Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc (NPC) đã công bố một số chi tiết trong dự thảo về luật an ninh quốc gia sẽ được áp dụng cho Hong Kong, mở đường cho những thay đổi sâu sắc nhất trong đời sống tại đặc khu hành chính này kể từ được Anh trao trả về Trung Quốc năm 1997, Reuters đưa tin.
Thông cáo do Tân Hoa Xã đăng tải khẳng định: Luật an ninh quốc gia sẽ làm rõ rằng chính quyền Hong Kong cần tôn trọng và bảo vệ nhân quyền trong khi bảo đảm an ninh quốc gia.
"Chính quyền phải bảo vệ tự do ngôn luận, tự do báo chí, các hiệp hội, cơ quan... mà người dân Hong Kong thụ hưởng theo Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị, cũng như Công ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa", thông cáo nêu rõ.
Dự thảo luật yêu cầu chính quyền trung ương và địa phương thiết lập các cơ quan mới ở Hong Kong. Một cơ quan đại lục có tên Văn phòng Ủy viên An ninh Quốc gia của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tại Đặc khu Hành chính Hong Kong sẽ được thành lập.
Trách nhiệm của văn phòng này bao gồm phân tích tình hình an ninh quốc gia ở Hong Kong và đề xuất các khuyến cáo dành cho chiến lược và chính sách quan trọng.
Tân Hoa Xã cho hay: Cơ quan này sẽ "theo dõi, giám sát, phối hợp và hỗ trợ" chính quyền Hong Kong trong việc bảo vệ an ninh quốc gia, thu thập, phân tích thông tin tình báo liên quan tới an ninh quốc gia và xử lý các vụ việc liên quan theo luật định.
Chính quyền Hong Kong cũng sẽ cần thiết lập "một ủy ban để đảm bảo an ninh quốc gia" do Đặc khu trưởng đứng đầu và bao gồm ít nhất 10 thành viên khác - trong đó gồm cả những người đứng đầu cơ quan hành chính, tư pháp, quản lý và an ninh của Hong Kong, cũng như người đứng đầu cơ quan cảnh sát và hải quan.
Mặc dù Đặc khu trưởng chịu trách nhiệm bổ nhiệm một tổng thư ký của ủy ban nhưng chính quyền trung ương Trung Quốc cũng sẽ chỉ định một cố vấn an ninh quốc gia tham gia vào cơ quan này.
Dự thảo yêu cầu chính quyền Hong Kong hoàn thiện luật an ninh quốc gia càng sớm càng tốt. Quyền giải thích luật này thuộc về Ủy ban Thường vụ NPC.
Luật mới sẽ định hình tương lai của Hong Kong, làm dấy lên câu hỏi về khả năng tự chủ của đặc khu hành chính này. Chính quyền ông Tập đã quyết định vượt qua cơ quan lập pháp Hong Kong và thúc đẩy áp dụng các điều luật an ninh sau khi làn sóng biểu tình lớn và đôi khi bạo lực diễn ra ở Hong Kong hồi năm ngoái.
Luật an ninh đã châm ngòi cho nhiều cuộc biểu tình khác và khiến Mỹ lên tiếng đe dọa thu hồi trạng thái thương mại đặc biệt của Hong Kong, vốn là yếu tố giúp nơi này duy trì vai trò như một giao lộ tài chính sống còn giữa Trung Quốc và phương Tây.
Hiện chưa rõ khi nào luật mới chính thức có hiệu lực ở Hong Kong nhưng chia sẻ với SCMP, Ip Kwok-him, một đại biểu của NPC, kỳ vọng rằng một cuộc họp đặc biệt sẽ được tổ chức vào cuối tháng 6, đầu tháng 7 để bàn thảo sâu hơn và thông qua dự luật.