Từ thứ từng bị mỉa mai là "chuồng gà", "vô dụng"
Vào cuối năm 2021, Quân đội Nga là lực lượng vũ trang đầu tiên của các cường quốc quân sự trang bị cái gọi là "cope cage armor" (giáp lồng) trên tháp pháo của các xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT).
Ở thời điểm những hình ảnh về chiếc T-90M, T-72B3 hiện đại của họ được trang bị lớp giáp này xuất hiện trên Internet, nhiều nhà phân tích Phương Tây đã mỉa mai và cho rằng chúng không mấy tin cậy.
Ví dụ như bài viết được tạp chí The Economic Times đăng tải vào tháng 3/2022 với tiêu đề "Xe tăng Nga ở Ukraine mọc chuồng gà" cùng phần mô tả châm biếm "nhưng có vẻ như chúng khá vô dụng".
Chiếc T-72B3 với giáp lồng trên tháp pháo được bổ sung ERA trong video được Bộ Quốc phòng Nga công bố vào mùa hè năm nay (Ảnh cắt từ video: The War Zone).
Tuy nhiên vẫn có những quan điểm khác, ví dụ như những gì cây viết Stetson Payne của trang tin The War Zone đã miêu tả về nó trong bài viết vào tháng 5/2023 như sau:
"Video cho thấy một chiếc xe tăng T-72B3 của Quân khu phía Tây thuộc Quân đội Nga băng qua bùn với giáp lồng phía trên tháp pháo... nó thậm chí còn được bổ sung giáp phản ứng nổ (ERA) Kontakt-1..."
"Xét một cách toàn diện, ERA có thể chống lại đạn xuyên giáp, đạn lõm... bằng cách kích nổ khi va chạm, làm giảm tác dụng hoặc vô hiệu hóa chúng. Điều này có thể giúp cứu kíp lái và chính chiếc MBT.
Việc gắn chúng ở một góc dốc, có thể có tác dụng làm chệch hướng đầu đạn của đối phương...
... vẫn chưa rõ liệu những "viên gạch" Kontakt-1 có thể làm tăng năng lực bảo vệ của giáp lồng ra sao, nhưng dù sao nó cũng là giải pháp tốt trước các cuộc tấn công "hạng nhẹ" như đạn cối thả từ máy bay không người lái (UAV) hoặc UAV FPV (góc nhìn thứ nhất) cảm tử..."
Chiếc T-72B3 nói trên nhưng ở góc nhìn khác (Ảnh cắt từ video: The War Zone).
Tới thứ được khen ngợi trên xe tăng Israel
Ít giờ trước, trong bài viết "Xe tăng Merkava của Israel xuất hiện với 'giáp lồng'", ông Joseph Trevithick, một cây viết khác của The War Zone đã bất ngờ đưa ra lời khen ngợi việc Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) áp dụng cách làm gây tranh cãi này của người Nga:
"Những chiếc Merkava đầu tiên đã được phát hiện với giáp lồng trên từng chiếc trong các hình ảnh về điểm hội quân của IDF xung quanh Gaza...
Nó được ghi hình nhiều ngày sau làn sóng tấn công chưa từng có của nhóm vũ trang Palestine Hamas, và một chiến dịch trên bộ quy mô lớn của Israel vào dải đất này dự kiến sẽ diễn ra...
Các lực lượng trên bộ của Israel sẽ phải đối mặt với vô số mối đe dọa ở Gaza và đặc biệt là UAV được trang bị vũ khí. Trước tình huống này, không có gì ngạc nhiên khi người Israel đã lưu ý đến việc bảo vệ xe tăng và các xe cơ giới khác...
Mặc dù việc người Nga đưa ERA lên giáp lồng vẫn gây tranh cãi nhưng việc nó được các bên ở Ukraine trang bị rộng rãi cho thấy rằng nó hữu dụng - đặc biệt là chống lại UAV...
Những chiếc Merkava có và không có giáp lồng cùng các khí tài quân sự khác xuất hiện gần ở Gaza vào ngày 16/10 (Ảnh: Anadolu/Getty Images).
Đối với những chiếc Merkava của Israel, lớp giáp bổ sung trên tháp pháo cũng sẽ hữu dụng tương tự nếu nói đến việc đối phó với các UAV cỡ nhỏ thả các loại đạn tự chế.
Hamas đã làm điều này trong làn sóng tấn công đầu tiên vào ngày 7/10 nhằm vào xe tăng và các tháp pháo điểu khiển từ xa của Israel...
Không phải tất cả Merkava xung quanh Gaza đều được bổ sung tính năng bảo vệ này có thể chúng sẽ là tiên phong trong các cuộc tấn công đầu tiên."
Nhưng 1 loại UAV đặc biệt vẫn có thể vượt qua?
Tuy nhiên cũng theo ông Joseph Trevithick, vẫn có một loại UAV rẻ tiền mà giáp lồng có thể không hiệu quả: "Điều đáng chú ý là cái gọi là UAV FPV (góc nhìn thứ nhất) - thường là loại máy bay 4 cánh thương mại có khả năng cơ động cao và được trang bị đầu đạn chống tăng.
Được thiết kế để lao thẳng vào mục tiêu và phát nổ, chúng đã chứng tỏ khả năng vượt qua phương án phòng thủ bổ sung này (giáp lồng)".
Một UAV FPV của Nga (Ảnh: RIA Novosti).
Dù vậy cây viết của The War Zone cũng trấn an độc giả bằng một phương án bảo vệ khác đã có sẵn trên xe tăng Merkava có thể thay thế cho ERA:
"Điều thú vị cần lưu ý là những chiếc Merkava được nhìn thấy với loại giáp này đều là những mẫu mới được bổ sung hệ thống bảo vệ chủ động (APS) Trophy.
Trophy sử dụng một loạt radar nhỏ để phát hiện và theo dõi các mối đe dọa đang đến, sau đó phóng đạn để vô hiệu hóa chúng. Mặc dù có phạm vi bảo vệ rất rộng và linh hoạt, nhưng Trophy có những hạn chế khi bị tấn công từ trên cao.
Nhà sản xuất Rafael cho biết hệ thống này "cung cấp khả năng bảo vệ 360° theo góc phương vị cũng như phạm vi bao phủ trên độ cao rộng", chứ không phải bao phủ toàn bộ 360 độ theo mọi hướng".
Quân đội Mỹ cũng sẽ "tiếp bước"?
Ở phần cuối cùng của bài viết, ông Joseph Trevithick nhấn mạnh:
"Nhiều lực lượng vũ trang - bao gồm cả Quân đội Mỹ - rất chú ý đến những gì IDF làm, đặc biệt là khi nói đến việc bảo vệ khí tài. Người Nga cũng đã đưa giáp lồng vào tăng thiết giáp ngay từ khi được sản xuất trong nhà máy.
Cuối cùng, cách những chiếc Merkava của Israel với lớp giáp bổ sung trên tháp pháo này hoạt động ở Gaza có thể có những tác động thú vị bên ngoài cuộc xung đột cụ thể này".
Bức ảnh 2 chiếc Merkava có và không có giáp lồng ở gần Gaza được đăng tải lên Internet vào ngày 16/10 (Nguồn: OSINTtechnical/X).