Quản lý căn hộ cho thuê - nghề chưa định danh, không có nơi đào tạo
Cầu Giấy là khu vực tập trung nhiều trường đại học lớn, đông dân cư nên tập trung rất nhiều các nhà trọ, khu căn hộ. Các nhà trọ, nhà cho thuê, căn hộ cho thuê có đủ từ bình dân, trung cấp (giá thuê từ 3 đến 8 triệu đồng/tháng) cho đối tượng sinh viên, người lao động, hộ gia đình cho đến những tòa nhà căn hộ cao cấp dành cho người có thu nhập tốt, người nước ngoài đang làm việc ở Việt Nam có nhu cầu lưu trú (giá từ 10 đến 25 triệu đồng/tháng).
Anh Hưng - quản lý một tòa nhà cho thuê nằm ở Cầu Giấy - cho biết: "Vụ việc thương tâm kể trên xảy ra ngay gần tòa nhà cho thuê mà tôi đang quản lý với đối tượng khách thuê là các em sinh viên. Các em bàn tán nhiều nên tôi cũng có quan tâm đến vụ việc này. Ngay sáng nay, tôi đã phải có vài lời động viên các em và nhắc cẩn trọng trong các mối quan hệ, trong cuộc sống. Tôi cũng phải lập tức lưu ý về an ninh ở khu trọ, rà soát lại một loạt các phòng. Thấy có phòng trọ của một em sinh viên đóng cửa, tôi phải gọi luôn xem em ấy thế nào, chỉ yên tâm hơn khi cô bé nghe máy rồi bảo cháu đi thực tế sau Tết nên chưa lên Hà Nội. Qua thực tế làm việc tôi thấy, đây là công việc không phải ai cũng làm được. Nói chung khi vào làm mới biết nhiều thứ lắm, vất vả đau đầu lắm, không hề đơn giản".
Khảo sát một số người đang làm quản lý căn hộ, chung cư cho thuê, nhiều ý kiến cho rằng đây chưa hẳn là một nghề nghiệp được định danh rõ ràng, chưa có một trường lớp, khóa học nào đào tạo đúng tính chất của nghề này. Đây là một công việc thì đúng hơn. Người làm công việc này chủ yếu hình thành các kĩ năng, kinh nghiệm qua quá trình làm việc.
Không có con số thống kê cụ thể về số lượng tòa nhà, khu căn hộ dịch vụ, nhưng ước tính trên địa bàn quận Cầu Giấy có đến hàng nghìn tòa nhà, căn hộ dịch vụ. Các khu căn hộ cho thuê nằm rất nhiều trong những khu dân cư tại các phường như Quan Hoa, Dịch Vọng, Trung Hòa, Yên Hòa. Tại các khu căn hộ, chủ đầu tư sau khi xây xong, đưa vào vận hành thì thường không trực tiếp quản lý mà thuê người đảm nhận việc quản lý vận hành. Các khu căn hộ cho thuê cao cấp thì có 3-4 nhân sự, gồm quản lý, bảo vệ, lễ tân, dọn dẹp.. theo qui trình làm việc rõ ràng.
Nhưng với căn hộ dạng bình dân cho sinh viên thuê, số lượng phòng cho thuê ít thì người quản lý kiêm luôn cả bảo vệ, hoặc chỉ có người quản lý dạng làm thêm, không thường trực ở khu căn hộ. Người quản lý chỉ đến khi có việc, chẳng hạn như đến kỳ thu tiền trọ hoặc xảy ra những sự cố khi được người thuê nhà thông báo.
Công việc quản lý căn hộ cho thuê này có nhiều phân cấp và nhiều mức lương, dựa chủ yếu vào thỏa thuận với chủ tòa nhà cho thuê. Với các khu căn hộ cao cấp tại Cầu Giấy, khách lưu trú là người Nhật, Hàn nhiều, làm quản lý đòi hỏi có trình độ ngoại ngữ phù hợp, kĩ năng tốt, am hiểu văn hóa của đối tượng khách thuê, mức lương được trả từ 15 đến 20 triệu đồng. Với các khu căn hộ, khu trọ bình dân, mức lương cho quản lý là từ 5 đến 10 triệu đồng tùy qui mô số lượng căn hộ.
