, từng bước một vào khu vực Đông, Nam và Trung tâm của thị trấn Kurakhove bên trong khúc lồi Dalnje - điều này hỗ trợ cho các nỗ lực lớn hơn của Nga nhằm loại bỏ bộ phận lính Ukraine đang bám trụ giữa Dalnje và Kurakhove”.
Nga có thể tung đòn táo bạo, chia cắt và xóa sổ lực lượng Ukraine
Kịch bản tồi tệ nhất cho Ukraine là một lực lượng Nga nào đó cắt qua khúc lồi ở giữa Bahatyr (phía Nam) và Novotroitske (phía Bắc) rồi chia cắt lực lượng Ukraine về phía Đông. Trung tâm Chiến lược quốc phòng Ukraine cảnh báo: “Thực sự có nguy cơ bị bao vây”.
Có một kịch bản tồi tệ hơn, đó là các lực lượng Ukraine phối hợp rút lui khỏi khúc lồi này - động thái này có thể bảo toàn lực lượng Ukraine nhưng lại cho phép quân Nga nắn thẳng chiến tuyến từ phía Nam lên phía Bắc, thông suốt từ Velyka Novosilka tới Pokrovsk. Một khi là thẳng được chiến tuyến như vậy, quân Nga sẽ giảm được các mối đe dọa đối với vùng sườn của mình khi tiến hành siết chặt Pokrovsk.
Nếu quân đội Ukraine cố thủ tại khúc lồi trên, phía Nga có thể lựa chọn chấp nhận rủi ro đối với hai sườn của mình để mở cuộc tấn công vào thẳng Pokrovsk. Một cuộc tiến công như vậy sẽ diễn ra sớm như thế nào tùy thuộc vào nhiều nhân tố.
Thời tiết mùa đông có thể làm chậm đà tiến quân Nga. Tổn thất của Nga tại tỉnh Kursk cũng có thể làm giảm sức mạnh tổng thể của quân Nga. Mặt khác, chính quyền tương lai của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump có thể cắt giảm viện trợ của Mỹ dành cho Ukraine và tước đi của lực lượng Ukraine nhiều đạn dược thiết yếu bắt đầu từ tháng 1/2025 sắp tới.
Diễn biến trong những tuần tới đây sẽ quyết định cách thức Nga tổ chức tấn công thị trấn huyết mạch Pokrovsk. Trung tâm Chiến lược quốc phòng Ukraine dự báo: “Trận chiến sắp tới tại Pokrovsk sẽ đánh dấu đỉnh cao trong chiến dịch tiến công của đối phương trên chiến trường Tây Nam trong năm 2024”.
Như vậy, cuộc phản kích nhỏ của Ukraine quanh thị trấn Velyka Novosilka không thể cản bước một cuộc tiến công quy mô lớn hơn nhiều và gần như tất yếu của Nga nhằm vào Pokrovsk trong thời gian ngắn phía trước.