Reuters ngày 30/10 đưa tin, ứng cử viên tổng thống Mỹ của Đảng Cộng hòa Donald Trump đã đưa ra một số bình luận trong chiến dịch tranh cử rằng Đài Loan (Trung Quốc) cần phải trả tiền cho Mỹ để được bảo vệ, và cáo buộc hòn đảo này đánh cắp hoạt động kinh doanh bán dẫn của Mỹ.
Khi được hỏi về phát biểu của ông Trump hồi đầu tháng này - trong đó ông nói sẽ áp đặt thêm thuế quan đối với Trung Quốc nếu lực lượng nước này "tiến vào Đài Loan" và tuyên bố rằng hòn đảo này phải trả tiền để được bảo vệ, người phát ngôn Văn phòng các vấn đề Đài Loan thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc Zhu Fenglian cho biết người dân đảo Đài Loan hiểu rõ về chính sách của Mỹ.
"Cho dù Mỹ đang cố gắng bảo vệ hay gây hại cho Đài Loan, tôi tin rằng hầu hết người dân Đài Loan của chúng tôi đều đưa ra phán đoán hợp lý và biết rất rõ rằng Mỹ luôn theo đuổi ‘Nước Mỹ trên hết’", người phát ngôn Zhu Fenglian nói trong cuộc họp báo thường kỳ hôm 27/10, đề cập cách diễn đạt mà ông Trump thường sử dụng để nói về việc ưu tiên lợi ích của Mỹ.
Người dân đảo Đài Loan biết rằng "Đài Loan bất cứ lúc nào cũng có thể bị biến từ một quân cờ thành tốt thí", bà Zhu nói thêm. Phát biểu của bà Zhu ngụ ý về một chiến thuật của môn cờ vây, trong đó người chơi có thể chấp nhận mất một quân cờ nhỏ để giành được lợi thế hoặc chiến thắng cả ván cờ.
Mỹ có nghĩa vụ theo luật phải cung cấp cho đảo Đài Loan các phương tiện để tự vệ ngay cả khi không có quan hệ ngoại giao chính thức giữa Washington và hòn đảo này. Việc này thường xuyên khiến Bắc Kinh tức giận. Trung Quốc Đại lục coi Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và không loại trừ khả năng dùng vũ lực để thống nhất.
Theo Reuters, trong cuộc phỏng vấn vào cuối tuần qua trên podcast "The Joe Rogan Experience", ông Trump đã lặp lại cáo buộc của mình về việc Đài Loan "đánh cắp" hoạt động kinh doanh bán dẫn của Mỹ và hòn đảo này cần phải trả tiền để được bảo vệ.
Lãnh đạo cơ quan kinh tế Đài Loan Kuo Jyh-huei nói với các phóng viên tại Đài Bắc ngày 30/10 rằng ông sẽ không bình luận vì chiến dịch bầu cử của Mỹ vẫn đang diễn ra.
"Tôi chúc Mỹ mọi điều tốt đẹp cho một cuộc bầu cử dân chủ thành công", ông Kuo nói thêm.
Trung Quốc Đại lục điều chiến đấu cơ sau khi Mỹ duyệt thương vụ vũ khí cho Đài Loan
Theo Reuters, Đài Loan nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ chính quyền cựu tổng thống Trump giai đoạn 2017-2021, bao gồm cả giao dịch vũ khí, và vẫn tiếp tục dưới thời chính quyền Tổng thống Joe Biden.
Ngày 25/10, Bộ Ngoại giao Mỹ đã phê duyệt thương vụ vũ khí trị giá 2 tỉ USD cho Đài Loan, trong đó có các hệ thống tên lửa đất đối không tiên tiến và radar. Thỏa thuận hiện đang chờ Quốc hội Mỹ thông qua.
Theo hãng tin AFP (Pháp), vào ngày 27/10, cơ quan phòng vệ Đài Loan nói rằng họ đã phát hiện 19 máy bay của Quân Giải phóng nhân dân (PLA), trong đó có máy bay chiến đấu và máy bay không người lái, bay gần hòn đảo này trong khoảng thời gian gần 4 tiếng - như một phần của "cuộc tuần tra sẵn sàng chiến đấu chung" của lực lượng PLA xung quanh đảo Đài Loan.
Cơ quan phòng vệ Đài Loan nói rằng lực lượng trên đảo đã theo dõi chặt chẽ tình hình bằng các hệ thống tình báo, giám sát và trinh sát chung, triển khai máy bay, tàu quân sự và hệ thống tên lửa trên bờ như một phản ứng thích hợp.
Đài Loan nhận thấy sự hiện diện của các chiến đấu cơ Trung Quốc Đại lục sau khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 26/10 ra tuyên bố lên án mạnh mẽ việc Mỹ phê duyệt thương vụ vũ khí trị giá 2 tỉ USD cho Đài Loan và đã gửi công hàm “giao thiệp nghiêm khắc” đến Mỹ. Reuters dẫn lại tuyên bố cho biết, Trung Quốc kêu gọi Mỹ ngừng cung cấp vũ khí cho Đài Loan ngay lập tức và chấm dứt các động thái nguy hiểm làm suy yếu hòa bình và ổn định ở Eo biển Đài Loan.
Trong cuộc họp báo vào ngày 30/10, người phát ngôn Văn phòng các vấn đề Đài Loan thuộc Quốc vụ viện Trung Quốc Zhu Fenglian cũng phát đi cảnh báo nêu đích danh lãnh đạo Đài Loan Lai Ching-te.
"Tôi nghiêm khắc cảnh báo chính quyền Lai Ching-te rằng mua vũ khí sẽ không mua được an ninh", bà Zhu nói.