Chiến dịch không kích bất ngờ của Nga ở Idlib, Syria
Nga và Thổ Nhĩ Kỳ dường như là hai mặt của cùng một đồng xu. Cả hai đều tham gia sâu vào một số cuộc xung đột nóng bỏng nhất đang diễn ra trên thế giới: Libya, Caucasus và Syria.
Moscow và Ankara đi tiên phong hậu thuẫn cho các phe đối lập nhau với hy vọng mở rộng sự hiện diện quân sự và tầm ảnh hưởng chính trị của mình ở Trung Đông và Địa Trung Hải.
Mặc dù cả hai quốc gia đều đang tiến hành các cuộc chiến ủy nhiệm nhưng hiếm khi thấy họ đối đầu trực tiếp.
Thế nhưng, việc Nga tiến hành cuộc không kích tiêu diệt hàng chục tay súng nổi dậy do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn ở Tây Bắc Syria ngày 26/10 vừa qua đã đánh dấu một bước leo thang nghiêm trọng giữa hai nước.
Các nhà quan sát cho rằng, cuộc tấn công ở khu vực Jabal al-Dweila nhằm vào trại huấn luyện quân sự của Failaq al-Sham - một trong những nhóm vũ trang lớn nhất do Ankara hậu thuẫn là một thông điệp cứng rắn của Tổng thống Nga Vladimir Putin dành cho Thổ Nhĩ Kỳ.
“Với tư cách là lực lượng ủy nhiệm thân cận nhất của Thổ Nhĩ Kỳ tại tỉnh Idlib thì đây không phải là cuộc tấn công của Nga nhằm vào phe đối lập Syria mà nó là một đòn tấn công trực tiếp gửi thông điệp tới Thổ Nhĩ Kỳ”, Chuyên gia Charles Lister, Giám đốc Viện Trung Đông có trụ sở tại Mỹ chia sẻ trên tờ Al Jazeera.
Thời gian gần đây, Nga liên tục tiến hành các cuộc không kích ở Idlib. Ảnh: Sputnik
Thổ Nhĩ Kỳ đừng giỡn mặt với “Gấu Nga”!
Xét tới mức độ thiệt hại nặng nề của cuộc tấn công khi ít nhất 35 tay súng thiệt mạng và hơn 50 người khác bị thương, ông Lister cho rằng Nga chắc chắn phải có những toan tính địa chính trị rộng lớn hơn.
Mặc dù Nga, một đồng minh trung thành của Tổng thống Syria Bashar al-Assad và Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được một thỏa thuận ngừng bắn ở Idlib nhưng hành động leo thang quân sự mới nhất cho thấy những dấu hiệu căng thẳng về việc Thổ Nhĩ Kỳ can dự vào nhiều trận chiến khác nhau.
Đáng chú ý nhất là ở khu vực Caucasus, nơi Ankara tuyên bố ủng hộ Azerbaijan trong cuộc chiến chống lại Armenia tại vùng lãnh thổ tranh chấp Nagorno-Karabakh.
Là nước có quan hệ gần gũi hơn với Armenia, Nga đã lên tiếng bày tỏ sự thất vọng trước các thông tin cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ đã triển khai lính đánh thuê Syria tới chiến đấu cùng với các lực lượng Azerbaijan.
Tại Libya, hàng nghìn chiến binh Syria cũng đã được Thổ Nhĩ Kỳ điều động tới đây để chiến đấu bên cạnh Quân đội của Chính phủ Hiệp định quốc gia Libya nhằm chống lại các lực lượng do Nga hậu thuẫn.
Người dân tham gia lễ tang các tay súng đối lập Syria bị thiệt mạng trong vụ không kích ở Idlib. Ảnh: AP
Theo nhà bình luận người Thổ Nhĩ Kỳ Semih Idiz, thời điểm Nga thực hiện cuộc không kích là rất đáng chú ý bởi đây là giai đoạn Ankara đang không ngừng khoe mẽ "sức mạnh cơ bắp" ở cả Trung Đông và Caucasus.
"Tranh chấp Armenia-Azerbaijan là một vấn đề đặc biệt nhạy cảm vì nó đang diễn ra ở nơi mà Moscow cho rằng đó là sân sau và thuộc phạm vi ảnh hưởng của họ", ông Idiz nói với Al Jazeera.
Tất nhiên cũng có các lý do khác nữa giải thích cho cuộc tấn công này, chẳng hạn như việc Ankara không thể xử lý dứt điểm vấn đề của các nhóm vũ trang ở Idlib mà Moscow cho là “cấp tiến”.
Liên minh Mặt trận Giải phóng Quốc gia gồm 11 phe phái thuộc Quân đội Syria Tự do (FSA) đều do Ankara hỗ trợ. Liên minh này không bao gồm Hay’et Tahrir al-Sham (HTS), một chi nhánh của al-Qaeda hiện đang kiểm soát các vùng rộng lớn ở Idlib.
Trong thỏa thuận đầu tiên ở Idlib được Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ký vào năm 2017, một điều kiện chính mà Moscow đưa ra là Ankara phải giải giáp HTS. Nga thường sử dụng sự hiện diện của Tahrir al-Sham làm cớ để tấn công Idlib.
Tuy nhiên, cho tới nay Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa loại bỏ nhóm vũ trang này vì không thể hoặc không muốn như vậy.
“Cuộc tấn công mới nhất này là cách Nga muốn chuyển đi thông điệp với Thổ Nhĩ Kỳ rằng thời gian đang sắp hết - hoặc đã hết”, nhà bình luận Semih Idiz nhận định.
Tàu ngầm Nga phóng tên lửa hành trình tiêu diệt thành trì của khủng bố IS ở Syria