Ông Putin ký sắc lệnh đáp trả Hà Lan
Hãng thông tấn RBC cho hay, trong một động thái nhằm trả đũa các quốc gia "không thân thiện", Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa ký sắc lệnh tịch thu tài sản của tập đoàn nông nghiệp AgroTerra – một trong những tập đoàn nông nghiệp lớn nhất toàn cầu có trụ sở chính tại New York nhưng đăng ký tại Hà Lan và thuộc sở hữu của AgroTerra Investments B.V (Hà Lan).
Theo công ty tư vấn và tin tức tài chính Benzinga (trụ sởi tại Michigan, Mỹ), động thái này đã "gây chấn động" lĩnh vực nông nghiệp toàn cầu và làm dấy lên lo ngại về an ninh lương thực, cũng như quan hệ thương mại quốc tế.
Sắc lệnh công bố ngày 8/4 của ông Putin đã đặt các tài sản của AgroTerra nằm dưới "sự quản lý tạm thời" của cơ quan quản lý tài sản Liên bang Nga Rosimushchestvo.
Trước đó, Nga đã tiến hành một loạt vụ tịch thu tài sản tương tự nhắm vào các công ty phương Tây, như nhà sản xuất bia đa quốc gia Carlsberg, "gã khổng lồ" ngành sữa Danone và những doanh nghiệp đang tìm cách thoát vốn hoạt động tại Nga do ảnh hưởng từ cuộc xung đột Ukraine.
Đáng lưu ý, trong động thái mới nhất, Moscow đã nhắm vào công ty của Hà Lan – quốc gia cách đây hơn 10 ngày vừa công bố kế hoạch đưa một đơn vị tên lửa Patriot tới Lithuania, khu vực giáp ranh vùng Kaliningrad của Nga.
Bộ trưởng Quốc phòng Hà Lan Kajsa Ollongren cho biết, quyết định triển khai tên lửa do Mỹ sản xuất tới gần biên giới Nga là nhằm tăng cường khả năng sẵn sàng phòng không của NATO dọc theo sườn phía đông của liên minh phương Tây.
Những động thái gần đây của Hà Lan cũng cho thấy nước này đang sẵn sàng cho một cuộc đối đầu quân sự với Moscow.
Trả lời tờ Đài Phát thanh và Truyền hình Quốc gia Lithuania (LRT) ngày 4/4 vừa qua, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte cho biết, Hà Lan coi biên giới của Lithuania với Nga và Belarus như biên giới của mình.
"Từ thời khắc máy bay chở khách MH17 của Malaysia rơi xuống ngày 7/7/2014, khiến 298 người thiệt mạng, trong đó có 96 người Hà Lan thì với chúng tôi, biên giới Hà Lan cũng giáp biên giới Nga. Điều này không theo nghĩa đen, mà mang nhiều yếu tố tinh thần.
Nói cách khác, chúng tôi – Hà Lan nói riêng và NATO nói chung phải làm mọi thứ để đảm bảo duy trì khả năng răn đe trước Nga và khiến Tổng thống Putin hiểu rằng, nếu có bất cứ động thái nào đối với EU và NATO - dù là nhỏ nhất – thì ông ấy cũng sẽ gặp trở ngại lớn" – Ông Rutte nhấn mạnh.
Tới ngày 10/4, Bộ trưởng Thương mại Hà Lan Geoffrey van Leeuwen cho biết, Hà Lan sẽ phải làm quen với một thực tế mới, đó là "trả giá đắt" cho an ninh của chính mình "ngay cả khi cái giá này được đo bằng thương vong của dân thường", bởi thời mà phương Tây có thể trông cậy vào Washington đã qua.
Ông Leeuwen khẳng định Nga là đối thủ địa chính trị của phương Tây và Hà Lan "cần sự cứng rắn, nếu không sẽ khó bảo vệ lợi ích của mình trên thế giới".
