Khi các máy bay không người lái dân sự của Trung Quốc thống trị thị trường thế giới, đây sẽ là lần đầu tiên UCAV do Trung Quốc sản xuất được bán cho một quốc gia châu Âu.
UCAV Pterodactyl-1 "thâm nhập" Balkan
Serbia, quốc gia (hiện đang trung lập về quân sự) đã từng chịu một chiến dịch tập kích đường không tàn khốc của NATO trong Chiến tranh Kosovo vào năm 1999.
Hành động quân sự được cho là nằm trong các nỗ lực nhiều thập kỷ của Washington để loại bỏ những gì còn sót lại của Nam Tư cũ.
Belgrade tuyên bố sẽ mua 9 máy bay không người lái vũ trang Pterodactyl-1 từ Tập đoàn Công nghiệp Máy bay Thành Đô, nhưng có thể đơn hàng sẽ được bổ sung 15 chiếc trong giai đoạn tiếp theo.
Xe tăng trong chiến tranh Kosovo 1998-1999
Miroslav Lazanski, một nhà phân tích quân sự tại Belgrade, bình luận trên truyền hình: "Rõ ràng họ đã sao chép một số hệ thống tương tự của Hoa Kỳ, (tuy nhiên) máy bay không người lái Trung Quốc tỏ ra hiệu quả và rất rẻ".
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Serbia, ông Alexanderar Vulin cho biết trong một cuộc phỏng vấn: "Thương vụ này sẽ tăng cường đáng kể sức mạnh cho quân đội Serbia để đạt được những khả năng mà nó chưa từng có trong quá khứ".
"Chúng tôi không có định kiến về ý thức hệ trong vấn đề mua sắm vũ khí", Bộ trưởng Quốc phòng Serbia Nenad Miloradovic tuyên bố vào tháng 9/2018, khi các cuộc đàm phán được công bố lần đầu tiên.
Serbia đã mua vũ khí từ một loạt các quốc gia, bao gồm Hà Lan, Nga, Mỹ và bây giờ là Trung Quốc.
Về phần mình, Serbia cũng là một nhà xuất khẩu vũ khí, súng máy Zastava M02 Coyote và súng cối M73 60 mm do Serbia sản xuất đã xuất hiện trong Chiến tranh Yemen, được cho là đã tới tay Liên minh can thiệp do Arab Saudi dẫn đầu thông qua các hợp đồng với UAE.
Trước Serbia, máy bay không người lái tấn công (UCAV) Pterodactyl-1 của Trung Quốc (còn được gọi là Wing Loong) đã từng được xuất khẩu sang Uzbekistan, Arab Saudi, Nga và một số quốc gia khác.
Thiết kế của Pterodactyl-1 khá giống với MQ-9 Reaper của Mỹ. Nó có thể mang theo 1 tấn vũ khí không đối đất, có phạm vi hoạt động 4.000 km và duy trì độ bền bay trong 20 giờ.
Vũ khí trang bị trên một chiếc Pterodactyl-1.
Châu Âu liệu có "giật mình" trước cảnh báo của Mỹ?
Mặc dù Pterodactyl-1 là đơn hàng UAV quân sự đầu tiên của Trung Quốc ở châu Âu, máy bay không người lái dân sự do nước này sản xuất đã chiếm lĩnh thị trường từ lâu và khiến tình báo Mỹ cảnh báo việc Bắc Kinh đã có đủ khả năng thực hiện các vụ xâm nhập an ninh.
DJI Technology Co., Ltd. có trụ sở tại Thâm Quyến, kiểm soát 74% thị trường máy bay không người lái dân sự thế giới.
Các sản phẩm máy bay không người lái của công ty này cũng được các cơ quan thực thi pháp luật, chính phủ và quân đội khác nhau sử dụng cho mục đích chụp ảnh, giám sát, quan sát và kiểm tra.
UAV Mavic của DJI được cho là một trong những máy bay không người lái dân sự có khả năng nhiếp ảnh và quay phim tốt nhất trên thị trường hiện nay.
Bộ Nội vụ Hoa Kỳ đã "để mắt" tới máy bay không người lái của DJI và cho rằng chúng không đáp ứng các tiêu chuẩn đảm bảo quản lý dữ liệu của UAS (hệ thống máy bay không người lái).
Harry Wingo, giáo sư tại Đại học Quốc phòng trực thuộc Lầu Năm Góc, trong một phiên điều trần ngày 18/6 tại Thượng viện Hoa Kỳ nhận xét:
"Các thông tin về không gian địa lý của Hoa Kỳ đã được chuyển đến các trung tâm dữ liệu của Trung Quốc ở mức độ chưa từng thấy. Điều này thực sự mang lại cho một công ty Trung Quốc khả năng "giám sát trên không" đối với đất nước chúng ta".
Nhận xét của ông Wingo cáo buộc (giống như Huawei, ZTE và các công ty công nghệ Trung Quốc khác) công ty tư nhân DJI bằng cách nào đó vẫn tiếp tục hoạt động như một "cánh tay nối dài" của tình báo chính phủ Trung Quốc.
Tuy nhiên, DJI đã nhanh chóng phản bác các cáo buộc.
Trong một lá thư gửi Thượng viện Hoa Kỳ chỉ vài ngày sau phiên điều trần của ông Wingo, Phó Chủ tịch và Giám đốc khu vực Bắc Mỹ, Mario Rebello nói rằng máy bay không người lái của DJI "không chia sẻ nhật ký chuyến bay, ảnh hoặc video trừ khi người điều khiển lựa chọn như vậy. "
Rebello cũng lưu ý rằng dữ liệu được lưu trữ trên máy bay không người lái và thiết bị của người điều khiển không thể được truyền qua internet.
Hơn nữa, người điều khiển có khả năng ngắt tất cả các kết nối internet cũng như DJI đã cài đặt các tính năng mã hóa dữ liệu và mật khẩu vào các sản phẩm của mình.
"Chúng tôi quan ngại sâu sắc rằng, nếu không được kiểm soát, các cáo buộc vô căn cứ và thông tin không chính xác sẽ khiến toàn bộ ngành công nghiệp hàng không Mỹ gặp nguy hiểm.
Nó sẽ gây ra hiệu ứng kìm hãm tăng trưởng kinh tế và "trói tay" nhân viên công vụ (trong việc) sử dụng máy bay không người lái để bảo vệ người dân và cứu các mạng sống", Rebello bình luận.
Trung Quốc trình diễn UAV Wing Loong II (Pterodactyl) tại Triển lãm Hàng không Dubai