NASA mới đây đã cung cấp cho Quốc hội Mỹ bản cập nhật về việc ngừng hoạt động của Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), bao gồm cả kế hoạch an nghỉ của nó trên một khu vực không có người ở của Thái Bình Dương, nơi được gọi là "Point Nemo".
Trong báo cáo của mình, NASA đã nêu rõ đánh giá về thời gian sử dụng hữu ích còn lại của ISS, đặc biệt là vai trò của nó trong việc chuyển giao hoạt động xuống quỹ đạo Trái đất tầm thấp.
"Tuổi thọ kỹ thuật của ISS bị giới hạn bởi cấu trúc chính, bao gồm các mô-đun, bộ tản nhiệt và cấu trúc giàn", báo cáo nêu rõ. "Các hệ thống khác như nguồn điện, kiểm soát môi trường và hỗ trợ sự sống và thông tin liên lạc, tất cả đều có thể sửa chữa hoặc thay thế được trên quỹ đạo. Tuổi thọ của cấu trúc chính bị ảnh hưởng bởi tải động và chu trình nhiệt quỹ đạo."
Trạm vũ trụ ISS sẽ nghỉ hưu năm 2031.
Thực tế việc ISS vẫn đang hoạt động vào thời điểm này đã là một minh chứng cho những kỹ thuật đã được sử dụng để thiết kế và xây dựng nó. Nhưng - như với tất cả mọi thứ - không có gì tồn tại mãi mãi, và vì vậy, chìa khóa là tìm ra cách giải mã an toàn để trạm không gây ra mối đe dọa cho bất kỳ ai trên mặt đất.
Theo NASA, kế hoạch của họ sẽ là để ISS từ từ bắt đầu đẩy ngược lại quỹ đạo của chính nó theo chu kỳ đều đặn trong vài năm tới, nhằm giảm dần độ cao hoạt động từ độ cao hiện tại khoảng 408 km xuống khoảng 340 km vào giữa năm 2030.
Tại thời điểm đó, phi hành đoàn cuối cùng sẽ thực hiện các công việc cuối cùng trên trạm, bao gồm cả việc dọn sạch mọi vật liệu và thiết bị có thể vớt được và thực hiện đốt giảm tốc để độ cao của nó giảm rất nhanh xuống khoảng 280 km. Và đây thời điểm mà NASA coi là "điểm không thể quay lại".
"Cuối cùng, sau khi thực hiện các thao tác để sắp xếp việc theo dõi mục tiêu trên mặt đất và dấu vết mảnh vỡ trên khu vực không có người ở Đại dương Nam Thái Bình Dương, khu vực xung quanh Point Nemo, các nhà khai thác ISS sẽ thực hiện việc kích hoạt lại ISS, tạo ra cú hích cuối cùng để hạ thấp ISS để nó đảm bảo xâm nhập khí quyển an toàn."
ISS sẽ bốc cháy khi được quay trở lại Trái đất theo cách khá ngoạn mục, nhưng điều đó không có nghĩa là các mảnh vỡ rơi xuống bề mặt sẽ không thể xảy ra. Vì vậy một khu vực hẻo lánh ở Nam Thái Bình Dương đã được chọn làm nơi an nghỉ cuối cùng cho bất cứ thứ gì còn lại của ISS.
Thời điểm hạ cánh cuối cùng của ISS được dự đoán sớm nhất là vào tháng 1 năm 2031.
ISS đã đón vô số khách tới thăm và ghé lại trong hai thập kỷ qua.
Tại sao chúng ta không thể tiếp tục sử dụng Trạm vũ trụ quốc tế?
Với sự đầu tư đáng kinh ngạc của NASA, Roscosmos (Nga), Cơ quan Vũ trụ Châu Âu và những đơn vị khác đã thực hiện trên ISS trong hơn hai thập kỷ qua, tại sao nó lại phải ngừng hoạt động?
Vấn đề là ISS đang dần tan rã ở đó.
Mỗi khi một phương tiện cập bến với ISS, các rung động từ đế cắm sẽ dội qua cấu trúc chính của trạm vũ trụ, điều này làm suy giảm một chút sức mạnh của nó. Theo thời gian, các tác động tích lũy của điều này cộng lại làm giảm tính toàn vẹn cấu trúc của ISS.
ISS đã già cỗi và đang dần tan rã.
Hơn nữa, nó đã trải qua hàng thập kỷ tác động của "căng thẳng nhiệt", khi liên tục đối mặt với mức giao động nhiệt độ lớn trong khoảng từ 250ºF (121ºC) đến -250º F (-157ºC) mỗi khi quỹ đạo của ISS chuyển đổi giữa ban ngày và ban đêm.
Tổng cộng, nó hứng chịu mức nhiệt độ dao động trong khoảng 500ºF (278ºC) một ngày theo cả hai hướng. Các vật chất thì giãn nở và co lại theo nhiệt độ, nên cấu trúc kim loại của ISS đã mở rộng và co lại theo một chu kỳ ổn định như sóng hình sin trong nhiều thập kỷ.
Theo thời gian, điều này cũng làm suy yếu cấu trúc cơ bản của ISS và cuối cùng sẽ khiến các bộ phận của cấu trúc bị hỏng.
Và, vì nó ở trong không gian, bạn sẽ thực sự không muốn mọi người ở trên đó khi quá trình sụp đổ xảy ra. Vì vậy tốt hơn là nên cho trạm dừng hoạt động một cách an toàn trước thời điểm kết thúc không thể tránh khỏi, hơn là đợi nó hỏng hóc một cách thảm khốc trong khi nó đang có người bên trong.
Tuy nhiên, ISS đã có một lịch sử hoạt động tốt và là một trong những thành tựu khoa học và kỹ thuật vĩ đại nhất của nhân loại. Vì vậy việc để nó qua đời một cách ngoạn mục khi nó bốc cháy trong bầu khí quyển là một hành động khá tuyệt vời, ngay cả khi chúng ta sẽ rất buồn khi xem nó ra đi.
Tham khảo Techradar