TT Trump vô tình "dâng" cho QĐ Syria hàng trăm nghìn vũ khí Mỹ cực kỳ hiện đại?

Cuộc viện trợ ồ ạt của Mỹ giúp người Kurd đánh thắng IS?

Lực lượng dân chủ Syria (SDF) được thành lập vào ngày 10/10/2015 từ thành phần nòng cốt là các nhóm vũ trang YPG và YPJ của người Kurd.

Vào ngày 12/10/2015, tức là chỉ sau 2 ngày SDF chính thức được thành lập, Lầu Năm Góc đã xác nhận máy bay vận tải đã thả 100 pallet với 45 tấn vũ khí và đạn dược vào khu vực do SDF kiểm soát.

SDF đã xác định lô hàng viện trợ bao gồm "súng trường, súng cối và đạn dược, nhưng không có tên lửa chống tăng có điều khiển (ATGM) BGM-71 TOW hay các loại tên lửa vác vai (MANPADS)".

Các lô hàng viện trợ khẩn cấp được thả từ máy bay vận tải C-130 vào vị trí của người Kurd tại Kobani năm 2014.

Cuộc viện trợ đường không được công khai đầu tiên này cho SDF nhằm chống lại nhóm khủng bố IS diễn ra chỉ vài ngày sau khi Lầu Năm Góc chính thức từ bỏ chương trình đào tạo và trang bị trị giá 500 triệu USD cho các nhóm đối lập Quân đội Syria tự do (FSA).

Kể từ đó tới nay, Bộ quốc phòng Hoa Kỳ đã viện trợ số vũ khí, quân trang, quân dụng, xe cơ giới khổng lồ cho người Kurd.

Số vũ khí nói trên đã giúp SDF đạt được ưu thế về quân sự trước IS (cùng với không yểm của máy bay chiến đấu Mỹ) dẫn tới các chiến thắng quan trọng, kiểm soát các lãnh thổ ở bờ đông sông Euphrate.

Vũ khí của ông Trump sắp rơi vào tay quân đội Syria?

Cho tới thời điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump "bật đèn xanh" cho chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tại miền bắc Syria vào ngày 6/10, các lô hàng viện trợ vẫn tiếp tục được bàn giao cho SDF.

Ngày 13/10, một thỏa thuận đã được thông qua giữa người Kurd và chính phủ Syria, thỏa thuận mở đường cho Quân đội Syria vượt sông Euphrate và tiến vào tiếp quản các khu vực lãnh thổ do SDF kiểm soát cũng như hỗ trợ SDF trong việc phòng thủ trước lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và FSA.

Hôm 7/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố: "Người Kurd đã chiến đấu với chúng tôi, nhưng họ đã được trả rất nhiều tiền và thiết bị (quân sự) để làm điều đó".

Câu hỏi được đặt ra lúc này là số vũ khí mà Hoa Kỳ viện trợ cho người Kurd tới nay gồm những gì? Số vũ khí đó có thể giúp người Kurd đối đầu với Thổ Nhĩ Kỳ bao lâu?

Và nếu các lực lượng vũ trang thuộc SDF trong tương lai bị sát nhập vào Quân đội Arab Syria (SAA) thì số vũ khí đó sẽ thuộc sở hữu của chính quyền Syria hay không?

Có quá nhiều câu hỏi liên quan tới tương lai của người Kurd, và chúng ta sẽ bắt đầu từ câu trả hỏi đầu tiên về số vũ khí Mỹ trong tay người Kurd dựa trên các kế hoạch của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ.

Xe bọc thép chống mìn (MRAP) được Mỹ viện trợ cho người Kurd vào năm 2017.

"Kho vũ khí khổng lồ" vô dụng trước lính Thổ?

Việc tiếp cận các tài liệu của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ liên quan tới kế hoạch viện trợ vũ khí cho người Kurd kể từ tháng 2/2016 tới nay không quá khó khăn, do các dữ liệu này được hiển thị dưới dạng unclasstified (không được phân loại), tức là không yêu cầu bảo mật.

Theo tài liệu của Lầu Năm Góc, năm tài chính 2017 (2/2016 đến 2/2017) Mỹ đã lên kế hoạch viện trợ cho các lực lượng vũ trang mà họ hậu thuẫn ở Syria 13,2 triệu USD vũ khí cá nhân, 193 triệu USD đạn dược và hàng chục triệu USD cho các loại quân tư trang khác.

