Tuyền Mập là gương mặt quen thuộc với khán giả từ sân khấu hài đến phim truyền hình, sitcom, điện ảnh. Gần 20 năm làm nghề là một hành trình đầy sống động với nhiều dấu ấn khó quên.
Càng nói chuyện với Tuyền Mập càng thấy chị là một diễn viên tâm huyết với nghề, từ việc cân nhắc dự án khi nhận đến những góc khuất của nghề làm phim bao nhiêu năm qua.
"Tôi chỉ sợ tai tiếng thôi vì con lớn rồi"
- Tôi thấy nhiều người than "ế" show nhưng có vẻ như Tuyền Mập vẫn chạy show liên tục. Hẳn là cuộc sống của chị không quá áp lực về tài chính?
May mắn là từ cuối năm ngoái đến giờ, tôi đi phim điện ảnh nhiều nên cũng đỡ. Ngoài ra, tôi còn diễn sân khấu, quay tiểu phẩm ngắn cho đài truyền hình, cát-xê tuy không nhiều nhưng số lượng nhiều nên sống được. Diễn sân khấu rất sướng về tâm lý. Hôm nào diễn không được, về bị buồn. Hôm nào diễn được thì vui lắm. Bao nhiêu năm rồi vẫn vậy.
Diễn sân khấu để giữ lửa nghề, còn quay phim là vì kinh tế. Nói chung, làm nghề này phải có tích lũy. Có những lúc việc nhiều đến mức không có thời gian nghỉ nhưng có lúc lại chơi dài.
- Khi đã có tên tuổi, chị có kén chọn dự án không, chẳng hạn phim chiếu trên youtube, phim ngắn facebook?
Hiện tại có quá nhiều sản phẩm chiếu trên nền tảng mạng xã hội nhưng chất lượng khác nhau. Cũng là những clip ngắn nhưng kiểu tình cảm vợ chồng, phản bội… tôi không nhận vì bài học răn đe không có, đa số là "núp bóng" chủ đề nhân văn.
Về góc nhìn làm nghề, những thước phim đó bị thô. Ví dụ cảnh ngoại tình, diễn viên phải nhún nhảy trên giường, hình ảnh bị lố, bị phản cảm trong khi những thước phim đó không thật sự cần thiết cho nội dung.
Chúng ta vào rạp, phim sẽ được gắn mác 16+, 18+ nhưng trên youtube thì làm sao giới hạn được độ tuổi. Trẻ con xem rất nhiều. Việc lợi dụng đề tài trẻ em, tình cảm gia đình để đưa cảnh nóng lên là trá hình cho nên tôi kỹ và chọn lọc khi nhận là vậy.
Diễn viên Tuyền Mập.
- Tôi biết nghệ sĩ Quốc Thuận không đóng vai giang hồ vì sợ dạng vai này ảnh hưởng tới con cái. Còn chị?
Tùy vào quan điểm của mỗi người. Ngoại hình của tôi mà bảo vào vai lương thiện thì khó. Tôi nhận đa dạng vai, miễn không phản cảm là được. Vai ác tôi vẫn nhận. Tôi chỉ sợ tai tiếng thôi vì con lớn rồi.
Con là khán giả đầu tiên, là fan ruột của tôi. Bé có thể xem hàng giờ và thuộc bài hát, câu thoại của mẹ trong talk show. Bé mê nghệ thuật lắm. Bé cũng đã được "đúp" vai trong một vở kịch của HTV và tham gia show "Khi vợ vắng nhà". Đó sẽ là những kỷ niệm vô giá cho bé. Có chương trình, bé quay từ lúc 3 tuổi đến giờ vẫn xem đi xem lại.
Nghệ sĩ phải đồng lòng mới dẹp được tình trạng bị quỵt cát-xê
- Với tên tuổi của chị hẳn có barem lương?
Đúng, tôi có barem giá của mình nhưng vẫn tùy phim, tùy dự án, tùy đơn vị sản xuất. Ví dụ, quay cho đài truyền hình thì lương sẽ mỏng hơn, nhưng đóng phim điện ảnh thì mức lương khác.
