Pin, tấm pin mặt trời, một số loại vũ khí đều sử dụng chung 1 loại vật liệu: antimony.
Khi Bắc Kinh siết chặt quyền kiểm soát đối với các vật liệu đất hiếm – được coi là hành động trả đũa với các hạn chế thương mại và thuế quan ngày càng tăng của đối với các sản phẩm do Trung Quốc sản xuất – chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ không thể tránh khỏi hậu quả.
Giá của các kim loại hiếm đã tăng vọt trong những tháng gần đây khi Trung Quốc bắt đầu tăng cường hạn chế xuất khẩu các vật liệu quan trọng nhưng ít có loại nào tăng đột biến như antimony. Tháng trước, Trung Quốc đã công bố siết chặt giấy phép xuất khẩu antimony, có hiệu lực từ ngày 15/9.
Giá kim loại antimony đã tăng vọt, bắt đầu từ quý III năm nay.
Tính chất chống cháy và chịu nhiệt của antimony khiến nó trở nên quan trọng trong sản xuất pin, đặc biệt là pin axit chì và pin dùng trong ô tô. Nó cũng được sử dụng để sản xuất các bộ phận khác của ô tô, bao gồm cả má phanh.
Trong những năm gần đây, sự chuyển dịch toàn cầu sang năng lượng xanh đã tạo ra nhu cầu mới về antimony. Vật liệu này có thể cải thiện độ trong suốt của kính phủ trên pin mặt trời, giúp tăng hiệu suất của pin và cũng được sử dụng trên màn hình điện thoại thông minh.
Quan trọng hơn, tình trạng thiếu hụt antimony trong thời gian dài có thể gây ra rủi ro về an ninh. Đây là vật liệu quan trọng trong chuỗi cung ứng quốc phòng, từ sản xuất vũ khí đến kính nhìn ban đêm, đạn dược và cảm biến hồng ngoại.
Các hạn chế xuất khẩu vẫn chưa có hiệu lực nhưng giá antimony đã tăng cao kỷ lục. Giá giao ngay tại Trung Quốc đã vượt 25.000 USD/tấn, cao gấp đôi thời điểm cuối năm ngoái.
Sản lượng khai thác antimony trên toàn cầu năm 2023. Nguồn: Cục Khảo sát Địa chất Mỹ.
Đối với các khách hàng, việc tìm một nhà cung cấp thay thế không phải điều dễ dàng. Trung Quốc đang là nhà sản xuất antimony lớn nhất, chiếm gần một nửa thị phần toàn cầu – theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ.
Ngược lại, Mỹ đã không khai thác được bất kỳ loại antimony nào có thể bán được kể từ năm 1997. Sản lượng từ các quốc gia như Nga, Myanmar cũng chỉ gây thêm phức tạp cho chuỗi cung ứng toàn cầu do các lệnh trừng phạt.
Ngay cả những mỏ tại đây cũng thường chỉ được khai thác một phần bởi chúng chủ yếu do các công ty Trung Quốc sở hữu. Những công ty này thường giữ vị thế thống trị trong lĩnh vực chế biến và tinh chế vật liệu sau khi khai thác.
Cổ phiếu của Hunan Gold Corporation, một trong những nhà sản xuất antimony lớn nhất, đã tăng 35% trong năm nay. Cho đến khi chuỗi cung ứng tìm thấy một giải pháp thay thế cho nguồn antimony do Trung Quốc kiểm soát, giá cả sẽ chỉ tiếp tục tăng.