LTS: Trong hầu hết các món ăn của người Việt không thể thiếu các thức gia vị. Cũng vì lẽ đó mà những loại gia vị như: hạt nêm, bột ngọt, nước mắn, dấm, tỏi, ớt, tiêu… là thứ không thể tách rời với các bà nội trợ, luôn sẵn trong các căn bếp.
Nhưng có một nghịch lý là: dù vô cùng thân thuộc, thường dùng, nhưng rất ít các bà nội trợ, người tiêu nào có kiến thức về cách dùng gia vị sao cho khoa học, tốt với sức khỏe; thay vào đó lại đang vô tình gây hại sức khỏe của bản thân và người trong gia đình.
Đứng trước mối nguy từ việc gia vị không đúng cách, chúng tôi xin gửi tới độc giả tuyến bài cảnh báo từ rất nhiều chuyên gia, bác sĩ: "Kiểu dùng gia vị ăn mòn sức khoẻ".
Bài 1: BS Trương Nhật Khuê Tường: Người Việt tự hại sức khỏe thế nào khi dùng bột nêm sai cách?
Mì chính chỉ để đánh lừa vị giác
Một trong những loại gia vị không thể thiếu được trong mỗi căn bếp của người Việt đó chính là mì chính hay bột ngọt. Dù gia vị này đã được sử dụng trong một thời gian dài nhưng rất ít người biết dùng ra sao cho đúng.
TS. Từ Ngữ cho hay: "Mì chính, bột ngọt là acid glutamic. Trong mì chính không có năng lượng, không có vi chất…. Vì vậy, xét giá trị dinh dưỡng ở mì chính thì chỉ là con số 0".
Bản chất thực của mì chính chỉ là chất điều vị để đánh lừa vị giác (cái lưỡi) của con người.
"Mì chính hiện nay vẫn được sử dụng nhiều trong nhân dân là do thói quen từ xa xưa, thời mà thực phẩm khan hiếm, thịt, cá, tôm, cua... không có nhiều. Người dân nấu canh suông cho mì chính vào để có vị ngọt và giúp cho dễ nuốt. Do có khả năng đánh lừa vị giác của con người nên mì chính cũng được sử dụng rất nhiều trong các quán ăn, nhà hàng, thực phẩm công nghiệp chế biến sẵn", TS. Từ Ngữ nói.
Sử dụng mì chính chỉ để đánh lừa vị giác, lạm dụng sẽ gây hại sức khoẻ, ảnh minh hoạ.
Nhiều thực phẩm ngon không cần phải dùng tới mì chính
Mì chính có tác động vào hệ thần kinh vị giác, kích thích dạ dày tiết dịch và tăng cường sự hoạt động của các men. Tuy nhiên, theo nhận định của chuyên gia dinh dưỡng việc quá lạm dụng mì chính lại gây ra tác động xấu cơ cơ thể.
Theo nhận định của TS.Từ Ngữ hiện nay người Việt đang tiêu thụ mì chính khá nhiều từ các nguồn sau:
- Ở các vùng nông thôn người dân rất lạm dụng mì chính cho vào thức ăn hàng ngày.
- Tại các nhà hàng mì chính được sử dụng khá nhiều.
- Các thực phẩm công nghiệp có chứa rất nhiều mì chính.
TS. Từ Ngữ chia sẻ: "Ngày nay thực phẩm đã quá dư thừa, thịt cá nhiều, cá nhân tôi thấy không cần phải sử dụng mì chính cho vào thức ăn. Gia đình tôi không dùng mì chính, vì ăn không mang lại lợi ích gì.
Là một người làm dinh dưỡng tôi khuyến cáo không nên ăn mì chính. Khi đã có thực phẩm ngon, nấu ăn ngon thì cho mì chính vào chỉ là thừa".
Ngoài ra, theo phân tích của vị chuyên gia dinh dưỡng này trong mì chính có một lượng natri. Việc lạm dụng natri có thể làm tăng nguy cơ các bệnh lý liên quan tới tim mạch huyết áp.
Sai lầm khiến cho mì chính trở lên tai hại
Theo Ths Lưu Liên Hương, Viện y học ứng dụng, mì chính là gia vị người Việt hay dùng nếu dùng sai cách sẽ rất có hại. Một trong những lỗi sai phổ biến trong cách dùng mì chính của người Việt như sau:
- Nêm mì chính vào món ăn đang sôi: Nêm mì chính khi thức ăn quá nóng hoặc đang sôi hơn 100 độ C có thể xảy ra hiện tượng mì chính bị thoái hóa dễ dẫn đến sự hình thành các chất pyroglutamate hay natri có hại cho sức khỏe, đồng thời làm mất hương vị của món ăn.
- Nêm mì chính vào món nguội, món lạnh: Mì chính rất khó hòa tan ở nhiệt độ thấp. Nếu cố tính cho mì chính vào khi thức ăn đã nguội, mì chính không tan được sẽ làm thức ăn mất ngon.
- Nêm mì chính vào món ăn có vị chua. Các món ăn có vị chua thường có tính axit cao, nếu cho thêm mì chính sẽ dễ làm thay đổi thành phần trong mì chính. Điều này không những làm thay đổi hương vị của món ăn mà còn có hại cho sức khỏe.
Ths Lưu Liên Hương lưu ý: "Để đảm bảo an toàn khi dùng gia vị trên không thả mì chính ở nhiệt độ cao, khi nấu chín thức ăn hãy bắc ra khỏi bếp mới cho mì chính. Nhiệt độ thích hợp để hòa tan mì chính là khoảng 70-90 độ C. Không nên thêm mì chính vào thức ăn có vị ngọt tự nhiên như cà chua, tôm… vì sẽ làm mất vị ngọt.
Các món ăn từ thịt lợn có chứa acid glutamic, khi kết hợp thêm với muối, gặp nhiệt độ cao tự nhiên sẽ cho vị ngọt tự nhiên mà không cần đến mì chính".
Bài tiếp theo: Thích cảm giác cay cay ngon miệng người Việt có thể hỏng gan, thận khi dùng ớt sai