Án mạng giữa đêm tối, không nhân chứng hay manh mối nào khả dĩ giúp cho việc truy nguyên thủ phạm. Vậy mà chỉ sau vài giờ truy xét với quyết tâm cao độ, lực lượng phá án tỉnh Kon Tum đã làm rõ kẻ thủ ác nhờ nhận định chính xác về hung khí gây án.
Tiếng nổ bất ngờ
Truy xét thủ phạm gây án trên đường giao thông luôn là "đầu bài" khó đối với lực lượng điều tra, bởi giữa nạn nhân và thủ phạm thường không có quan hệ, những dấu vết vật chứng để lại hiện trường thường ít ỏi và dễ bị thay đổi, tiêu hủy do nhiều yếu tố. Việc rà dựng nhân chứng cũng gặp nhiều khó khăn bởi yếu tố "vãng lai" của người đi qua hiện trường tại thời điểm xảy ra tội ác.
Trong vụ án này, các đơn vị nghiệp vụ Công an tỉnh Kon Tum cũng đã bắt đầu từ con số 0 tròn trĩnh. Đại úy Nguyễn Quang Quân - (Phó đội trưởng Đội điều tra tổng hợp, Công an huyện Đắk Tô) nhớ lại: "Khoảng 24 giờ ngày 4-12-2021 chúng tôi nhận được tin báo của Công an thị trấn Đắk Tô về vụ nổ súng trên đường gần giao lộ Trường Chinh và Ao Dừa, làm một nam thanh niên tử vong tại chỗ. Công an huyện đã khẩn trương huy động tối đa lực lượng nghiệp vụ của huyện triển khai các biện pháp cấp bách tại hiện trường, đồng thời báo cáo về tỉnh để thành lập Hội đồng khám nghiệm tiến hành các biện pháp điều tra".
Trước tính chất đặc biệt nghiêm trọng của vụ án, Ban giám đốc Công an tỉnh Kon Tum đã chỉ đạo phòng CSHS phối hợp với phòng Kỹ thuật hình sự, Công an huyện Đắk Tô và các đơn vị nghiệp vụ huy động lực lượng vào cuộc điều tra.
Trực tiếp tham gia đoàn khám nghiệm, Thiếu tá Hoàng Công Hiếu - (Phó trưởng phòng Kỹ thuật hình sự) kể: "Nạn nhân được xác định là A Rồng - (SN 2005, trú tại thôn Đắk Kon, xã Đắk Kao Lớn, huyện Đắk Tô). Tại vùng lưng eo và đùi trái có 2 vết thủng kích thước 0.8x0.6cm, nghi là do bị đạn bắn. Trong đó vết thương ở vùng lưng xuyên thấu vào bên trong ổ bụng, gây thủng thận, thủng gan và thủng một số vị trí ở ruột.
Để xác định hung khí gây án, chúng tôi đã phải dùng cả máy dò kim loại trong quá trình khám trong tử thi, để tìm những mảnh đạn rất nhỏ nằm trong các cơ quan nội tạng của nạn nhân. Việc tìm được chúng đổi bằng rất nhiều công sức của các bác sĩ pháp y, nhưng đã góp phần quan trọng trong việc định hướng hoạt động truy xét, đó là đưa những đối tượng có súng hơi vào diện rà soát, xác minh".
Đối tượng Nguyễn Xuân Thiện - thủ phạm của vụ án.
Truy xét
Ngay trong đêm, khi hoạt động khám nghiệm đang diễn ra thì công tác truy xét thủ phạm theo dấu vết nóng được lực lượng CSHS và Công an huyện Đắk Tô triển khai song song. Nạn nhân là người thiểu số, sinh sống ở khu vực vùng sâu.
Địa bàn xảy ra vụ án không có những băng ổ nhóm tội phạm hoạt động, nhưng hiện trường nằm trên tuyến quốc lộ và giáp ranh với nhiều huyện khác, nên việc đánh giá để dựng diện đối tượng nghi vấn gặp nhiều khó khăn.
