Dữ liệu của Trung Quốc cho thấy Trung Quốc đã nhập khẩu 220 tấn tổ yến vào năm 2020, hơn 300 tấn vào năm 2021 và 425 tấn vào năm 2022 - tương đương trên 8 tỷ USD và chiếm 80% thị phần trên toàn cầu; chủ yếu từ Indonesia, Malaysia, Thái Lan và hiện nay là Việt Nam, TTXVN cho biết.
Theo đó, tính đến đầu năm nay, 7 doanh nghiệp Việt Nam được phép xuất khẩu sản phẩm yến sào sang Trung Quốc.
Tại Việt Nam, nghề nuôi yến sào lấy tổ thương mại là một ngành mới, bắt đầu từ năm 2004 tại các tỉnh phía Nam và phát triển nhanh chóng trong thập kỷ qua.
Trung Quốc tiêu thụ đến 80% sản lượng yến sào toàn cầu.
Hiện nay, 42/63 tỉnh thành có nghề nuôi yến sào với hơn 22.000 nhà yến. Sản lượng yến sào hàng năm của Việt Nam đạt khoảng 150 tấn, trị giá hơn 600 triệu USD. Với hiệu quả của giao thương với Trung Quốc, ngành yến sào có nhiều cơ hội phát triển.
Hiện Trung Quốc chỉ nhập chính ngạch tổ yến từ 4 nước là Việt Nam, Thái Lan, Malaysia và Indonesia.
Theo bài báo khoa học được đăng trên Tạp chí Kinh doanh và Quản lý Châu Âu năm 2019, khối lượng kinh doanh tổ yến ở Đông Nam Á là rất lớn. Khối lượng tổ yến được giao dịch là khoảng 2.800 tấn mỗi năm.
Indonesia và Malaysia là các đối thủ chính của yến sào Việt Nam tại thị trường Trung Quốc.
Có một số quốc gia ở Đông Nam Á có thể sản xuất tổ yến và xuất khẩu là Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Philippines và Việt Nam.
Indonesia là nguồn cung cấp tổ yến lớn nhất Đông Nam Á. Đảo quốc này xuất khẩu tổ yến khoảng 2.000 tấn mỗi năm, tiếp theo là Malaysia với 600 tấn. Khối lượng tổ yến xuất khẩu của Thái Lan chỉ đứng thứ ba so với các quốc gia khác.
Theo số liệu mới nhất từ Cơ quan Thống kê Quốc gia Indonesia (BPS), nước này đã xuất khẩu 387,4 triệu USD yến sào - khoảng 290 tấn - sang Trung Quốc vào năm 2022. Xuất khẩu tổ yến của Indonesia sang Trung Quốc trong năm 2021 đạt giá trị 350,8 triệu, tương đương 228,8 tấn.
Tổ yến Việt Nam được giới sành ăn đánh giá cao
Tuy nhiên, gần đây, Thái Lan không tập trung nhiều vào thị trường Trung Quốc. Bằng chứng là trong cả năm 2023, ngành yến Thái Lan chỉ xuất khẩu chưa tới 500kg tổ yến sang thị trường này, ông Hồng Đình Khoa, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Việt Nam Quốc Yến cho biết với Báo Nông nghiệp Việt Nam .
Trong khi đó, Malaysia và Indonesia rất chú trọng thị trường Trung Quốc. Hai nước này có nghề nuôi yến phát triển từ lâu nên hiện chiếm sản lượng nhiều nhất thế giới. Sản lượng lớn nhưng lại gần như không có thị trường nội địa, nên có bao nhiêu tổ yến thu hoạch được, ngành yến Malaysia và Indonesia đều xuất khẩu ra nước ngoài.
Khách Trung Quốc đã có thiện cảm nhất định đối với tổ yến Việt Nam.
Do áp lực xuất khẩu lớn, trong thời gian qua, ngành yến Malaysia, Indonesia đang tập trung cạnh tranh về giá cả. Để bán được hàng, họ sẵn sàng giảm giá xuống, khiến cho giá tổ yến trên thị trường thế giới đã giảm khá nhiều.
Theo ông Lê Thành Đại, Chủ tịch Hiệp hội Yến sào Việt Nam, năm 2021, giá tổ yến ở Trung Quốc là 12.100 NDT/kg. Đến năm 2022, giá tổ yến giảm xuống còn 9.000 NDT/kg và tiếp tục giảm còn 8.000 NDT/kg trong năm 2023.
Theo ông Hồng Đình Khoa, tổ yến của Việt Nam được những người tiêu dùng biết thưởng thức và sành ăn đánh giá cao vì có vị thơm tanh đặc trưng của tổ yến. Một lợi thế nữa là tổ yến đảo và tổ yến hang tự nhiên của Việt Nam đã nổi tiếng trên thế giới từ lâu nay.
Tại Trung Quốc, những người biết thưởng thức đã có thiện cảm nhất định đối với tổ yến Việt Nam.
Vì vậy, khi tổ yến Việt Nam được chính thức xuất khẩu sang Trung Quốc, đã tạo ra được sự quan tâm, hiếu kỳ của người tiêu dùng nước này. Họ muốn tiếp cận và dùng thử để xem có thật sự thơm ngon hay không.
