Người chỉ huy chiến dịch cứu phi công Nga gặp nạn tại Syria
Năm 2015, khi một chiếc máy bay Su-24 của Nga bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ tại Syria, Thiếu tướng Iran Qassem Soleimani - Tư lệnh Lực lượng tinh nhuệ Quds thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) - đã thành lập một đội giải cứu chung gồm 18 thành viên tinh nhuệ của lực lượng đặc nhiệm Syria và 6 tay súng của phong trào Hezbollah để cứu sống phi công lái chiếc Su-24.
Khi đó, hãng tin Fars News (Iran) cho biết lực lượng đặc nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ đã được điều đến hiện trường để bắt sống phi công Nga với mục đích "hăm dọa" Nga sau này.
"Trong khi phía Nga đang lên kế hoạch giải cứu phi công của mình, Tướng Soleimani đã liên hệ với họ và đề nghị thành lập một đội đặc nhiệm giải cứu" bao gồm những người thông thạo địa hình tại khu vực máy bay Su-24 gặp nạn, Fars News cho biết.
Truyền thông Iran đã gọi đây là chiến dịch "táo bạo". Một điều đặc biệt là Tướng Soleimani đã chỉ huy chiến dịch này dù ông đã bị thương trước đó không lâu, theo Times of Israel.
Đội giải cứu của Tướng Soleimani đã "thâm nhập sâu 6km trong vùng địch, tiêu diệt những kẻ khủng bố đang hoạt động tại khu vực này và phá hủy các thiết bị công nghệ cao của chúng" với sự hỗ trợ về thông tin tình báo vệ tinh và hình ảnh trên không từ phía Nga.
"Tướng Soleimani đã cam kết sẽ đưa phi công Nga trở về an toàn và đã giữ đúng lời hứa của mình", hãng Fars News dẫn lời một sĩ quan Syria. Phía Nga sau đó cũng đã xác nhận người được cứu vẫn "sống sót và khỏe mạnh" sau khi được đưa về căn cứ của nước này.
(Từ trái sang) Đại giáo chủ Ali Khamenei, thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah và Tướng Qassem Soleimani. Ảnh: Khamenei.ir
Biểu tượng của tình thần bất khuất ở Iran, tư lệnh "bóng tối" đối với Mỹ và Israel
Đối với nhiều người Iran, Tướng Soleimani được coi là biểu tượng cho tinh thần bất khuất của quốc gia này trong suốt 4 thập kỷ Iran hứng chịu sức ép của Mỹ.
Thế nhưng, đối với Mỹ và Israel, Tướng Soleimani lại là một nhân vật "bóng tối", người được cho là chỉ huy của các lực lượng ủy nhiệm của Iran, các chiến binh tại Syria ủng hộ Tổng thống President Bashar al-Assad, và là người phải chịu trách nhiệm về những cái chết của binh lính Mỹ ở Iraq.
Xuất thân trong một gia đình nông dân, sau đó cha ruột lại ngập trong nợ nần, tới năm 13 tuổi, ông Soleimani đã bắt đầu tới công trường xây dựng làm việc, và sau đó trở thành một nhân viên của công ty nước sạch thành phố Kerman.
Sau khi vua của Iran (shah) bị lật đổ trong cuộc Cách mạng Hồi giáo năm 1979, ông Soleimani đã tham gia lực lượng vệ binh, sau đó được điều tới khu vực Tây Nam Iran để giải quyết bất ổn liên quan tới người Kurd sau cuộc Cách mạng.
Không lâu sau đó, Iraq đã tấn công Iran, mở đầu cuộc chiến đẫm máu dài 8 năm và cướp đi mạng sống của hơn 1 triệu người. Tuy nhiên, phải đến sau khi nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Hashemi Rafsanjani kết thúc vào năm 1997, ông Soleimani mới trở lại trong vai trò người đứng đầu Lực lượng tinh nhuệ Quds thuộc IRGC.
Trước khi Mỹ tấn công Iraq và cố Tổng thống Iraq Saddam Hussein bị lật đổ vào năm 2003, tên tuổi của Tướng Soleimani chưa được nhiều người biết tới. Hơn một thập kỷ sau, ông này đã trở thành một trong những chỉ huy quân đội nổi bật và có ảnh hưởng nhất tại Iran, từng chỉ huy hoạt động quân sự tại nhiều quốc gia như Iraq, Afghanistan và Syria...
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2009, Tướng Soleimani đã gọi chiến trường là "thiên đường đã mất của nhân loại": "Một loại thiên đường thường được người ta khắc họa với hình ảnh sông nước, những nữ thần xinh đẹp và cây cỏ xanh tươi. Nhưng vẫn còn một loại thiên đường khác... Chiến trường chính là thiên đường đã mất của nhân loại".
Iran ban lệnh quốc tang 3 ngày, thề trả thù cho Tướng Soleimani
Thiếu tướng Qassem Soleimani đã qua đời ở tuổi 62, trong một cuộc không kích bất ngờ của quân đội Mỹ nhằm vào sân bay quốc tế Baghdad trong ngày hôm nay (3/1) - chỉ hơn 2 ngày sau khi cả thế giới chính thức bước sang năm mới 2020.
Phía Lầu Năm Góc cũng đã xác nhận thông tin này, và cho biết cuộc không kích đã được tiến hành theo chỉ thị của Tổng thống Donald Trump nhằm "ngăn chặn các kế hoạch tấn công của Iran trong tương lai".
Các quan chức cấp cao Iran, Đại giáo chủ Iran Ayatollah Ali Khamenei, đã đồng loạt lên tiếng thề trả thù cho Tướng Soleimani, leo thang nguy cơ đụng độ quân sự giữa Mỹ và Iran. Chính quyền Tehran cũng đã ban lệnh quốc tang 3 ngày sau cái chết của Tướng Soleimani.
"Tử vì đạo là phần thưởng cho những nỗ lực không ngừng của ông ấy trong những năm qua. Công việc và con đường của ông ấy sẽ không dừng lại, nhưng sự trả thù khốc liệt đang chờ đợi những kẻ tội phạm đã nhuốm máu ông ấy và những người tử vì đạo khác trong vụ việc đêm qua", theo thông cáo được đăng trên tài khoản Twitter của ông Khamenei.
"Với ván cược của mình, Tổng thống Trump đã đặt Mỹ vào tình trạng nguy hiểm nhất từ trước tới nay [tại Trung Đông]", ông Hessameddin Ashena, một cố vấn của Tổng thống Iran Hassan Rowhani chia sẻ trên Telegram. "Bất cứ ai bước chân quá chỉ giới đỏ đều phải sẵn sàng đối mặt với hậu quả của hành động đó".