Án giữa đêm khuya khoắt nên không có nhân chứng, ngoài duy nhất một người đi cùng nạn nhân tên là A Bông, nhưng lúc đó anh ta lại đang say xỉn, nên lời khai rất mơ hồ, lủng củng và mâu thuẫn. A Bông khai không nhớ gì ngoài những tiếng nổ lớn như tiếng súng.
Lực lượng phá án đã huy động tối đa quân số tỏa xuống địa bàn giáp ranh hiện trường, trắng đêm nắm tình hình, rà soát, dựng những đối tượng trong diện nghi vấn như đối tượng côn đồ càn quấy, số đã có tiền án tiền sự về tội phạm sử dụng bạo lực, đặc biệt chú trọng những người sở hữu súng hơi, súng tự chế…
Bên cạnh đó, việc rà soát trích xuất camera từ các hộ dân ven đường đi qua hiện trường được tiến hành tỉ mỉ. Công an huyện Đắk Tô tung quân tỏa đi nhiều hướng, kiểm tra từng ngõ ngách, từng con đường tại khu vực mà nhân chứng A Bông chỉ dẫn là hiện trường, qua đó phát hiện thêm một số vết máu nhỏ giọt gần ngã ba đường A Dừa và tỉnh lộ 679, lực lượng phá án xác định đây có thể là hiện trường chính xảy ra vụ án, chứ không phải địa điểm ban đầu mà nhân chứng khai báo.
Trung úy Nguyễn Thanh Bình - (Đội Điều tra tổng hợp, Công an huyện Đắk Tô) nhớ lại: "Chúng tôi thực hiện phương châm đi từng ngõ, gõ từng nhà, tra từng người. Ban đêm có những hộ tỏ ra khó chịu vì bị Công an đến hỏi han, đề nghị cho xem dữ liệu camera… khiến anh em cũng rất ngại. Tuy nhiên công việc truy xét thì không thể khác được, đành vận động, thuyết phục bà con hợp tác. Có nơi phải ngồi lì ở nhà họ vài tiếng đồng hồ để xem từng chi tiết phương tiện đi qua, người đi qua. Khó khăn là vùng này rất ít nhà lắp camera, thỉnh thoảng mới có nhà lắp nhưng không thu được hình ảnh nào có giá trị truy nguyên thủ phạm".
Mặc dù đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nghiệp vụ, truy lùng thủ phạm với nỗ lực tập thể cao nhất, nhưng đêm tối cùng những manh mối vô cùng ít ỏi để lại hiện trường đã khiến cuộc điều tra gặp nhiều khó khăn.
Xác minh nhân thân lai lịch, mối quan hệ xã hội của nhân chứng duy nhất cũng như nạn nhân thấy cả A Bông và A Rồng đều không có mâu thuẫn thù oán gì với bất kỳ ai ở khu vực hiện trường để có thể dẫn đến hành vi giết người. Động cơ gây án liên quan đến băng ổ nhóm có khả năng sử dụng súng trên địa bàn huyện Đắk Tô là hoàn toàn không có. Những căn cứ điều tra hết sức mờ nhạt.
Không lùi bước trước khó khăn, kiên trì với hướng truy tìm đối tượng có súng hơi, các biện pháp chuyên sâu nhất đã được triển khai, để "bới" ra trong số hàng nghìn hộ dân trên địa bàn người thỏa mãn điều kiện này.
Hung khí gây án.
Hung thủ lộ diện
Nửa đêm, một nguồn tin vô cùng giá trị đã đến với ban chuyên án. Thượng tá Trần Văn Quân - (Trưởng Công an huyện Đắk Tô) nhớ lại: "Các trinh sát và Công an thị trấn Đắk Tô nhận được thông tin từ người dân cho biết trước khi vụ án xảy ra, trên địa bàn từng có một nhóm nam thanh niên thường đi săn chim bằng súng hơi, có hôm chúng xách súng đi tìm chim vào ban đêm.
Linh cảm nhóm này có liên quan đến vụ án mạng, chúng tôi đã chỉ đạo các mũi trinh sát tập trung rà dựng bằng được về nhân thân lai lịch, hoạt động hiện hành của họ.
