Vào thứ Hai (14/11), tổng thống Obama dự đoán rằng, Donald Trump và Quốc hội mà đảng Cộng hòa chiếm đa số sẽ gặp phải nhiều khó khăn trong việc hủy bỏ các thành tựu quan trọng trong di sản của ông, như Obamacare, thỏa thuận hạt nhân Iran và hiệp định chống biến đổi khí hậu Paris.
Ông Obama cũng gọi vị Tổng thống đắc cử là "thực dụng" và cho hay, với những người chưa sẵn sàng, "công việc này sẽ khiến họ tỉnh ngộ."
Tổng thống Obama cho hay, ông cũng ấn tượng với Trump "về cách ông ấy bố trí nhân lực, những động thái đầu tiên, các hoạt động tái thiết có thể xảy ra sau cuộc bầu cử, tất cả điều đó đều quan trọng và đáng để đầu tư suy nghĩ," và ông cũng khuyên các đối thủ của Trump rằng "hãy cho ông ấy không gian để làm những điều trên."
Tổng thống Obama tươi cười trong buổi họp báo hôm thứ Hai (14/11). Ảnh: AFP
Tổng thống tránh né một câu hỏi về quyết định bổ nhiệm nhân vật cực hữu Steve Bannon vào vị trí cố vấn cấp cao tại Nhà trắng. Nhiều nhóm phản đối phân biệt đã lên án quyết định này, lấy bằng chứng là các bài báo bới móc tranh cãi do Breitbart News phát hành dưới thời Bannon làm giám đốc.
"Nhân dân đã lên tiếng. Donald Trump sẽ trở thành Tổng thống thứ 45 của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ," Obama nói. "Hy vọng rằng điều này sẽ nhắc nhở rằng bầu cử rất quan trọng, và mọi lá phiếu đều mang tính quyết định."
Tổng thống Obama cũng tuyên bố sẽ trấn an các nhà lãnh đạo Châu Âu rằng Trump vẫn bị ràng buộc trong các hiệp ước bảo vệ đồng minh NATO trước tấn công từ Nga. Khi còn tranh cử, Trump đã ám chỉ rằng có thể ông sẽ không tới giải cứu một số nước NATO không đóng góp 2% GDP vào chi tiêu cho quốc phòng như cam kết của toàn thể khối liên minh.
Mặc dù từ chối nhắc lại những lời tấn công Trump rằng cá tính của ông không phù hợp để làm Tổng thống, Obama nhấn mạnh rằng những nét tính cách đã giúp vị thương nhân "lội ngược dòng" ngoạn mục có thể sẽ tổn hại đến Trump khi ông chính thức làm việc trong Phòng Bầu dục.
"Sẽ có một vài yếu tố thuộc tính cách của Trump gây ảnh hưởng đến công việc, trừ phi ông ấy nhận ra và sửa chữa, vì khi còn là ứng viên, những phát ngôn sai lệch hoặc gây tranh cãi sẽ gây ra ít hậu quả hơn so với vị trí Tổng thống Hoa Kỳ," Obama nói.
Đương kim Tổng thống cũng dự đoán rằng, kể cả một chính phủ Cộng hòa đoàn kết cũng sẽ gặp khó khăn nếu muốn loại bỏ một số thành tựu quan trọng trong di sản của ông.
"Bây giờ mới đến phần việc khó khăn. Bây giờ là thời điểm quản trị."
Với thỏa thuận hạt nhân Iran, TT Obama khẳng định các đối tác ngoại giao của Mỹ tại châu Âu vẫn sẽ giữ nguyên cam kết.
"Iran là một ví dụ của thiếu sót trong một số lời đồn đoán quanh đây, không chỉ với riêng vị Tổng thống đắc cử và hiện trạng chúng ta đang đối mặt," Obama nói.
"Việc loại bỏ một hiệp ước đang có hiệu lực và hiệu quả trong việc ngăn chặn Iran chạy đua vũ khí hạt nhân sẽ rất khó giải thích, đặc biệt là nếu phải thay thế hiệp định này bằng cách "thả tự do" và để Iran mua vũ khí."
Tổng thống Obama cũng nhấn mạnh quan điểm tương tự với hiệp định khí hậu Paris, rằng không chỉ cơ sở hạ tầng mà các công ty oto cũng đang được lợi nhờ vào việc chuyển sang năng lượng sạch.
Hiện vẫn chưa rõ liệu Trump sẽ thực hiện bao nhiêu lời hứa mà ông đã tung ra khi còn tranh cử. Mặc dù đã khẳng định sẽ giữ lại một số phần trong Obamacare, nhà kinh doanh luôn lên án gay gắt thỏa thuận hạt nhân Iran.
Tuy nhiên, một cố vấn chính sách đối ngoại cấp cao của Trump tiết lộ gần đây rằng tân Tổng thống sẽ cân nhắc, thay vì xóa bỏ hoàn toàn thỏa thuận đó. Và Trump còn hứa sẽ hủy bỏ hiệp định môi trường Paris.
Tổng thống Obama cho biết, ông sẽ yêu cầu Trump không rút lại một dự án đã giúp nhiều trẻ em nhập cư không có giấy tờ được ở lại nước Mỹ. Khi còn tranh cử, Trump đã thề sẽ làm điều ngược lại.
"Tôi sẽ đặt vấn đề với Tổng thống đắc cử và chính phủ mới rằng họ cần suy nghĩ thật kỹ trước khi đẩy số phận của nhiều trẻ em Mỹ vào cảnh vô định," Obama nói.