Bóng đá trở thành môn thể thao vua cũng bởi tính bất ngờ, kịch tính muôn thủa: Một đội bóng bị đánh giá yếu hơn ví như chàng David cũng có thể quật ngã gã khổng lồ Goliath trong một ngày đẹp trời bằng những tính toán hợp lý.

Tại Muscat, phút 73, Văn Quyến thoát xuống trong thế trống trải, đón đường chuyền vượt tuyến của Tuấn Phong, để rồi lạnh lùng hạ gục thủ môn nổi tiếng Lee Won Jae, ghi bàn thắng duy nhất trận đấu. Báo chí châu Á khi ấy đã dùng từ "địa chấn" để nói về trận đấu này.

1. Trở lại với việc, tại sao và như thế nào, HLV Alfred Riedl đã quyết định dùng đội hình U23 Việt Nam để thay thế cho ĐTQG tham dự một chiến dịch lớn như vòng loại Asian Cup 2004? Lý là bởi chúng ta đang chuẩn bị kỳ SEA Games 22 (năm 2003) trên sân nhà, với quyết tâm rất cao để giành HCV môn bóng đá nam tại một kỳ Đại hội thể thao khu vực.

Thực tế là bóng đá Việt Nam chưa từng vượt qua vòng loại giải vô địch châu Á – Asian Cup mà không phải nhờ tới suất vào thẳng với tư cách đồng chủ nhà (như năm 2007, giải đấu mà chúng ta đã vào tứ kết).

U22 Việt Nam có thể sử dụng vòng loại ASIAN Cup để luyện quân cho SEA Games.Ảnh: Hoàng Tùng

Sau rất nhiều trận cầu thử lửa ở tầm cao, mà chiến dịch vòng loại Asian Cup 2004 là một sân chơi lý tưởng để người trẻ tích luỹ, đội tuyển U23 Việt Nam bước vào SEA Games 22 với sự tự tin có thừa. 

Thầy trò HLV Alfred Riedl đi một mạch đến trận chung kết và chỉ chịu thua đại kình địch Thái Lan ở hiệp phụ (với bàn thắng vàng của Nattaporn, phút 96, ấn định chiến thắng 2-1 sau khi 2 đội đã hoà nhau 1-1 ở giờ thi đấu chính, khi Văn Quyến ghi bàn gỡ hoà phút 90+1). Văn Quyến đã giành Quả bóng vàng Việt Nam năm đó, dù anh chỉ mới bước qua tuổi 19.

Tại vòng loại thứ 3 Asian Cup 2019, đội tuyển Việt Nam nằm chung bảng C với Jordan, Afghanistan và Campuchia, có nhiều cơ hội để giành 1 trong 2 vé ở bảng đấu này đến UAE chơi VCK (cùng 23 đội khác).

Có tới 5/6 trận đấu sẽ diễn ra trong năm 2017, trong đó, 2 trận gặp Afghanistan (28/3) và Jordan (13/6) nằm trong quỹ thời gian mà đội tuyển U23 Việt Nam chuẩn bị cho kỳ SEA Games 29 được tổ chức tại Malaysia vào tháng 8/2017.

Xét về lý thuyết, VFF và HLV Nguyễn Hữu Thắng hoàn toàn có thể dùng lại sách lược dùng vòng loại Asian Cup luyện quân cho SEA Games của người tiền nhiệm Alfred Riedl cách đây 14 năm.

2. Tất nhiên thời thế bây giờ đã thay đổi nhiều, bởi so với đội hình U23 Việt Nam năm 2003, quân ông Thắng lúc này có thể khó lòng so bì cho được. Nhưng ngay cả những người trẻ nhất của U22 Việt Nam được tập hợp lần này thì cũng có đến 99% đều thuộc biên chế các đội bóng ở V-League, đã trải qua hàng chục trận đấu lớn nhỏ ở nhiều cấp độ.

Chỉ cần bổ sung một vài vị trí xung yếu theo mô hình đội tuyển Olympic QG, chúng ta có thể chơi được với các đối thủ tại bảng C, mà cơ hội vào VCK Asian Cup 2019 vẫn có thể được bảo toàn. Trong đó, Afghanistan, đối thủ đầu tiên của Việt Nam, được đánh giá là rất vừa phải.

Các trận đấu cụ thể sẽ giúp HLV đưa ra những phương án tác chiến cụ thể, nhưng những tích luỹ quan trọng nhất nằm ở giai đoạn chuẩn bị. Khi các giải bóng đá quốc nội vẫn đồng thời diễn ra, có quá ít dịp để U22 Việt Nam hội quân, trong khoảng thời gian 5 tháng trước SEA Games 29.

Chiếc vé đến UAE đá giải châu Á là rất quý, song suy cho cùng thì tương lai của bóng đá (hay bất cứ địa hạt nào khác) đều thuộc về người trẻ. Lấy cơ hội của ĐTQG, ở một vài thời điểm, để U22 Việt Nam làm bàn đạp tiến tới SEA Games tại Malaysia sẽ không bị cho là một phép tính cẩu thả.

VFF và BHL đội tuyển Việt Nam (trên thực tế cũng là BHL U22 Việt Nam với HLV Hữu Thắng kiêm nhiệm) có quyền tính toán để đưa ra những giải pháp, miễn sao hiệu quả. Chỉ một điều chắc chắn rằng, muốn thành nghiệp lớn, phải mạo hiểm và có thể, phải chấp nhận hy sinh.