Cán bộ, chiến sĩ tham gia chuyên án đã khẩn trương triển khai các phần việc được giao, đến sáng thì chúng tôi đã có trên bàn trích ngang về nhóm 5 đối tượng nghi vấn. Việc còn lại là tiếp tục đi sâu "nghiên cứu" về họ để làm rõ sự liên quan đến vụ án đang điều tra.
Trong số những cái tên được đưa vào "tầm ngắm", có Trương Quang Bảo (SN 2006, nhà ở gần hiện trường). Khi trinh sát đến nhà kiểm tra thì biết Bảo đang vắng mặt tại nơi cư trú không rõ lý do. Ban chuyên án đã huy động lực lượng tổ chức truy xét nóng, xác minh trên toàn địa bàn huyện Đăk Tô để tìm kiếm Bảo.
Đến 3 giờ sáng 5-12 thì tìm được Bảo cách trung tâm thị trấn khoảng 15km. Tại cơ quan điều tra, ban đầu Bảo quanh co chối cãi, không thừa nhận liên quan đến vụ án mạng. Bằng phương pháp và chiến thuật xét hỏi sắc sảo, các điều tra viên đã từng bước vạch trần lời khai gian dối, buộc anh ta phải khai ra thủ phạm của vụ án là Nguyễn Xuân Thiện (SN 1999, trú tại Khối 4, thị trấn Đắk Tô). Căn cứ bắt Thiện đã có, chúng tôi huy động tối đa lực lượng tỏa đi các nơi săn tìm kẻ thủ ác.
Việc triển khai bắt giữ được tính toán thận trọng vì gã có mang theo hung khí nguy hiểm. Khoảng 4h sáng, các trinh sát phát hiện Thiện đang lẩn trốn tại một căn nhà hoang, các trinh sát triển khai đội hình bao vây rồi nhanh chóng ập vào quật ngã bắt giữ đối tượng. Những đối tượng khác cũng bị triệu tập lên đấu tranh xét hỏi. Từ đây bản chất vụ án được làm sáng tỏ".
Thượng úy Bùi Đăng Doanh - (Đội Điều tra tổng hợp, Công an huyện Đắk Tô) kể: "Ban đầu các đối tượng khai báo quanh co, nhỏ giọt, phủ nhận mọi liên quan đến vụ án, che giấu cho nhau. Tổ xét hỏi nghiên cứu kỹ các tài liệu, chứng cứ đã thu thập được, lựa chọn đấu pháp hợp lý với từng đối tượng.
Quá trình đấu tranh đã kết hợp nhuần nhuyễn việc sử dụng chứng cứ, khai thác triệt để các mâu thuẫn trong lời khai kết hợp với cảm hóa giáo dục. Với quyết tâm làm rõ vụ án, các điều tra viên từng bước bẻ gãy ý chí chống đối, khuất phục các đối tượng. Đến khi trời sáng rõ thì cả nhóm bắt đầu thừa nhận hành vi phạm tội của mình và đồng bọn.
Theo đó, khoảng 20 giờ ngày 4-12-2021, Nguyễn Xuân Thiện, Nguyễn Văn Bình (SN 1995), Nguyễn Anh Vỹ (SN 2004) và Trương Quang Bảo rủ nhau đi bắn chim bằng một khẩu súng hơi dạng khí nén tại khu vực đất trống thuộc thôn Đắk Kao Lớn (thị trấn Đắk Tô). Đến khoảng 22 giờ cùng ngày, cả nhóm gặp A Bông và A Rồng đang chở nhau trên xe máy đi mua bánh mì.
Mặc dù không quen biết và không hề có mâu thuẫn với nhau, nhưng vì tiếng pô xe của A Rồng nổ to gây ồn ào, nên giữa hai nhóm thanh niên này đã xảy ra mâu thuẫn, cãi vã. Trong lúc to tiếng, Thiện đã dùng khẩu súng hơi lên đạn sẵn bắn liên tiếp về phía A Rồng, khiến nạn nhân gục tại chỗ. Sau khi gây án, Thiện và nhóm bạn đi chung lập tức bỏ trốn khỏi nơi cư trú cho đến khi bị bắt".