Không có quy định nào về tên trường quốc tế
Tại cuộc họp báo tổ chức trưa 7/8, trả lời báo chí về tên gọi của trường Gateway, ông Phạm Ngọc Anh, Trưởng phòng GD&ĐT quận Cầu Giấy (Hà Nội) cho biết, không hề có tên trường là "Quốc tế Gateway" mà chỉ là trường Tiểu học Gateway.
Theo ông Ngọc Anh, trong quy định về loại trường không có quy định nào về tên trường "quốc tế" cả.
"Trong quyết định của UBND thành lập trường chỉ có trường Tiểu học Gateway chứ không có trường quốc tế.
Từ "quốc tế" có thể do một số nhóm trường ngoài công lập tự quảng cáo để thu hút học sinh, còn theo điều luật không có trường quốc tế. Trên địa bàn quận chỉ có những trường có yếu tố nước ngoài chứ không có tên trường quốc tế", ông Ngọc Anh nói.
Tuy nhiên, thực tế theo ghi nhận của PV, trên website của trường Gateway và trong nhiều quảng cáo, giới thiệu, đơn vị này vẫn ghi là trường Tiểu học quốc tế Gateway. Ngay tại bản thông báo đầu tiên của Ban giám hiệu trường về vụ việc bé trai bị bỏ quên trên xe đưa đón tử vong, vẫn ghi rõ từ "quốc tế" cạnh tên trường.
Một bài quảng cáo trên website của trường vẫn ghi rõ từ "quốc tế"
Trao đổi với PV, một cán bộ của Bộ GD-ĐT cho rằng, thực tế hiện nay, khái niệm trường quốc tế ở Việt Nam chưa định nghĩa được, bởi, trong Luật Giáo dục cũng như các văn bản liên quan chưa có quy định thế nào là trường quốc tế.
Về việc đặt tên trường, vị này cho hay, hiện tại, Chính phủ đã có những quy định cụ thể về hợp tác, đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục.
Với các trường đặt theo tên nước ngoài tự nhận là trường "quốc tế", vị này nêu quan điểm, có thể chỉ nhằm mục đích để thu hút người học, vì trong chương trình dạy có một số giáo viên nước ngoài và có một phần dạy theo chương trình của nước ngoài.
Với thực tế hiện nay, vị này đưa ra lời khuyên, các bậc phụ huynh khi chọn trường cho con nên quan tâm tới chương trình trường dạy như thế nào, không nên quan tâm tới tên gọi của họ.
PGS.TS Bùi Thị An, đại biểu Quốc hội khóa 13 cho biết, bà cảm thấy khá khó hiểu khi pháp luật không có quy định nào về trường quốc tế nhưng Gateway lại đặt tên là Tiểu học quốc tế Gateway.
"Loại hình của trường Gateway cũng là doanh nghiệp, nhưng có đặc thù là hoạt động trong lĩnh vực giáo dục. Thêm vào đó, pháp luật, Luật Giáo dục không có quy định trường quốc tế, trong giấy phép cũng không có từ này, vậy tại sao giờ họ lại để tên Tiểu học quốc tế Gateway?
Tôi đề nghị cần phải làm rõ, tại sao, mục đích gì lại gắn từ quốc tế vào Gateway và việc gắn này có những tiêu chí, khác biệt gì so với những nơi không có từ quốc tế...", bà An nêu.
Cần điều tra xem có việc quảng cáo không đúng sự thật hoặc lừa đảo phụ huynh không
Luật sư Diệp Năng Bình (đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) cho hay, theo Điều 48 của Luật Giáo dục hiện hành, các loại hình nhà trường trong hệ thống giáo dục quốc dân chỉ bao gồm:
Trường công lập: Do Nhà nước thành lập, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, bảo đảm kinh phí cho các nhiệm vụ chi thường xuyên;
Trường dân lập: Do cộng đồng dân cư ở cơ sở thành lập, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và bảo đảm kinh phí hoạt động;
Trường tư thục: Do các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức kinh tế hoặc cá nhân thành lập, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và bảo đảm kinh phí bằng vốn ngoài ngân sách.
Trong Luật Giáo dục 2019 (có hiệu lực từ 1/7/2020) cũng quy định 3 loại hình nhà trường tương tự như trên.
Theo luật sư Bình, hiện nay, các trường quốc tế hầu như được hoạt động dưới mô hình là các trường tư thục. Những trường này được gắn thêm tên "quốc tế" do có yếu tố nước ngoài; thường là có vốn đầu tư nước ngoài, hoặc liên kết đào tạo với nước ngoài, hoặc cả hai.
Hiện nay, Chính phủ đã ban hành Nghị định 86/2018/NĐ-CP quy định về hợp tác, đầu tư của nước ngoài vào lĩnh vực giáo dục.
