Những ngày gần đây, người dân sinh sống tại Phần Lan thích thú đăng hình ảnh "trời chợt đổ mùa đông giữa mùa hè". Đã gần tháng 5, nhưng quốc gia Bắc Âu này lại chứng kiến lượng tuyết rơi rất lớn, phủ trắng nhà cửa, đường phố.
Theo giải thích của anh G.D., người Việt có thời gian dài sống tại Phần Lan, hiện tượng này ở đây được biết tới với cái tên "takatalvi". Trong tiếng Phần Lan, “taka-” là tiền tố có nghĩa là “phía sau, đằng sau” và “talvi” có nghĩa là “mùa đông”. Có thể hiểu takatalvi là một đợt lạnh ngắn đến muộn, khi nhiệt độ tưởng như đã tăng dần vào mùa xuân, chuẩn bị cho giai đoạn ấm áp hơn trong năm.
Tuyết rơi trắng xóa ở Phần Lan hôm 23/4. (Video: NVCC)
Có thể nói, takatalvi chính là "rét nàng Bân" phiên bản Phần Lan, và tất nhiên vừa nhiều tuyết, vừa lạnh hơn. Tại Mỹ, hiện tượng này còn được gọi là "Blackberry winter" (mùa đông mâm xôi đen) vì diễn ra vào thời điểm loại cây này nở hoa.
Anh G.D. cho biết hiện tượng này không phải năm nào cũng có. " Thường là sau lễ phục sinh (cuối tháng 3 đến tháng 4 - PV) là bắt đầu ấm, tuyết tan. Nếu có tuyết cũng là mưa tuyết, tức là tuyết rơi xuống đường là tan ngay, chứ không phải tuyết dày như hôm nay (15-20 cm) ", anh nói.
Mặc dù có thể coi là một hiện tượng thú vị, nhưng takatalvi không hẳn được tất cả mọi người đón nhận, thậm chí đa phần thấy phiền. Anh D. cho biết vì tuyết rơi dày, xe điện không hoạt động được, nhiều chuyến tàu hỏa cũng bị hủy, ảnh hưởng đến việc di chuyển của người dân. Trẻ nhỏ đến trường cũng bị ảnh hưởng, do phải đợi bus lâu, nhiều người lao động không thể làm tại nhà đã phải bắt taxi đi làm.
Ngay cả xe hơi cũng sẽ gặp khó với kiểu thời tiết này nếu mọi người không có sự chuẩn bị và xem dự báo. " Nhiều người mấy tuần trước nghĩ là hết đông rồi nên thay bánh xe mùa đông (lốp có đinh) thành bánh xe mùa hè thì bây giờ không thể chạy xe được vì đường trơn ".
Theo AFP, một khối áp thấp đã di chuyển qua Phần Lan từ phía đông vào tối 22/4, mang theo mưa và nhanh chóng biến thành băng khi chạm đất lạnh, sau đó là tuyết rơi dày đặc hôm 23/4. Tuyết dày 8 cm đã được quan sát thấy ở Helsinki, và ở các khu vực phía nam khác của đất nước, lớp tuyết có thể phủ dày tới 20 cm. Do thời tiết khó khăn, nhiều chuyến bay đến và đi từ sân bay Helsinki đã phải hoãn lại.
Ngoài giao thông đình trệ, anh G.D. còn chia sẻ rằng tuyết rơi quá dày khiến việc dọn dẹp trở thành gánh nặng: " Người dân ở chung cư thường có dịch vụ dọn tuyết ở lối đi nên không quá lo lắng, nhưng những người ở nhà riêng thường là đắt hơn chung cư phải tự dọn tuyết ". Được biết, riêng thành phố Helsinki đã dành tới ước tính 30 triệu euro để dọn tuyết trong mùa đông 2021-2022,.Chi phí thuê dọn tuyết cũng rất cao, công ty tư nhân lớn nhất Phần Lan cung cấp chỗ ở cho thuê, VVO, ước tính rằng việc dọn tuyết sẽ khiến giá bất động sản tăng gần 10% trong năm 2012 - một năm tuyết rơi đặc biệt nhiều. Tất nhiên, những chi phí như vậy sẽ dẫn đến giá thuê nhà cao hơn.
Một người dân chia sẻ video xe dọn tuyết đang làm việc hôm 23/4, kèm dòng chú thích: "Họ là những anh hùng thực sự!! Không biết mùa xuân này họ còn phải dọn tuyết bao nhiêu lần nữa!!" (Video: X)
Tuyết rơi nhiều do biến đổi khí hậu?
Theo AFP, tuyết rơi vào cuối tháng 4 hoặc thậm chí vào tháng 5 không phải là điều quá bất thường ở quốc gia Bắc Âu. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở lượng tuyết. Theo Ville Siiskonen từ Viện Khí tượng Phần Lan, lượng tuyết nhiều như ở Helsinki hôm 23/4 là chưa từng thấy kể từ năm 1972, tức là cách đây đã hơn 50 năm.
Ông nhận xét: “ Có nhiều tuyết rơi như thế này ở miền Nam vào cuối mùa xuân này là điều bất thường, thậm chí là cá biệt ”.
Anh G.D. cũng xác nhận thông tin này khi cho biết dù đã sinh sống ở "đất nước hạnh phúc nhất thế giới" kể từ năm 2008, nhưng đây là lần đầu anh chứng kiến takatalvi rơi nhiều tuyết đến vậy. Một quan sát đáng chú ý được anh chia sẻ là qua 16 năm, số lượng ngày thời tiết xuống -30 độ C vào mùa đông đã ít dần đi, còn mùa hè lại ấm hơn trước, xuất hiện cả những ngày nóng tới 37-38 độ C.
Rất khó để xác định một hiện tượng thời tiết duy nhất như takatalvi năm nay có liên quan trực tiếp đến biến đổi khí hậu hay không, nhưng theo các nhà khoa học, biến đổi khí hậu có xu hướng khiến những dạng thời tiết hiếm gặp hoặc cực đoan trở nên phổ biến và mạnh mẽ hơn. Chưa kể, tác động của ấm lên toàn cầu lên các kiểu thời tiết cũng tạo ra nhiều ẩn số nan giải.
Viện Khí tượng Phần Lan đã đưa ra "cảnh báo thời tiết giao thông" vào cuối tuần trước, khuyên người lái xe ô tô nên cẩn thận với các điều kiện giao thông nguy hiểm. Cảnh báo được đưa ra với hầu hết mọi nơi trên đất nước, ngoại trừ Lapland. Nhà khí tượng học Laura Tuomola lưu ý thêm rằng tuần vừa qua lạnh hơn bình thường một chút so với thời điểm này những năm trước.