Tôi đang rất băn khoăn vì trường hợp của gia đình mình. Tôi rất mong mỏi nhận được những lời tư vấn của quý luật sư.
Em gái tôi bị bạn trai dụ dỗ quan hệ tình dục lúc nó 15 tuổi 5 tháng. Người quan hệ tình dục với em tôi khi đó là 17 tuổi. Hiện nay em tôi đang có bầu.
Khi gia đình tôi đến nói chuyện với kẻ đã làm em gái tôi mang bầu thì nhận được câu trả lời khiến chúng tôi không thế khóc được. Hôm đó, tôi và mẹ tôi đến nhà bạn trai em giá nói chuyện tình cảm, muốn hai bên giải quyết vụ việc trong hòa khí. Quan điểm của nhà tôi là muốn hai đứa kết hôn, đến khi hai đứa đủ tuổi thì sẽ đăng ký kết hôn. Chúng tôi không muốn cháu tôi sinh ra không có cha, lại càng không muốn vì những chuyện của người lớn mà một sinh linh bé nhỏ phải lìa đời.
Trái ngược với ý muốn của gia đình tôi, tôi và mẹ đã vuốt mặt không kịp trước lời “tổng xỉ vả” của bố mẹ bạn trai em gái tôi. Thấy nhân phẩm bị xúc phạm nghiêm trọng, chúng tôi sau khi bàn bạc kỹ đã quyết định làm đơn tố cáo bạn trai của em tôi.
Xin luật sư cho biết, như trường hợp của em gái tôi, nếu gia đình chúng tôi tố cáo thì người đó sẽ chịu mức án như thế nào? Gia đình tôi có được bồi thường thiệt hại về mặt vật chất cũng như tinh thần không? Nếu chúng tôi để đứa trẻ sinh và trả lại cho phía gia đình bạn trai em gái tôi có được không? Có phải làm thủ tục gì không?
Ths. Luật sư Chu Mạnh Cường – Trưởng văn phòng luật sư Danh Chính trả lời:
Căn cứ thông tin bạn cung cấp, sau khi nghiên cứu các quy định của pháp luật hiện hành, chúng tôi xin đưa ra một số ý kiến pháp lý để bạn tham khảo.
Theo thông tin bạn cung cấp thì thấy rằng việc quan hệ tình dục giữa em gái bạn và bạn trai của cô ấy là tự nguyện, không có các yếu tố như cưỡng ép, dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được, hay những thủ đoạn khác để giao cấu trái với ý muốn của em gái bạn. Do đó, không có cơ sở để xem xét trách nhiệm hình sự về các tội như Hiếp dâm, hay Cưỡng dâm.
Xét về độ tuổi khi em gái bạn thực hiện việc quan hệ tình dục với bạn trai là 15 tuổi 5 tháng, tức là chưa đến 16 tuổi. Điều 115 Bộ luật Hình sự quy định về tội “Giao cấu với trẻ em” như sau: “Người nào đã thành niên mà giao cấu với trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì bị phạt tù từ ...”.
Theo quy định của điều luật thì chỉ những người nào đã thành niên, tức là đủ 18 tuổi trở lên, thì mới có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này. Theo thông tin bạn cung cấp thì khi quan hệ tình dục với em gái bạn, bạn trai của em gái bạn mới 17 tuổi, được coi là chưa đến tuổi thành niên, do đó, không đủ điều kiện để truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này.
Liên quan đến vấn đề bồi thường thiệt hại về vật chất và tinh thần, điều 604 Bộ luật Dân sự quy định về căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại:
“1. Người nào do lỗi cố ý hoặc vô ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó”. Căn cứ quy định của pháp luật, trong trường hợp bạn và gia đình nhận thấy bị thiệt hại từ sự việc này thì có quyền khởi kiện đề nghị Tòa án giải quyết. Tuy nhiên, đây là một vấn đề rất tế nhị, nhạy cảm, và rất khó khăn trong việc chứng minh lỗi của các bên nên cần cân nhắc, trước khi quyết định.
Sau khi em gái bạn sinh con, trước tiên phải làm thủ tục khai sinh, và khai nhận cha mẹ cho cháu bé. Do cháu bé sinh ra khi em gái bạn chưa đăng ký kết hôn nên việc khai nhận cha, mẹ cho cháu sẽ có những thủ tục riêng theo quy định của pháp luật. Nếu bạn trai em gái bạn tự nguyện nhận mình là cha cháu bé thì chỉ cần làm các thủ tục ghi tên cha, mẹ vào giấy khai sinh của cháu theo quy định.
Tuy nhiên, trong trường hợp, bạn trai của em gái bạn không thừa nhận là cha cháu bé thì em gái bạn cần phải nộp đơn ra Tòa án đề nghị Tòa án xác định cha cho cháu bé. Điều 63 Luật hôn nhân và gia đình quy định: “Trong trường hợp cha, mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và được Tòa án xác định”.
Sau khi đã xác định được cha mẹ cho cháu bé rồi thì mới có thể xem xét tới việc ai nuôi con. Điều 34 Luật hôn nhân và gia đình quy định về nghĩa vụ và quyền của cha mẹ: “1. Cha mẹ có nghĩa vụ và quyền thương yêu, trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con; tôn trọng ý kiến của conn; chăm lo việc học tập và giáo dục để con phát triển lành mạnh”.
Về nguyên tắc, bạn không thể tự nhiên đem cháu bé trả về cho phía gia đình bạn trai của em gái bạn (tức là cha cháu bé). Trong trường hợp, cha và mẹ cháu bé không thể thỏa thuận được việc ai sẽ nuôi con thì sẽ phải đưa vụ việc ra Tòa án để giải quyết.
Luật sư Chu Mạnh Cường -Trưởng văn phòng LS Danh Chính từng tham gia nhiều vụ án lớn, tạo nên uy tín như vụ Tiên Lãng, vụ Phương Ninh hột...
