"Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một bước nữa để bắt đầu một cuộc xung đột ở Trung Đông bằng cách công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan. Tuyên bố của người đứng đầu Nhà Trắng là một liên kết mới trong chuỗi các bước phá hoại của ông ấy nhằm gây bất ổn trật tự thế giới, mà chúng ta đã thấy kể từ ngày ông nhậm chức Tổng thống Mỹ" , Faruk Logoglu, cựu Thứ trưởng ngoại giao và cựu Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ tại Mỹ, nói với Sputnik hôm 25-3.
"Quyết định này của ông Trump là đi ngược lại nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, trong đó kêu gọi không vi phạm toàn vẹn lãnh thổ của một quốc gia thông qua chiếm đóng. Do đó, sáng kiến này vi phạm quyết định của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ) và các chuẩn mực của luật pháp quốc tế. Nó có nguy cơ làm leo thang căng thẳng trong khu vực", ông Logoglu nhấn mạnh.
Cựu Thứ trưởng ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cảnh báo, ông Trump đang đổ thêm dầu vào lửa của một cuộc xung đột tiềm năng mới ở Trung Đông.
Vào ngày 21-3, Tổng thống Trump thông báo rằng, Washington sẽ công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan bị Israel chiếm giữ từ Syria trong Chiến tranh Sáu ngày năm 1967. Cuộc thôn tính này đã được hợp pháp hóa bởi quốc hội Israel vào năm 1981 bằng việc thông qua Luật Cao nguyên Golan, mà không được cộng đồng quốc tế công nhận.
Đến ngày 25-3, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và chính thức ký quyết định công nhận Cao nguyên Golan thuộc lãnh thổ của Israel.
Ngay sau khi Tổng thống Mỹ công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan, Thổ Nhĩ Kỳ cùng nhiều nước châu Âu và Trung Đông đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ đối với động thái này của ông Trump.
Bộ Ngoại giao Syria đã gọi quyết định này là “sự xâm lược rõ ràng” vào chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Syria. Bộ này đánh giá động thái của Mỹ thể hiện “mức độ coi thường cao nhất đối với tính hợp pháp quốc tế”.
HĐBA LHQ coi Israel là “thế lực chiếm đóng”, và cho rằng, việc Israel tìm cách “áp đặt luật pháp, quyền tài phán và sự quản lý của nước này tại Cao nguyên Golan bị chiếm đóng của Syria là không có giá trị pháp lý và không có hiệu lực pháp lý quốc tế”.
Tại trụ sở LHQ, người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric cho biết, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres tôn trọng triệt để các nghị quyết của HĐBA cho rằng, việc Israel sáp nhập Cao nguyên Golan là “không có giá trị pháp lý và không có hiệu lực pháp lý quốc tế”.
Trong khi đó, Lebanon bày tỏ quan điểm Cao nguyên Golan thuộc lãnh thổ Syria, và “không một quốc gia nào có thể làm sai lệch lịch sử bằng cách chuyển” đất đai từ nước này sang nước khác.
Canada và Thổ Nhĩ Kỳ cũng bày tỏ phản đối động thái của Mỹ.
“Theo luật pháp quốc tế, Canada không công nhận quyền hành vĩnh viễn của Israel đối với Cao nguyên Golan. Quan điểm đã có từ lâu của Canada vẫn không thay đổi”, Bộ Ngoại giao Canada khẳng định. Ngoài ra, Bộ này nhấn mạnh: “Sự sáp nhập lãnh thổ bằng vũ lực đã bị cấm trong luật pháp quốc tế”.
Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nhận định, Mỹ đã “phớt lờ” luật pháp quốc tế, và quyết định của Washington sẽ làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.