Trong đó có quy định, tên các trường có vốn đầu tư nước ngoài bao gồm các yếu tố cấu thành được sắp xếp theo trật tự: "Trường", "Cấp học hoặc trình độ đào tạo" và tên riêng.
Tại các trường có vốn đầu tư nước ngoài, số lượng học sinh ở mỗi lớp không quá 30 học sinh; số lượng giáo viên ít nhất phải 1,5 giáo viên/lớp đối với trường tiểu học…
Các trường phải đảm bảo tiêu chuẩn về cơ sở vật chất như: Tập trung tại một địa điểm, có môi trường tốt; Diện tích mặt bằng bình quân ít nhất 06m2/học sinh; Có sân chơi, bãi tập, khu để xe với diện tích ít nhất bằng 30% tổng diện tích mặt bằng của trường…
"Trường Gateway cũng như nhiều trường quốc tế khác trên cả nước không hề được pháp luật công nhận là trường quốc tế. Từ "quốc tế" chỉ được gắn vào tên trường như một tên riêng, nhằm thu hút tuyển sinh và khẳng định đẳng cấp của trường", luật sư Bình nêu.
Nam luật sư này nhấn mạnh thêm: "Qua thông tin lãnh đạo Phòng GD-ĐT quận Cầu Giấy trả lời không có trường quốc tế nhưng trường Gateway vẫn treo bảng quốc tế và thu học phí ngất ngưỡng, do đó, cơ quan chức năng cần điều tra làm rõ xem có dấu hiệu vi phạm của hành vi quảng cáo không đúng sự thật hay lừa đảo phụ huynh không. Nếu có cần căn cứ quy định để xử lý nghiêm...".
Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn LS Hà Nội) cũng cho rằng, đầu tư trong lĩnh vực giáo dục có tính đặc thù nhưng nếu trường tự ý thêm từ "quốc tế" vào mà trong quyết định thành lập của cơ quan chức năng không có thì cần xác minh, làm rõ hành vi vi phạm.
Nếu trường có dấu hiệu vi phạm có thể xem xét xử lý theo quy định tại Luật Quảng cáo hoặc vấn đề kinh doanh.
Theo Thông tư 12/2011 về Điều lệ trường THCS, THPT và THPT có nhiều cấp học, việc đặt tên trường được quy định như sau:
Trường trung học cơ sở (hoặc: trung học phổ thông; tiểu học và trung học cơ sở; trung học cơ sở và trung học phổ thông; tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông; trung học phổ thông chuyên) + tên riêng của trường.
Tên trường được ghi trên quyết định thành lập, con dấu, biển tên trường và giấy tờ giao dịch.
Trường Gateway Hà Nội (Dịch Vọng, Cầu Giấy, Hà Nội) được thành lập năm 2015. Trường được xây dựng trên mặt bằng 8.000m2 với tổng diện tích 15.000m2.
Gateway Hà Nội có mức học phí khoảng 110 triệu đồng/năm và khoảng 40 triệu các loại tiền khác. Các môn học được giảng dạy bằng tiếng Anh.
Đề nghị sớm tổ chức rà soát, thanh tra, kiểm tra những cơ sở giáo dục mang danh quốc tế
Sáng 8/8, sau khi công bố các nội dung chính trong kết luận thanh tra về việc quản lý hoạt động liên kết đào tạo, cấp phát văn bằng chứng chỉ của Sở GD-ĐT Hà Nội, ông Nguyễn Huy Bằng (Chánh Thanh tra Bộ GD-ĐT) đã đề nghị Sở này sớm tổ chức rà soát, thanh tra, kiểm tra những cơ sở giáo dục mang danh quốc tế.
“Qua thanh tra để nhận diện rõ hơn, quản lý tốt hơn, nâng cao chất lượng giáo dục” - ông Bằng nói.
Đại diện Bộ GD-ĐT cho hay, việc Thanh tra Bộ GD-ĐT đề nghị Sở GD-ĐT Hà Nội tiến hành thanh tra, kiểm tra vấn đề trên do theo quy định của pháp luật, cụ thể là Luật Giáo dục nêu rõ, trách nhiệm quản lý giáo dục trên địa bàn thuộc thẩm quyền của Sở. Vì vậy, Thanh tra Bộ chỉ có thể đề nghị.
Việc đề nghị thanh tra các trường mang danh quốc tế này được đưa ra ở thời điểm mới xảy ra sự việc một bé trai lớp 1 bị bỏ quên trên xe đưa đón học sinh của trường Tiểu học Gateway Cầu Giấy (Hà Nội), tử vong.
Dù trường Gateway mang danh "quốc tế", song Trưởng phòng GD&ĐT quận Cầu Giấy Phạm Ngọc Anh đã khẳng định: Trong quyết định của UBND thành lập trường chỉ có trường Tiểu học Gateway chứ không có trường quốc tế.