Tuyên chiến với AI mặt trái, tiêu cực

Sự bùng nổ quá nhanh của công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đã khiến giới chuyên môn lo lắng. Khi AI trở thành một "siêu công cụ", nó có thể bị lạm dụng, sử dụng cho những ý đồ xấu.

Đưa AI vào tận cấp thiết bị

AI giờ đây đã vượt qua mức độ tổng hợp, phân tích và xử lý dữ liệu để đưa ra dự đoán ban đầu mà hiện có thể suy luận, sáng tạo và tự học theo con người để ngày càng gần với con người hơn.

Sự ra đời của AI tạo sinh (Generative AI) mà tiêu biểu là ChatGPT đã gây "bão táp" trên toàn cầu. Theo AWS, AI tạo sinh là một dạng AI có thể tạo ra nội dung và ý tưởng mới dựa trên các dữ liệu gốc được huấn luyện, bao gồm các cuộc trò chuyện, câu chuyện, hình ảnh, video và âm nhạc. Ngoài khả năng tạo ra nội dung, AI tạo sinh cũng được sử dụng để cải thiện chất lượng hình ảnh kỹ thuật số, chỉnh sửa video, nhanh chóng xây dựng các nguyên mẫu cho quá trình sản xuất, tăng cường dữ liệu với các tập dữ liệu tổng hợp và nhiều khả năng khác.

AI đã được triển khai tới tận cấp thiết bị khi vào những tháng cuối năm 2023, những con chip xử lý cho máy tính (như dòng CPU Intel Core thế hệ 14, Qualcomm Snapdragon X Elite) và thiết bị di động (như Qualcomm Snapdragon 8 Gen 3) đã được tích hợp khả năng xử lý AT. Trong năm 2024, AI có thể được xử lý ngay trên những chiếc PC hay thiết bị di động của người dùng rộng rãi. AI trên laptop 2024 sẽ sử dụng các CPU mới của Intel và Qualcomm. Nhà Qualcomm giới thiệu CPU Snapdragon X Elite sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong ngành công nghiệp điện toán khi đem đến hiệu năng CPU siêu việt, dẫn đầu khả năng suy luận AI trên thiết bị. Trong bối cảnh AI thay đổi cách mà con người tương tác trên máy tính, Snapdragon X Elite được thiết kế tập trung vào AI nhằm hỗ trợ các tác vụ thông minh và tốn năng lượng trong tương lai nhằm tăng hiệu suất công việc, khả năng sáng tạo, tăng cường trải nghiệm giải trí sống động ở bất kỳ đâu.

Với AI trên thiết bị di động 2024 dùng CPU của Qualcomm, nền tảng di động Snapdragon 8 Gen 3 tích hợp trải nghiệm AI năng suất cao trên toàn bộ hệ thống. Nền tảng này cho phép người dùng sáng tạo nội dung giàu tính cá nhân, hỗ trợ làm việc hiệu quả và các tính năng yêu cầu công nghệ cao khác.

Giới trẻ Việt Nam tham gia lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng nhiềuẢnh: Zalo AI

Đưa AI vào kỷ cương

Tuy nhiên, bên cạnh mặt tích cực, phục vụ tốt hơn cho con người thì AI hiện trở thành một siêu công cụ có thể bị lạm dụng, thậm chí bị kẻ xấu sử dụng để lừa đảo.

Trang Red Canary cảnh báo AI đang thay đổi cách phát triển phần mềm. Vì vậy, AI có thể giúp những kẻ xấu viết những mã độc nhanh chóng và cực kỳ nguy hiểm hơn. Cơ quan FBI Mỹ cũng đã cảnh báo tin tặc đang hoạt động điên cuồng với các công cụ AI tạo sinh như ChatGPT, nhanh chóng tạo ra mã độc và thực hiện hàng loạt hành vi tội phạm trên mạng mà trước đây lẽ ra phải tốn công sức hơn nhiều. FBI nêu chi tiết mối lo lắng của họ rằng các chatbot AI đã thúc đẩy tất cả loại hoạt động bất hợp pháp, từ những kẻ lừa đảo và gian lận hoàn thiện kỹ thuật của chúng cho đến những kẻ khủng bố đang tư vấn các công cụ về cách thực hiện các cuộc tấn công hóa học gây thiệt hại nhiều hơn.

Theo các chuyên gia, việc ngăn ngừa các tác hại của AI phải được thực hiện bằng cả 2 cấp độ: khâu phát triển và sử dụng. Các công ty lớn đã xây dựng những quy tắc và tiêu chuẩn đạo đức về AI. Chẳng hạn các nhà lập trình thuộc bộ phận phát triển AI của Google cho biết họ có những lĩnh vực cấm nghiên cứu AI. Và Goolge đã có các quy chế thực hành AI có trách nhiệm, trong đó xác định sự phát triển của AI đã tạo ra những cơ hội mới để cải thiện cuộc sống của người dân trên khắp thế giới, từ kinh doanh, chăm sóc sức khỏe đến giáo dục. Nó cũng đặt ra những câu hỏi mới về cách tối ưu để xây dựng sự công bằng, khả năng diễn giải, quyền riêng tư và an toàn trong các hệ thống này. Mặc dù các phương pháp thực hành chung tốt nhất cho hệ thống phần mềm phải luôn được tuân thủ khi thiết kế hệ thống AI, nhưng cũng có một số điểm cần cân nhắc riêng đối với Máy học. Đó là lý do mà từ nhiều năm trước, dự liệu được sự phát triển không thể né tránh của AI, thế giới đã đặt vấn đề "AI có trách nhiệm".

Thực tế, các quy định AI có trách nhiệm phải được xây đựng và đưa ra từ cấp có thẩm quyền cả trên quy mô toàn cầu lẫn từng quốc gia. Cụ thể là chính phủ mỗi nước phải là người cầm trịch trong việc "đưa AI vào kỷ cương".