Nếu thông tin của SDF cung cấp về cuộc không vận tháng 10/2015 là chính xác thì lô hàng sẽ bao gồm vào khoảng 25.000 súng trường tấn công AK (có giá khoảng 525 USD ở thời điểm đó).

Xe bọc thép đa dụng cơ động cao Humvee của SDF.

Năm tài chính 2018, người Mỹ lần đầu tiên đưa ra kế hoạch chi tiết cho thấy họ sẽ viện trợ SDF 12.000 súng trường AK, 6.000 súng máy PKM, 3.500 súng máy DShK, 4.000 vũ khí chống tăng các loại (RPG-7, AT-4, SPG-9), 235 súng cối ( với các cỡ nòng 60-80-120 mm) và khoảng 100 súng bắn tỉa.

Đi kèm với số vũ khí nói trên là 157,6 triệu USD đạn dược và 445 phương tiện cơ giới (đa phần là xe bán tải). Năm 2018 cũng là năm mà viện trợ của Mỹ dành cho SDF cao nhất từ trước tới nay.

Kế hoạch năm tài chính 2019 cho thấy SDF được viện trợ thêm 25.000 AK, 1.500 PKM, 500 DShK, 700 RPG-7, 80 súng cối (60-120 mm), 95 súng bắn tỉa SVD Dragunov, 1.020 xe cơ giới cùng 24,1 triệu USD đạn dược.

Kế hoạch viện trợ cho người Kurd của Lầu Năm Góc trong năm tài chính 2019 (Nguồn: OUSD).

Năm tài chính 2020 (3/2019 đến 3/2020) là năm cuối cùng vũ khí Mỹ đến tay người Kurd (cho tới thời điểm hiện tại không thể biết rõ số vũ khí này đã được bàn giao cho SDF hết hay chưa).

Theo kế hoạch lô hàng sẽ có 3.000 AK, 9,78 triệu USD đạn dược và 1.195 xe cơ giới.

Với các con số chi tiết nói trên, số vũ khí và Mỹ viện trợ cho người Kurd vào khoảng 76.695 súng trường, súng máy và súng bắn tỉa, 4.000 vũ khí chống tăng, 315 súng cối, 2.215 xe cơ giới.

Súng chống tăng AT-4 do Thụy Điển sản xuất bị lính Thổ phát hiện trong cuộc đột kích nhằm vào một nhóm chiến binh PKK (SDF bị cáo buộc liên kết) tại Sırnak, Thổ Nhĩ Kỳ năm 2017

Điều đáng chú ý là trong kho vũ khí của người Kurd, ngoài các xe bọc thép chống mìn (MRAP) và xe đa dụng cơ động cao Humvee thì chỉ có súng chống tăng AT-4 và súng cối 60 mm là do Mỹ và đồng minh sản xuất, phần còn lại đều là vũ khí tiêu chuẩn của khối Warsaw trước đây.

Số vũ khí này không những đủ để trang bị cho lực lượng khoảng 40.000 người của SDF mà còn có thể trang bị cho một lực lượng khoảng gần 100.000 người (tức là tương đương với SAA hiện tại) nếu người Kurd quyết định thực hiện chiến lược ly khai khỏi Syria.

Tuy nhiên, với đa phần là vũ khí hạng nhẹ, người Kurd trong kịch bản chống lại IS chỉ là bộ binh nhẹ chống các nhóm vũ trang phi nhà nước.

Trong các cuộc xung đột với các đối tượng cấp nhà nước, được vũ trang hạng nặng, số vũ khí này chỉ đủ để cầm cự với thiệt hại nặng trước quân chính phủ Syria chứ chưa nói tới việc đối đầu với các lực lượng mạnh thứ hai NATO như Thổ Nhĩ Kỳ.

Điều này cũng trả lời câu hỏi cuối cùng, các nhóm vũ trang thuộc SDF sẽ sớm bị quân đội Syria "nuốt chửng" trong cuộc đối đầu với Thổ Nhĩ Kỳ và kho vũ khí khổng lồ nói trên sẽ sớm chuyển sang sở hữu của nhà nước Syria.