Vào những năm 1980, ông trùm Pablo Escobar đã nhập trái phép bốn con hà mã từ một vườn thú ở Mỹ đến Columbia. Ông ta nuôi chúng trong căn biệt phủ xa hoa ở Hacienda Napoles, thuộc Puerto Triunfo, Antioquia.
Tuy nhiên, sau khi đế chế tội phạm khổng lồ của Pablo bị sụp đổ, bốn con hà mã này đã được thả tự do vào rừng. Không có thiên địch tự nhiên, nguồn nước dồi dào cộng với hợp khí hậu, bốn con hà mã đã tìm được môi trường lý tưởng để phát triển mạnh cũng như sinh sôi.
Từng là thú cưng của ông trùm mafia Pablo Escobar, hà mã đang gây ra nỗi kinh hoàng cho người Colombia
Cho đến nay, từ hai cặp hà mã ban đầu, các nhà khoa học ước tính số lượng cá thể của chúng đã tăng lên hơn 100 con, và dự kiến vào năm 2039, con số có thể đạt 1400 cá thể.
Vì loài hà mã do ông trùm Pablo Escobar đưa đến đất nước Columbia nên thỉnh thoảng người ta vẫn gọi chúng là "những tên khổng lồ của ông trùm".
Loài động vật này cạnh tranh môi trường sống của động thực vật hoang dã ở bản địa, chúng xâm chiếm lãnh thổ lẫn các nguồn thức ăn, nước uống cần thiết của các loại vật khác. Đồng thời, chất thải có chứa độc của chúng làm ô nhiễm nước, kích thích tảo nở hoa và cướp đi oxy của cá.
Điều đáng lo ngại hơn là bất chấp những cảnh báo từ các nhà khoa học rằng hà mã đang đe dọa hệ sinh thái bản địa, loại động vật này vẫn ngày càng trở nên quen thuộc hơn đối với người dân địa phương. Nhiều tour du lịch và khu sinh thái được lập lên quanh hà mã, một công viên chủ đề cũng đã đi vào hoạt động. Điều này đặt ra vấn nan giải cho các nhà chức trách trong việc xử lý hà mã.
Một số chuyên gia đề nghị triệt sản hà mã, nhưng cách làm này diễn ra khá chậm, bởi không đòi hỏi nhiều thủ tục pháp lý mà ngay cả kỹ thuật thực hiện cũng rất phức tạp do đặc điểm sinh học của loài vật. Theo tính toán, phương pháp triệt sản cũng chỉ có thể thực hiện với tốc độ 1 cá thể mỗi năm. Nhiều chuyên gia đòi hỏi các biện pháp mạnh mẽ hơn…
"Chúng tôi cũng cảm thấy tiếc cho những con vật này, nhưng với tư cách nhà khoa học thì tôi phải thành thật," nhà sinh vật học Nataly Castelblanco cho biết. "Hà mã là sinh vật ngoại lai ở Colombia và nếu chúng tôi không giết bớt số cá thể hiện giờ, mọi thứ sẽ vượt ngoài tầm kiểm soát trong vòng chỉ từ 10 hoặc 20 năm nữa."
Nhiều nhà sinh thái học ở Colombia cũng đề xuất phải triệt hạ hà mã trước khi số lượng cá thể của chúng nằm ngoài tầm kiểm soát. Cắt giảm khoảng 30 cá thể mỗi năm là đủ để cứu hệ sinh thái địa phương, nhưng việc hà mã thu hút được quá nhiều sự quan tâm từ công chúng lại khiến cho cách làm này khó mà thực hiện được.
Trong lúc các nhà chức trách Colombia đang đau đầu tìm cách giải quyết thì hà mã Escobar vẫn đang tiếp tục sinh sản và mở rộng địa bàn sinh sống ra khắp thiên đường Nam Mỹ. Đã có người nhìn thấy hà mã xuất hiện cách Hacienda Napoles tới 370 km, đồng nghĩa với việc loại vật này đang lan dần đến lưu vực con sông lớn nhất Colombia.