Năm 1942, tàu sân bay Mỹ USS Lexington (còn được gọi là Lady Lex - Quý cô Lex) đã bị đánh chìm khi đang tham gia Chiến tranh Thế giới lần thứ 2 tại vùng biển Coral nước Úc.
Hôm 05 tháng 3 vừa qua, trang web của Học viện hải quân Mỹ đã đưa tin rằng Paul Allen (đồng sáng lập của Microsoft Corporation, tỷ phú Mỹ) cùng nhóm thám hiểm của mình đã phát hiện ra xác của chiếc tàu chiến "Quý cô Lex".
Cụ thể hơn, tàu sân bay USS Lexington (CV-2) đã được ê-kíp của tàu nghiên cứu R/V Petrel, thuộc sở hữu của Paul Allen, tìm thấy ở khoảng cách gần 1000 km tính từ bờ biển phía đông nước Úc. Con tàu nằm ở độ sâu gần 3000 m và hiện đang trong tình trạng được bảo quản khá tốt.
Cận cảnh xác tàu sân bay USS Lexington ở độ sâu 3000 m
"Đây thực sự là một vinh dự lớn lao cho chúng tôi khi được là những người đầu tiên tìm thấy USS Lexington và vinh danh những con người dũng cảm đã phục vụ trên tàu. Là người Mỹ, tất cả chúng ta đều mang nợ những con người can đảm, giàu đức hy sinh - họ đã, đang và sẽ tiếp tục phục vụ tổ quốc", Paul Allen phát biểu.
Tàu sân bay USS Lexington năm 1941. Ảnh: usni.org
Năm 1916, USS Lexington được đặt hàng như một tàu tuần dương, tuy nhiên sau đó hải quân Mỹ thay đổi kế hoạch và tàu tiếp tục được đóng với thiết kế của tàu sân bay.
USS Lexington bắt đầu thực hiện nhiệm vụ chiến đấu vào ngày 14 tháng 12 năm 1927 và đã tham gia trận Trận chiến biển Coral trong Thế chiến II từ ngày 04 đến 08 tháng 5 năm 1942.
Trong trận chiến này, phi đội bay của "Quý cô Lex" đã đánh chìm chiếc tàu sân bay hạng nhẹ Shōhō của Nhật trong ngày 07 tháng 5. Sang ngày 08 tháng 5, lúc 11 giờ, các máy bay của Nhật đã thâm nhập qua được hàng máy bay tiêm kích phòng thủ, và 20 phút sau chiếc Lexington trúng phải một ngư lôi bên mạn trái.
Vài giây sau, một ngư lôi thứ hai đánh trúng mạn trái ngay phía trước cầu tàu. Cùng lúc đó, nó trúng phải ba trái bom từ các máy bay ném bom bổ nhào đối phương, khiến nó bị nghiêng 7 độ về mạn trái và phát sinh nhiều đám cháy.
Những cú đánh mà Quý cô Lex đã phải hứng chịu - Ảnh: Wikipedia
Đến 13 giờ, các nhóm cứu nạn đã kiểm soát được các đám cháy và giữ được chiếc tàu thăng bằng, và nó có thể di chuyển được với vận tốc 25 knot (46,3 km/h; 28,8 mph) và đã sẵn sàng để thu hồi các phi đội của nó. Bỗng bất ngờ chiếc Lexington bị rung chuyển bởi một vụ nổ lớn gây ra bởi cháy hơi xăng bên dưới, và các đám cháy lại không thể kiểm soát được.
Đến 15 giờ 58, thuyền trưởng Frederick Carl Sherman, do lo ngại cho sự an toàn của thủy thủ đoàn làm việc bên dưới, đã ra lệnh chấm dứt mọi hoạt động cứu nạn và mọi người phải tập trung lên sàn đáp. Lúc 17 giờ 01 phút, ông ra lệnh "bỏ tàu" và việc di tản được tuần tự tiến hành.
Thủy thủ đoàn di chuyển ra hai bên nhảy vào nước biển ấm được các tàu tuần dương và tàu khu trục kế bên vớt gần như ngay lập tức.
Đô đốc Aubrey Wray Fitch và bộ tham mưu của ông chuyển sang chiếc tàu tuần dương Minneapolis; Thuyền trưởng Sherman và sĩ quan cao cấp của ông, Trung tá Morton T. Seligman, sau khi kiểm tra là mọi người đều được an toàn, là những người cuối cùng rời tàu.
Chiếc tàu bị bốc cháy và chìm dần xuống biển - Ảnh: Wikipedia
Chiếc Lexington bị bùng cháy, ngọn lửa bốc cao hàng trăm mét. Để tránh bị đối phương bắt được, chiếc tàu khu trục Phelps tiến đến gần ở khoảng cách 1.370 m và bắn hai trái ngư lôi vào sườn của nó; với một tiếng nổ lớn cuối cùng, chiếc Lexington bị chìm lúc 19 giờ 56 phút tại tọa độ 15°20′N 155°30′Đ.