Câu hỏi:
Tôi mua đất từ tháng 6 năm 2009 có giấy viết tay nhận tiền của người bán hẹn sau 3 năm nếu không có đất thì sẽ trả lại tiền theo lãi suất ngân hàng. Nhưng đến giờ này đã 5 năm trôi qua, từ tháng 11 năm 2013 khi tôi đòi tiền thì họ khất từ tháng này qua tháng khác cho đến bây giờ là tháng 5 năm 2014 họ vẫn chưa trả.
Vậy luật sư cho tôi xin hỏi là tôi có thể khởi kiện họ được không và đưa đơn đi những đâu, trong bao lâu sẽ được giải quyết. tôi xin cảm ơn văn phòng luật sư rất nhiều.
Luật sư Vi Văn Diện trả lời:
- Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 119 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai (đã được sửa đổi, bổ sung theo Nghị định số 17/2006 ngày 27/1/2006), hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải có chứng nhận của công chứng hoặc chứng thực của Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất.
- Việc anh mua đất nhưng chỉ viết giấy tay, không lập thành hợp đồng và không có chứng nhận của công chứng hoặc chứng thực của UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất nên giao dịch đó bị coi là vô hiệu về mặt hình thức của hợp đồng, vi phạm quy định tại Điều 134 Bộ luật dân sự.
Trong trường hợp này bạn nói là không có đất nghĩa là đối tượng của hợp đồng không có trên thực tế mà bên bán vẫn cố tình giao bán và nhận tiền của bạn là đã có dấu hiệu vi phạm pháp luật về hình sự đối với hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại Điều 139 Bộ luật hình sự, bạn có thể tố cáo hành vi đó đến cơ quan công an. Trường hợp nếu có đất mà không thể giao dịch được do chưa đủ điều kiện hoặc bên bán không muốn bán cho bạn nữa thì bạn có thể khởi kiện ra Tòa án và đề nghị tuyên giao dịch giữa anh và người chuyển nhượng quyền sử dụng đất là vô hiệu, người chuyển nhượng phải hoàn trả cho bạn số tiền mà họ đã nhận. Ngoài ra, Tòa án sẽ xem xét lỗi của các bên để buộc bên có lỗi phải bồi thường thiệt hại cho bên kia nếu có yêu cầu. Theo hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao tại Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10/8/2004 về việc hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình, thiệt hại còn bao gồm khoản tiền chênh lệch giá trị quyền sử dụng đất do các bên thoả thuận với giá trị quyền sử dụng đất tại thời điểm xét xử sơ thẩm hoặc các thiệt hại khác, nếu có.
- Tòa án cấp quận, huyện là cơ quan có thẩm quyền xét xử tranh chấp đất đai và yêu cầu tuyên hủy hợp đồng do vô hiệu. Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 35 Bộ luật tố tụng dân sự, Tòa án nơi bị đơn cư trú có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm vụ án dân sự do anh khởi kiện.
- Trong trường hợp bị đơn không có nơi cư trú nhất định, anh có thể khởi kiện tại Tòa án nơi có mảnh đất chuyển nhượng (theo điểm c khoản 1 Điều 35 BLTTDS).
Luật sư Vi Văn Diện - Giám đốc Công ty luật Thiên Minh (Đoàn luật sư TP Hà Nội)
