Gần 2 tháng trước, cụm từ "di sản bóng đá" trở thành từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất khi Jose Mourinho sử dụng nó như lí do biện hộ cho thất bại tại Manchester United. Sau trận thua đau đớn của MU trước Sevilla ở vòng 1/8 Champions League, chiến lược gia người Bồ Đào Nha cho rằng: ông thất trận bởi phải thừa hưởng di sản kém cỏi ở sân Old Trafford.
"Những gì tôi được kế thừa ở MU là thành tích lọt vào trận chung kết Champions League từ năm 2011. Ngay sau đó, MU bị loại ở vòng bảng năm 2012. Bảng đấu năm đó gần giống năm nay, với Benfica, Basel và Otelul Galati. Năm 2013, MU bị loại ở vòng 1/8 trước Real Madrid và tôi chính là HLV của Real năm đó. Năm 2014, MU bị loại ở tứ kết trước Bayern Munich.
Năm 2015, MU không được dự cúp châu Âu. Năm 2016, chúng tôi trở lại, bị loại ở vòng bảng, phải xuống chơi ở Europa League và bị loại ở vòng knock-out thứ hai.
Năm 2017, tôi giúp họ vô địch Europa League để trở lại Champions League. Năm 2018, MU giành tới 15/18 điểm tối đa ở vòng bảng và bị loại trên sân nhà ở vòng 1/8. Đó là di sản bóng đá mà tôi nhận được" - Mourinho khẳng định.
Không thể lấy hôm qua để bao biện cho hôm nay. Nhưng rõ ràng, vết tích quá khứ thường ảnh hưởng đến diễn biến hiện tại. Đội bóng giàu truyền thống luôn vào sân với niềm kiêu hãnh lớn hơn đội bóng nhỏ, đó là điều ai cũng biết.
Luận bàn về di sản bóng đá để thấy, ở một nơi xa xôi so với Manchester của Mourinho, có một đội bóng cũng đang chật vật "sống mòn" trên di sản bóng đá không đủ vững chãi. Đó là HAGL.
Video: Sài Gòn FC 3-1 HAGL
Vòng 5 V.League 2018: Sài Gòn FC 3-1 HAGL
Mọi cuộc cách tân đều để lại hậu quả cho những người đi đầu. 3 năm trước, bầu Đức là người giương ngọn cờ đầu cho công cuộc trẻ hóa, khi đôn cả lứa U19 HAGL JMG khi ấy lên chơi tại V-League.
Ông chủ của đội bóng phố Núi kỳ vọng, dàn cầu thủ trẻ trung sẽ tích lũy kinh nghiệm để trưởng thành và đóng góp vào thành tích chung của bóng đá nước nhà, với mục tiêu trước mắt (khi đó) là vô địch SEA Games.
Quyết định của bầu Đức phần nào cho thấy những nét tích cực. HAGL trở thành đội bóng được yêu mến hàng đầu V-League, với lượng khán giả đông đảo và đều đặn sau gần 3 năm góp mặt. Tinh thần trẻ hóa của HAGL cũng trở thành tấm gương cho hàng loạt đội bóng tại V-League, khi Becamex Bình Dương hay Hà Nội FC lần lượt làm mới đội hình để cho ra lò những viên ngọc quý.
Nhưng mục tiêu quan trọng nhất (và có lẽ là duy nhất) của bầu Đức đang thất bại tính đến lúc này. Sau 3 năm, lứa U19 HAGL JMG năm nào rơi rụng dần.
Trong số ít cái tên còn lại, cầu thủ duy nhất chứng minh được khả năng chỉ còn đội trưởng Xuân Trường. Văn Thanh, Văn Toàn đã chững lại, còn Công Phượng vẫn đang chật vật tìm lại phong độ giữa những hoài nghi.
HAGL thua... đều đặn 14 trận/ mùa ở 3 mùa liên tiếp tại V-League. Không đội bóng nào thua đều hơn và nhiều hơn HAGL trong giai đoạn này.
Đội bóng phố Núi cũng chưa bao giờ kết thúc mùa giải với vị trí nửa trên và phải thường chật vật với cuộc chiến chống xuống hạng. Mùa giải 2018 khởi đầu hứa hẹn hơn với 3 trận bất bại, song HAGL đã mau chóng trở lại mặt đất sau 2 trận thua đậm liên tiếp, thủng lưới 8 lần.
Chiến thắng duy nhất của Xuân Trường cùng các đồng đội diễn ra trước đội cuối bảng Nam Định. Những trận còn lại chỉ toàn là nỗi thất vọng.
Nhận định HAGL đã tiến bộ, e rằng khiên cưỡng, bởi khi kết quả trên sân không tốt, đội bóng áo trắng cũng để lại hình ảnh xấu với những pha vào bóng mạnh chân hay tranh cãi không cần thiết. Tấm thẻ đỏ của Tăng Tiến ở vòng trước chỉ là giọt nước tràn ly, buộc BLĐ đội bóng phải hành động.
Xét trên "canh bạc" trẻ hóa, HAGL nhận phần thua nhiều hơn phần thắng.
Vấn đề của HAGL là điều ai cũng thấy. Đội bóng phố Núi có lứa trẻ tài năng, nhưng không có những cầu thủ đủ trưởng thành và chín chắn để dẫn dắt những "măng non" ấy.
Ở môi trường nhuốm màu tiêu cực và còn nhiều biến động như V-League, đám trẻ nhà bầu Đức không thể tự bảo ban nhau để đứng vững, khi bản chất bóng đá đỉnh cao khác rất nhiều so với bóng đá trẻ. HAGL vừa phải thích nghi, vừa phải chiến đấu giữ tôn chỉ "đá sạch, đá đẹp" đề ra từ đầu.
Kết quả đã rõ: HAGL vừa thích nghi chậm, vừa phai nhạt dần dần bản sắc hiện thời. Ở độ tuổi sung mãn và phát triển nhất trong đời cầu thủ, nhiều cái tên đã bắt đầu chững lại. Đó là bi kịch của người đi đầu. Bầu Đức không sợ HAGL xuống hạng, song kể cả không xuống hạng, thì trụ lại V-League với hình ảnh lay lắt hiện tại cũng chẳng phải điều gì vẻ vang.
HAGL thua Sài Gòn FC bởi những điều rất cũ. Hàng công non nớt, hàng thủ liên tiếp mắc sai lầm, một vài cá nhân nổi trội là không đủ để trục vớt con tàu đắm. Khi HAGL thất bại, nhiều người so sánh đội bóng phố Núi với Arsenal. Song HAGL chỉ giống Arsenal ở mục tiêu ban đầu. Còn trên bình diện bóng đá Anh, chưa bao giờ Arsenal phải chật vật với nỗi lo xuống hạng.
Quả sút phạt thành bàn của Xuân Trường vào lưới Sài Gòn FC là một tuyệt phẩm. Bàn thắng đẹp, nhưng là cái đẹp đơn côi trong buổi tối buồn trên sân Thống Nhất. Hàng vạn khán giả có mặt vẫn hô vang cái tên HAGL và ủng hộ nhiệt thành cho những thần tượng của họ.
Đó là di sản lớn nhất của HAGL, nhưng thật tiếc, nó lại không nằm ở trên sân!