Bạn đọc van vu (vumeocana@...) có hỏi: Vượt biên năm 1986, trong quá trình đi vượt biên phạm tội bắn chết người, thoát ra được nước ngoài, nay muốn về thăm quê hương có được không?
Luật gia trả lời:
Điều 23 Bộ luật hình sự qui định về thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, như sau:
1. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là thời hạn do Bộ luật này quy định mà khi hết thời hạn đó thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
2. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định như sau:
A) Năm năm đối với các tội phạm ít nghiêm trọng;
B) Mười năm đối với các tội phạm nghiêm trọng;
C) Mười lăm năm đối với các tội phạm rất nghiêm trọng;
D) Hai mươi năm đối với các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
3. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày tội phạm được thực hiện.
Nếu trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều này người phạm tội lại phạm tội mới mà Bộ luật quy định mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy trên một năm tù, thì thời gian đã qua không được tính và thời hiệu đối với tội cũ được tính lại kể từ ngày phạm tội mới.
Nếu trong thời hạn nói trên, người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có lệnh truy nã, thì thời gian trốn tránh không được tính và thời hiệu tính lại kể từ khi người đó ra tự thú hoặc bị bắt giữ.
Áp dụng vào trường hợp bạn hỏi, có thể xảy ra hai tình huống:
1. Khi xảy ra vụ án bắn chết người, cơ quan công an có ra lệnh truy nã nhưng đối tượng gây án đã trốn ra nước ngoài. Đến nay người này trở về nước thì thời gian bỏ trốn không được tính vào thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự, người này sẽ bị xử lý về tội giết người.
2. Nếu cơ quan công an không ra lệnh truy nã thì thời gian trốn tránh được tính vào thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự. Tội giết người áp dụng thời hạn theo điểm c khoản 2, đến nay 28 năm đã hết thời hạn truy cứu, người này sẽ không bị khởi tố nữa.
