Ông bà nội tôi có ba người con: bác tôi, cha tôi và cô tôi. Ông bà có một căn nhà. Ông nội tôi mất năm 1996, cha tôi mất năm 2002. Hiện giờ còn lại bà nội, bác và cô tôi. Nếu bây giờ phân chia di sản, mẹ và anh em tôi có được thừa kế phần tài sản lẽ ra cha tôi được chia không?
Trả lời:
Theo khoản 1, điều 675, Bộ luật dân sự, thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp. Cụ thể, khoản 1, điều 676 Bộ luật dân sự quy định những người thừa kế theo pháp luật hàng thứ nhất gồm có: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
Như vậy, nếu ông nội của bạn mất không có di chúc thì cha bạn được thừa kế theo pháp luật phần nhà thuộc sở hữu của người ông (về nguyên tắc là một nửa trị giá nhà) trong căn nhà thuộc sở hữu của ông bà nội bạn. Khi cha bạn mất mà chưa nhận được phần di sản này thì những người thừa kế hàng thứ nhất của cha bạn (gồm có mẹ và các anh em của bạn) được thừa hưởng phần di sản mà lẽ ra cha bạn được hưởng nếu còn sống.
Cũng xin lưu ý thêm, theo hướng dẫn tại nghị quyết số 02 ngày 10-8-2004 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao, trường hợp trong thời hạn mười năm kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế, hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu tòa án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết.