Với những công ty tôi đã làm lâu năm, mức lương của tôi sẽ được tăng lên qua từng năm theo lợi nhuận mà họ thu được. Còn với những công ty mới thì tôi đưa ra mức giá của mình.
Thông thường khi nhận một dự án, tôi thường trừ hao cho nhà sản xuất một khoảng thời gian nhất định, nếu họ có gặp khó khăn hay những điều không thuận lợi trong quá trình sản xuất thì mình đã chia sẻ rồi. Sau khoảng thời gian đó, tôi mới tính thêm ngày lương. Điều này do mình và nhà sản xuất tự thương lượng.
Nói chung, mọi người vẫn du di cho nhau thì mới lâu dài được và tôi luôn rõ ràng ngay từ đầu, vừa dễ cho mình vừa dễ cho người ta.
Tuyền Mập cùng đồng nghiệp trên phim trường.
- Chị đã bao giờ bị quỵt cát-xê?
Có. Mới cách đây vài tháng, tôi bị một công ty giật tiền 6 tập vá thoại. Họ bảo gộp 6 tập vá thoại đó thành 1,5 tập. 3 ngày quay, trong đó có 2 ngày quay ở quận 9, mỗi ngày đi gần 70 km và 1 ngày quay ở Đồng Nai. Nếu họ gom vào thành 1,5 tập thì nếu mình đi taxi còn không đủ tiền taxi. Tôi không đồng ý thì nhà sản xuất bảo "lấy thì lấy, không lấy thì thôi".
Tôi chưa bao giờ làm việc với nhà sản xuất nào mà có thái độ chợ búa như vậy. Rất nhiều người cũng bị quỵt lương, cả diễn viên lẫn ê-kíp sản xuất như make up, hiện trường...
Họ làm theo kiểu đợt sau trả tiền đợt trước. Mỗi lần hỏi lương thì họ bảo, ủy nhiệm chi đang treo trong khi họ là công ty gia đình. Họ cứ đổ lỗi cho kế toán trong khi chính kế toán cũng bị nợ 2 tháng lương. Hiện tại vẫn có những người bị công ty này nợ và hứa hẹn. Trong quá trình quay, họ cũng không lo chỗ ăn ở cho anh em dù quay ở tỉnh.
- Tình trạng này, hầu như nghệ sĩ nào cũng gặp phải. Nhiều người đã lên tiếng mạnh mẽ trên cả mạng xã hội lẫn truyền thông tuy nhiên, hiện thực vẫn không thay đổi. Theo chị là do đâu?
Nghệ sĩ phải đồng lòng với nhau để tẩy chay những đơn vị như vậy. Tự mỗi người phải có ý thức bảo vệ quyền lợi cho nhau chứ đừng chỉ nghĩ tới lợi ích riêng của mình, kiểu người này không làm thì sẽ tới lượt mình.
Khi anh em nghệ sĩ còn nghĩ như vậy thì sẽ còn những nhà sản xuất làm việc theo kiểu hút máu từng người, lúc họ cần mình thì cho mình làm không cần thì quỵt lương. Cũng phải làm rõ là có những công ty nợ lương vì không giải ngân được, khác với những đơn vị nợ dai và cố tình quỵt.
Buồn là cuộc sống của nhiều anh chị em khó khăn quá nên mọi người nhắm mắt làm ngơ. Cũng có những người không có việc nên khi được mời thì buộc phải làm dù biết nguy cơ mình bị giật lương rất cao. Nhưng nếu anh em nghệ sĩ đồng lòng thì có thể sẽ bỏ bớt được tình trạng bị giật lương.
Họ sẽ phải làm việc nghiêm túc chứ không thể lấy cớ là làm không có lời mà không trả lương được. Nếu không lời thì giải tán công ty, đừng làm nữa chứ sao cứ làm hết năm này qua năm khác, hết dự án này qua dự án khác được?
- Cảm ơn những chia sẻ của chị!