Sáng ngày hôm nay (2/1), Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tới dự và có bài phát biểu tại lễ kỷ niệm 40 năm "Thư gửi Đồng bào Đài Loan" do Ủy ban thường vụ đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc (Quốc hội Trung Quốc) tổ chức.
Trong bài phát biểu của ông Tập có nhấn mạnh đề xuất thực hiện chính sách "một quốc gia, hai chế độ" tại Đài Loan, đồng thời gửi lời cảnh báo đanh thép tới chính quyền đảo này: "Không ai hoặc thế lực nào có thể thay đổi được việc Đài Loan là một phần của Trung Quốc", và "Tổ quốc phải được thống nhất, tất nhiên phải thống nhất", ngay cả khi Bắc Kinh phải dùng đến biện pháp vũ lực để đạt được điều đó.
Theo Reuters, chỉ vài giờ sau khi bài phát biểu thể hiện quyết tâm thống nhất của ông Tập kết thúc, lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn đã lên tiếng phản bác rằng đảo này sẽ không chấp nhận mô hình chính trị "một quốc gia, hai chế độ" với Trung Quốc.
"Đại đa số người dân Đài Loan kiên quyết phản đối chính sách 'một quốc gia, hai chế độ' [của Trung Quốc]. Đó chính là sự đồng lòng của người dân", Taiwan News dẫn lời phát biểu của bà Thái.
Bên cạnh đó, bà Thái còn nhấn mạnh rằng các cuộc đàm phán giữa hai bờ eo biển cần được tiến hành giữa các chính quyền, và yêu cầu Bắc Kinh thấu hiểu những tâm tư và nguyện vọng của những người dân đảo Đài Loan.
Trong bài phát biểu đầu năm mới 2019, bà Thái đã kêu gọi Trung Quốc sử dụng những biện pháp hòa bình để giải quyết những khác biệt và bất hòa với Đài Loan, và phải tôn trọng những giá trị dân chủ của đảo này.
Mối quan hệ giữa Trung Quốc đại lục và đảo Đài Loan trở nên căng thẳng hơn kể từ sau khi bà Thái Anh Văn, lãnh đạo Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) lên nắm quyền lãnh đạo đảo kể từ năm 2016. Bà Thái thường xuyên thể hiện thái độ không công nhận chính sách "một Trung Quốc", khiến giới lãnh đạo đại lục không hài lòng.
Kể từ đó đến nay, Bắc Kinh đã tăng cường các động thái đe dọa, phô diễn sức mạnh gần khu vực đảo này, điển hình là việc tiến hành các cuộc tập trận và tuần tra bao vây đảo.
Ngoài ra, Trung Quốc còn can thiệp vào các mối quan hệ quốc tế của Đài Loan, hay thuyết phục các đồng minh của Đài Loan từ bỏ quan hệ ngoại giao với đảo này.