Tướng Joseph Dunford, Chủ tịch Hội đồng tham mưu mưu trưởng của Lầu Năm Góc, nói rằng ông không kêu gọi hành động quân sự, nhưng nhấn mạnh sự cần thiết phải thực thi luật pháp quốc tế.
“Mùa thu năm 2016, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hứa với Tổng thống Obama rằng họ sẽ không quân sự hóa các đảo.
Thế mà thứ chúng ta thấy hôm nay là những đường băng dài 3.000m, các kho chứa đạn, sự điều động thường xuyên lực lượng phòng thủ tên lửa, hạ tầng hàng không, và nhiều thứ khác nữa”, ông Dunford nhấn mạnh trong bài nói chuyện về vấn đề an ninh và quốc phòng Mỹ tại Viện nghiên cứu Brooking.
“Vì thế rõ ràng là họ đã quay lưng với cam kết đó”, ông nói.
“Biển Đông trong đánh giá của tôi không chỉ là những tảng đá. Điều quan trọng ở biển Đông và những nơi có đòi hỏi chủ quyền khác chính là vấn đề pháp quyền, luật quốc tế, quy tắc và tiêu chuẩn”, ông Dunford nói về những cấu trúc mà Trung Quốc đòi chủ quyền trên biển Đông rồi mở rộng cơ sở hạ tầng quân sự trên nhiều tiền đồn.
“Khi chúng ta làm ngơ những hành động không tuân thủ luật pháp, quy tắc và chuẩn mực quốc tế thì chúng ta đã tạo ra tiêu chuẩn mới”, ông nói.
Vị tướng Mỹ khẳng định ông không kêu gọi phải có hành động quân sự để ứng phó với thực tế đó.
“Điều cần thiết là...một hành động tập thể nhất quán đối với những ai vi phạm các tiêu chuẩn và quy tắc quốc tế. Họ phải chịu trách nhiệm theo cách nào đó để những vi phạm như vậy sẽ bị ngăn ngừa trong tương lai”, ông nói.
Washington đang thất vọng vì không thể ngăn Trung Quốc thực hiện nhiều hoạt động quyết liệt nhằm hiện thực hóa các đòi hỏi chủ quyền của họ trên biển Đông, nơi các quốc gia Đông Nam Á khác gồm Việt Nam, Malaysia, Brunei, Indonesia và Philippines cũng có đòi hỏi chủ quyền.
Mỹ đã cử các tàu hải quân đi qua những khu vực Trung Quốc đòi chủ quyền để thực thi hoạt động “tự do hàng hải quốc tế”, nhưng hoạt động này không thể thay đổi các hành động của Trung Quốc.
Ông Dunford thừa nhận hoạt động xây dựng của Trung Quốc trên các cấu trúc đã chậm lại. Nhưng “tôi cho rằng lý do là bởi các đảo đó đã được phát triển đến mức đủ để hỗ trợ năng lực quân sự mà Trung Quốc cần”, ông nói.