Đến nay có 90 quốc gia và tổ chức đăng ký tham gia hội nghị thượng đỉnh từ ngày 15 – 16/6 ở khu nghỉ dưỡng Lucerne của Thụy Sĩ, nhằm tập hợp sự ủng hộ đối với đề xuất hòa bình của Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky.
Nga không dự hội nghị này. Trung Quốc cho biết không tham dự vì hội nghị không đáp ứng được yêu cầu của Bắc Kinh, trong đó có sự tham dự của Nga.
Ukraine, Mỹ và các chính phủ phương Tây đang tích cực vận động Bắc Kinh tham gia, để khẳng định tính chính danh và đồng thuận rộng rãi về lộ trình nhằm đạt được hòa bình.
Hàng chục nhà ngoại giao làm việc ở Bắc Kinh nói với Reuters rằng, trong trao đổi với các nước đang phát triển, Trung Quốc công khai chỉ trích hội nghị ở Thụy Sĩ và kêu gọi các quốc gia không tham gia.
Một người nắm được thông tin cho biết, Bắc Kinh nói với các nước đang phát triển rằng hội nghị sẽ chỉ kéo dài cuộc xung đột.
Trả lời đề nghị bình luận của Reuters , Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định quan điểm của họ về hội nghị ở Thụy Sĩ là “công bằng và cởi mở”.
“Trung Quốc trao đổi gần gũi với các bên liên quan, bao gồm Thụy Sĩ và Ukraine, và khuyến khích sự tham gia bình đẳng của các bên tại hội nghị, cũng như thảo luận công bằng về tất cả kế hoạch”, phát ngôn viên Lâm Kiếm nói tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 14/6.
Các nhà ngoại giao cho biết, khi hội nghị ở Thụy Sĩ đến gần, Trung Quốc gia tăng tiếp xúc gặp gỡ với các phái đoàn ngoại giao nước ngoài, trao đổi qua điện thoại và tin nhắn với trên ứng dụng WeChat.
Tháng trước, ông Lý Huy, đặc phái viên Trung Quốc về các vấn đề châu Âu, có chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Ả-rập Xê-út và UAE. Ông cũng gặp quan chức các quốc gia đang phát triển tại đại sứ quán của họ ở Bắc Kinh, các nhà ngoại giao cho biết.
Cũng theo các nhà ngoại giao, trong cuộc gặp, phía Trung Quốc giải thích lý do không tham dự hội nghị ở Thụy Sĩ, đồng thời thuyết phục các quốc gia tham gia kế hoạch hòa bình 6 điểm mà Trung Quốc cùng Brazil nêu ra tháng trước.
Đề xuất của hai nước thành viên BRICS kêu gọi tổ chức một hội nghị hòa bình quốc tế “vào thời điểm thích hợp, được cả Nga và Ukraine thừa nhận”.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov gợi ý rằng, Trung Quốc có thể sắp xếp một hội nghị như vậy. Tổng thống Vladimir Putin bày tỏ ủng hộ kế hoạch của Trung Quốc nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng một cách hòa bình, nói rằng Bắc Kinh hiểu đầy đủ về những khía cạnh liên quan.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm cho biết hơn 100 quốc gia đã ủng hộ kế hoạch của họ, “cho thấy kỳ vọng chung của cộng đồng quốc tế và mẫu số chung lớn nhất trên thế giới ngày nay”.
“Chúng tôi khuyến khích các quốc gia khác ủng hộ và tham gia đồng thuận 6 điểm”, ông nói.