Đòn giáng nhằm cả vào Mỹ
Đối với kinh tế Hà Lan nói chung, việc tịch thu tài sản của một tập đoàn lớn như AgroTerra có thể tạo ra những ảnh hưởng tiêu cực, gây lo ngại cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp khác của Hà Lan đang hoạt động tại Nga hoặc có mối quan hệ thương mại với Nga, đồng thời làm tăng sự bất ổn chính trị và kinh tế giữa hai nước.
Đáng lưu ý, AgroTerra có mối quan hệ mật thiết với NCH Capital, một công ty đầu tư tư nhân có trụ sở tại New York.
Đây là công ty đầu tư tư nhân trị giá 3 tỷ USD và là một nhà đầu tư hoạt động tại Đông Âu từ năm 1993. Các quỹ do NCH quản lý bắt đầu đầu tư vào ngành nông nghiệp vào năm 2006, triển khai khoảng 1,5 tỷ USD vào ngành nông nghiệp, chủ yếu ở Nga và Ukraine, với các danh mục nhỏ hơn ở Romania, Moldova, Kazakhstan.
Hai công ty con được thành lập bởi NCH - bao gồm AgroTerra ở Nga và AgroProsperis ở Ukraine - cùng tạo nên một trong những nền tảng kinh doanh nông nghiệp lớn nhất thế giới, cung cấp hơn 4 triệu tấn ngũ cốc, hạt dầu và củ cải đường hàng năm cho thị trường trong nước và toàn cầu thông qua sự kết hợp của việc trồng trọt và nguồn gốc từ bên thứ ba.
Việc tài sản của AgroTerra bị tịch thu cũng có thể mang tới những hậu quả tiêu cực đối với hoạt động kinh doanh và đầu tư của NCH Capital. Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động và lợi nhuận của NCH, cũng như định hình lại chiến lược đầu tư và hoạt động của họ tại Đông Âu.
Ngành nông nghiệp toàn cầu "nín thở"
Theo Benzinga, tập đoàn AgroTerra được thành lập vào năm 2008, chuyên sản xuất và cung cấp các mặt hàng như đậu nành, lúa mì và củ cải đường. Tập đoàn này được công nhận là 1 trong 20 chủ sở hữu đất nông nghiệp lớn nhất ở Nga, với diện tích canh tác lên tới 265.000 hecta và là chủ sở hữu của 24 trang trại phân bổ tại 7 khu vực khác nhau tại Nga.
Hiện vẫn chưa thể xác định được đầy đủ tác động từ quyết định của Nga đối với AgroTerra nhưng Benzinga cho biết, động thái mới của Moscow gây ra mối đe dọa cho chuỗi cung ứng nông nghiệp toàn cầu, có khả năng làm gián đoạn hoạt động sản xuất và xuất khẩu lương thực.
Ngoài ra, việc này có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng giữa Nga với các nước phương Tây, làm phức tạp thêm các nỗ lực giải quyết xung đột ở Ukraine và ổn định quan hệ quốc tế.
Theo Benzinga, ngành nông nghiệp và thị trường toàn cầu đang theo dõi chặt chẽ hệ quả từ việc Nga tịch thu tài sản của AgroTerra và tác động đối với an ninh lương thực, cũng như thương mại toàn cầu.
Đáng lưu ý, động thái mới diễn ra trong bối cảnh cơ quan quản lý nông nghiệp Nga đang đề xuất cắt giảm hạn ngạch xuất khẩu lúa mì, đánh dấu mức độ tăng tiến trong nỗ lực của Điện Kremlin nhằm kiểm soát xuất khẩu và hạn chế vai trò của các thương lái phương Tây trên thị trường Nga.
Khả năng phân phối lại hạn ngạch xuất khẩu lúa mì có thể ảnh hưởng tới nguồn cung và giá lúa mì toàn cầu, do Nga hiện là nước xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới.