Sùng A Hồng, cậu học trò người dân tộc Mông chính là gương mặt sáng nhất và duy nhất của Trường THPT Mường Lát - ngôi trường huyện biên giới xứ Thanh, trong năm học này. Bởi, nam sinh lớp 11A đã xuất sắc giành giải Ba, môn Giáo dục công dân tại kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh, năm học 2022-2023.
Cảm nhận đầu tiên của tôi về cậu học trò Sùng A Hồng đó là sự thật thà, sâu sắc ở độ tuổi đôi mươi. Ít ai biết rằng, hành trình đi tìm "con chữ" của cậu học trò nghèo xứ Thanh lại gian nan đến vậy, A Hồng từng phải bỏ học giữa chừng vì nhà quá nghèo.
Bỏ dở việc học vì gia đình quá nghèo
A Hồng sinh ra và lớn lên ở bản Khằm 1, xã Trung Lý - là một trong những xã xa xôi và khó khăn nhất của huyện Mường Lát (Thanh Hóa). Cậu học trò là con thứ 6 trong gia đình có tới 12 anh, chị em. Một nửa trong số anh, chị em của A Hồng đang trong độ tuổi "tìm con chữ".
A Hồng bày tỏ, gia đình đông con song chi phí học hành của mấy anh, em chỉ phụ thuộc vào vài sào ruộng cùng 2 con trâu phục vụ sản xuất. Các anh, chị của A Hồng đều lập gia đình nhưng công việc cũng chỉ là làm nông, một số người đi làm ăn xa ở các tỉnh phía Nam nên cũng không hỗ trợ được gì nhiều.
Nhà quá nghèo nên hành trình đi tìm "con chữ" của cậu học trò người Mông Sùng A Hồng cũng gian truân, khúc khuỷu. Đặc biệt là khi học cấp 2, A Hồng phải trèo đèo, lội suối vượt quãng đường hàng chục km mới đến được trường. Để thuận tiện cho việc học, cậu học trò xin ở lại khu nội trú của trường, cứ cuối tuần lại đi bộ về nhà đỡ đần bố mẹ và các em.
"Đi bộ dưới trời nắng khiến làn da chân em nhiều lần phồng rộp, đau nhói. Vào ngày mưa thì đường trơn trượt, đất bắn lên lấm lem khắp người. Nhiều lần, em phải đi đường tắt, bơi qua suối để về nhà nhanh hơn, nhưng chỉ dám bơi vào mùa nắng, khi con suối còn ít nước", A Hồng bộc bạch.
Năm A Hồng lên lớp 7 cũng là thời điểm gia đình cậu học trò khó khăn nhất. Lúc này, người mẹ cùng 2 anh trai của A Hồng đổ bệnh, phải nhập viện cấp cứu. Vì vậy, cuộc sống của cậu học trò nghèo lại càng trở nên khó khăn hơn. Suốt thời gian dài, A Hồng phải ăn cơm độn sắn, bữa đói bữa no đến trường "tìm chữ".
Cậu học trò kể, trận lũ lịch sử xảy ra tại Mường Lát những năm 2018 đã khiến gia đình cậu trở nên khốn đốn. Căn nhà xập xệ đã bị lớp đất đá vùi lấp khi cơn lũ tràn qua, trước tình cảnh đó, gia đình A Hồng đành phải tránh trú tại nhà văn hóa xã.
"Khi con lũ đi qua, nhờ sự hỗ trợ của Nhà nước, gia đình em đã sửa chữa, xây cất lại căn nhà, nhưng cũng phải đến lần thứ 4 mới yên ổn", nam sinh nhớ lại.
Lên lớp 10, A Hồng quyết định bỏ học để phụ giúp gia đình. Cậu xin làm thời vụ cho một công ty điện tử tại Bắc Ninh với tiền lương được nhận mỗi tháng là 5 triệu đồng. Tại nơi làm việc, A Hồng nhận ra những người có trình độ và bằng cấp luôn được các công ty trọng dụng với mức lương tương xứng. Khi ấy, chàng trai dân tộc Mông mới nhận thức được tầm quan trọng của việc học hành và càng có động lực, quyết tâm đi học.
Cậu học trò quay trở về tìm con chữ
A Hồng xin về Trường THPT Mường Lát, cách nhà hơn 40 km. Được nhà trường chấp thuận, cậu học trò người Mông vui mừng khôn xiết. Thế nhưng, hành trình trở về tìm con chữ của cậu học trò nghèo không dễ dàng, sau thời gian bị ngắt quãng.
Để thuận tiện cho việc học, A Hồng xin ở trọ gần trường. Ngoài thời gian học tập trên lớp, cậu học trò chăm chỉ đọc lại sách để bù lấp lỗ hổng kiến thức. Nhiều hôm, A Hồng miệt mài học tới 1-2 giờ sáng.
"Từ trong hoàn cảnh khốn khó đã giúp em nhận ra một điều rằng, dù cuộc sống có khó khăn nhường nào thì cũng nhất định phải vượt qua. Bởi, những khó khăn ấy chính là thử thách mà cuộc đời mang đến để chúng ta trở nên mạnh mẽ hơn", cậu học trò bộc bạch.
Bằng sự nỗ lực cố gắng, A Hồng rất vui vì kết quả học tập khá tốt. Đặc biệt, cậu học trò còn là học sinh duy nhất của ngôi trường vùng cao đoạt giải Ba cấp tỉnh môn Giáo dục công dân trong năm học này.
"Giây phút đợi chờ kết quả, em hồi hộp lắm. Đến khi biết tin mình đoạt giải, em đã nhảy cẫng lên vì vui sướng. Thành tích đạt được ở kỳ thi này đã khẳng định sự lựa chọn trở về tìm con chữ của em là đúng đắn", A Hồng vui vẻ nói.
Chia sẻ về hoài bão của mình, cậu học trò người Mông thổ lộ: "Em ước mơ sau này sẽ trở thành thầy giáo gieo con chữ cho các em nhỏ ở bản làng mình. Đồng thời, truyền động lực để các bạn mạnh mẽ theo đuổi ước mơ của mình.
Để đạt được ước mơ này, trước mắt em cần phải học tập thật tốt, thi đỗ vào trường đại học. Về lâu dài, khi đã có công việc ổn định, em muốn bù đắp những khó khăn mà bố mẹ đã hi sinh vì mình".
Nói về cậu học trò, thầy Quách Hồng Ngọc (giáo viên chủ nhiệm) chia sẻ: "A Hồng là cán bộ lớp rất năng nổ trong các hoạt động, phong trào. Em cũng là một trong những học sinh ưu tú của lớp. A Hồng không chỉ học tốt môn thuộc tổ hợp Khoa học xã hội, em cũng học tốt các môn tự nhiên, thành tích học tập luôn nằm trong tốp đầu của lớp".