Ở ba nền bóng đá Australia, Đức và Mỹ, người ta cho phép trọng tài được giải thích quyết định của mình cho người hâm mộ, dĩ nhiên là trong hoàn cảnh họ giận dữ đòi được cắt nghĩa tiếng còi. Đó gọi là sự minh bạch.
Ở Anh, Hiệp hội trọng tài cấm làm điều này để bảo vệ những ông Vua áo đen khỏi sự chỉ trích. Nhưng giới trọng tài Anh đẩy sự văn minh lên một tầm cao mới bằng những lời xin lỗi.
"Tôi xin lỗi West Brom, tôi đã sai", năm 2013, trọng tài nổi tiếng nhất xứ sương mù Howard Webb đã công khai xin lỗi trợ lý HLV của West Brom, ông Kevin Keen vì đã từ chối một quả penalty của West Brom.
Cùng năm đó, đích thân chủ tịch Hiệp hội trọng tài Anh, ông Mike Riley đã thay thế đồng nghiệp Andre Marriner xin lỗi West Brom vì đã tặng cho Chelsea một quả penalty không thật sự rõ ràng.
Mike Riley thay mặt trọng tài Andre Marriner xin lỗi West Brom.
Và mới đây nhất, trong trận đấu giữa Arsenal và Hull, Alexis Sanchez dùng tay đập bóng vào lưới, trọng tài Mark Clattenburg công nhận bàn thắng. Tuy nhiên ngay trong giờ nghỉ giải lao giữa 2 hiệp, ông đã trực tiếp xin lỗi Hull.
Đôi khi người ta đòi hỏi các cầu thủ phải hành xử một cách chuyên nghiệp nhất có thể, nhưng nếu ngay cả những yếu tố bắt buộc phải chuyên nghiệp như công tác trọng tài cũng chưa thật sự chuyên nghiệp, thì làm sao yêu cầu các cầu thủ phải hành xử chuẩn chỉnh?
Nếu có thời gian, hãy thử google cụm từ "referees apologizes", các bạn sẽ được chứng kiến những ông Vua áo đen cầm cân nảy mực khắp làng bóng đá thế giới không hề ngần ngại đối diện với sai lầm của mình.
Hoặc là họ xin lỗi, hoặc là giữ đúng nguyên tắc im lặng. Luật cho phép họ im lặng.
Và sau vụ Long An, chúng ta đã thấy ông Trọng Thư - một trong những tác nhân không kém phần quan trọng tạo ra vở bi hài kịch trên sân Thống Nhất - không hề im lặng. Nhưng những gì ông nói sau đó lại không phải là một lời xin lỗi hay giải thích, chưa đem lại sự "thỏa mãn" cho NHM Việt.
Ông lên báo hờn dỗi, than khổ than sở rằng nếu cứ tiếp tục bị coi thường, phản ứng, anh em trọng tài sẽ xin nghỉ hết. V.League đi mà thuê 100% trọng tài ngoại.
Sự hờn dỗi kiểu này rất hiếm khi xuất hiện trong bóng đá chuyên nghiệp và ông Thư nên biết, điều mà NHM chờ đợi không phải là sự hờn dỗi đó.
Họ muốn nghe một lời giải thích chuyên môn hơn từ ông: Tại sao ông lại thổi quả 11m đó? Ông chỉ nói rằng "tôi thổi vì tôi cho là đúng". Đó thực tế không phải là một lời giải thích.
Rất nhiều người làm nghề, trong đó có cả ông Dương Vũ Lâm và cựu còi vàng Dương Mạnh Hùng đều cho rằng quả penalty đó là không rõ ràng, thậm chí vô căn cứ, sai luật. Nhưng ông Thư không giải thích được cái sự đúng của mình. Ông chỉ hờn dỗi như một chú bé.
Có lẽ người hâm mộ đã không còn lạ gì những scandal của ông Trọng Thư. Mới năm ngoái, ông Thư bị treo còi 1 trận vì lỗi nhận định. Trước đó, ông từng bị cả đội Khánh Hòa vây ráp và bị Tấn Tài túm cổ áo, bị cổ động viên Hải Phòng phản ứng dữ dội.
Chưa một lần chúng ta nghe ông Thư xin lỗi, ngay cả khi ông sai rõ ràng (thể hiện qua chuyện bị treo còi 1 trận). Chưa một lần ông Thư giải thích một cách thuyết phục những quyết định của mình.
Phải chăng đâu đó có sự bao che, nên trọng tài dù có sai thì cũng chỉ là "lỗi nhận định", treo còi 1 hoặc vài trận rồi trở lại làm việc bình thường. Vì được bao che nên ông Thư nói riêng và giới trọng tài Việt Nam nói chung chưa tự tập cho bản thân sự văn minh, dũng cảm mà giới trọng tài thế giới đã làm từ rất nhiều năm về trước.