Xe lửa vòng quanh Yangon (Circle Yangon), Myanmar như đi xuyên lịch sử. Được xây dựng cách đây hơn 60 năm, tuyến xe lửa ở thủ đô cũ của Myanmar chạy vòng quanh khu ngoại ô, qua các thị trấn và trung tâm thương mại của thành phố. Tuyến xe lửa cổ kính này chuyên chở gần 100.000 lượt khách mỗi ngày, mỗi vòng chạy quanh thành phố dài khoảng 45 km.
Xe lửa vòng quanh Yangon là một phần của quá khứ nhưng đang được hiện đại hóa. Hành khách thường xuyên đi lại trên chuyến tàu này đều cho rằng quá trình hiện đại hóa không thể tiến hành gấp gáp. Xe lửa Yangon được nhập khẩu từ Hungary trong những năm 1960. Trên những toa tàu cổ, ghế ngồi không được tốt và quạt cũng gần như hỏng hết.
Xe lửa cũ chạy nhanh hơn đi bộ một chút. Hành khách đôi khi tự do nhảy ra, nhảy vào khi tàu lăn bánh.
Những bức ảnh trên tờ New York Times của tác giả Adam Dean được ghi lại trong hành trình xuất phát từ sân ga số 7 của nhà ga Trung tâm Yangon. Nhà ga lớn và nhộn nhịp nhất Myanmar này được người Anh xây dựng vào năm 1877.
Nhân viên đường sắt thường mặc đồng phục nhưng ở một số trạm dừng, trong các quầy bán vé và phòng quản lý chung, không có quạt, họ cởi tạm áo khoác ngoài cho thoáng.
Khi chuyến tàu hướng về phía đông Yangon, hình ảnh các tòa nhà lớn dần nhường chỗ cho những khu đất nông nghiệp. Tàu vắng khách dần khi chạy vòng quanh khu vực phía bắc thành phố, qua những cánh đồng, sân golf, căn cứ quân sự và cả những lán cọ, nơi sinh sống của những người nghèo nhất Yangon.
Cả lộ trình của tàu theo vòng tròn khép kín kéo dài 3 giờ đồng hồ. Theo bà Daw Moe Moe Lwin, giám đốc Quỹ Di sản Yangon, giá vé xe lửa vòng quanh thành phố phù hợp với những người nghèo.
"Xe lửa trông có vẻ lộn xộn, chậm chạp và không ổn định. Người nghèo thường dùng loại phương tiện này vì họ không còn lựa chọn nào khác, dù nó hay gặp trục trặc và hoạt động không hiệu quả", bà nói. Theo bà Daw, xe lửa thường được các tiểu thương sử dụng để chở hàng hóa đến nơi tiêu thụ.
Tuy nhiên trong những năm gần đây, khi các hoạt động kinh tế phát triển, giao thông Yangon không còn thông thoáng như xưa, ngày càng nhiều người đi làm bằng xe lửa để tránh tắc đường hàng giờ đồng hồ trong ô tô. Số người tham gia giao thông bằng xe lửa tăng từ 75.000 lên 95.000. Đi xe lửa cũng là một trải nghiệm thú vị đối với khách du lịch.
"Chúng tôi cần nhiều tàu hỏa hiện đại hơn. Yangon có quá nhiều xe hơi còn xe buýt thì quá tải", Khin Hnin Oo, 41 tuổi, hành khách đi xe lửa, chia sẻ. Cơ quan Đường sắt Myanmar dự kiến cải cách hệ thống xe lửa vòng quanh Yangon vào năm 2020 với khoản vay 212 triệu USD từ Nhật Bản. Toàn bộ hệ thống sẽ được thay mới và tăng tính tự động hóa.
Đoàn tàu sẽ chạy với tần suất lớn hơn, giảm đáng kể thời gian chờ đợi ở các nhà ga. Người dân cũng có thể bán xoài, khoai tây, rau xanh ở gần các sân ga. Với kế hoạch này, các cơ quan chức năng hy vọng có thể tăng gấp 3 lần số hành khách sử dụng xe lửa so với thời điểm hiện tại. Hệ thống mới được kỳ vọng sẽ rút ngắn thời gian đi trọn một vòng quanh Yangon trong 2 giờ.