Những quản lý tòa nhà cao cấp có hợp đồng đầy đủ, rõ ràng, chế độ lao động được đảm bảo. Với những người làm quản lý khu trọ, công việc chủ yếu được duy trì kiểu "quen người, quen việc", quản lý kiêm luôn bảo vệ cho một khu trọ sinh viên có mức lương chỉ khoảng 5 triệu đồng, thiếu các quyền lợi cần thiết và cả các yếu tố đảm bảo an toàn cho người lao động.
Quản lý căn hộ: vất vả, đủ thứ kĩ năng, đôi khi là nguy hiểm
Anh Lê Hải - chủ một khu căn hộ cho thuê nằm trên mặt phố Trương Công Giai (Cầu Giấy) cho biết với số lượng căn hộ cho thuê rất nhiều, nhiều chủ đầu tư có nhu cầu tìm người quản lý căn hộ. Tuy nhiên tìm được người phù hợp, bảo đảm được chất lượng công việc là không dễ. Với những khu trọ sinh viên, bình dân, chủ đầu tư tiết kiệm ngân sách nên công việc này trả lương khá thấp trong khi người quản lý phải phải đối mặt với nhiều vấn đề phát sinh bởi những người thuê đủ diện, đủ thành phần.
Theo anh Hải, có làm mới thấy công việc này vất vả, phức tạp, không hề có giờ giấc cố định, không có ngày nghỉ, luôn tình trạng trực 24/24. Điện thoại phải luôn mở. "Sáng sớm còn đang ngủ bị đánh thức vì "chú ơi phòng cháu mất điện". Lên đến nơi thì hóa ra cầu chì nhảy do cùng lúc nấu 2 nồi lẩu. Nửa đêm phải lên dẹp cuộc tổ chức sinh nhật hát karaoke bật loa ầm ĩ...", anh Hải chia sẻ.
Theo anh Hải, căn hộ cho thuê với hơn chục phòng là một cộng đồng thu nhỏ gồm mấy chục con người đến từ đủ các nơi, làm đủ các việc. Người quản lý làm sao đảm bảo vận hành một khu nhà như vậy có trật tự chẳng hề đơn giản.
Theo những người làm công việc quản lý nhà cho thuê, quá trình làm việc khiến họ phải rèn thêm đủ thứ kĩ năng. Sau vụ cháy chung cư mini tại Khương Hạ, các tòa nhà đều phải rà soát lại công tác phòng cháy chữa cháy. Người quản lý phải thường xuyên đi kiểm tra thiết bị, đảm bảo hoạt động khi chẳng may có sự cố. Những kiến thức về phòng chống dịch bệnh, sơ cứu khi có người gặp vấn đề về sức khỏe cũng phải tìm hiểu. Công việc là "quản lý" nhưng nhiều lúc kiêm thêm cả đăng tin cho thuê nhà, đón khách, đưa lên xem phòng trọ, giám sát cơ sở vật chất, làm các thủ tục thanh lý hợp đồng thuê khi có người rời đi. Khi phát sinh rắc rối, tranh chấp, người quản lý phải trực tiếp giải quyết.
"Sự phức tạp, nguy hiểm của công việc này có làm mới rõ. Căn hộ tôi làm quản lý đã từng xảy ra tình trạng trộm cắp, vợ chồng xô xát, rồi đánh ghen... Có mấy cô cậu dân chơi còn dùng chất kích thích trong căn hộ, khi bị ngừng cho thuê còn đe dọa. Người làm công việc này phải ngoài sự nhạy cảm còn phải biết cách tự bảo vệ. Xã hội bây giờ phức tạp lắm", chị Mai Hương - người đang quản lý vận hành một căn hộ cho thuê tại phường Quan Hoa, Cầu Giấy, cho biết.
Chị Hương cho biết thêm rằng, bản thân chị đã từng bị trừ lương vì khách thuê "bùng" tiền mà không tìm được. Thế nhưng, trong công việc này cũng có những chuyện vui, những câu chuyện ấm tình người như việc các bạn trẻ về quê ăn Tết, mang lên vài thứ đặc sản quê hương biếu chị vì quý mến; có người ở trọ lâu, khi lập gia đình mời chị dự đám cưới.. "Công việc nào cũng có những khó khăn, vất vả và cả niềm vui của cuộc sống đời thường và công việc quản lý nhà cho thuê cũng vậy", chị Hương nói.