Khu “đất vàng” tại số 152 Trần Phú quận 5 có ba mặt tiền đường Trần Phú - Lê Hồng Phong - Trần Nhân Tôn. Mục đích khu đất này để xây dựng cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại, dịch vụ, khách sạn, căn hộ cao cấp.
Khu “đất vàng” tại số 152 Trần Phú quận 5 khi có ba mặt tiền đường Trần Phú - Lê Hồng Phong - Trần Nhân Tôn. Ảnh: Phạm Nguyễn.
Trước đó, ngày 19/1/2005, Sở Tài nguyên-Môi trường đã thừa ủy quyền Chủ tịch UBND TPHCM cấp cho Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam (nay là Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam - Công ty TNHH MTV - Vinataba).
Năm 2012, Nhà máy thuốc lá Sài Gòn - đơn vị thành viên do Vinataba sở hữu 100% vốn đã hoàn thành việc di dời về Khu công nghiệp Vĩnh Lộc, huyện Bình Chánh.
Thế nhưng trước đó, vào năm 2008, Vinataba và Công ty Thuốc lá Sài Gòn quyết định góp vốn thực hiện dự án thương mại trên chính khu đất 152 Trần Phú, cùng các đối tác là Công ty CP Thương mại và Đầu tư VI NA TA BA (thành viên của Vinataba), Công ty TNHH Đô Thành Việt và Công ty CP Xây dựng Thương mại Căn nhà Mơ ước (nay là Công ty CP DRH Holdings). Dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 13/10/2008 và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 19/1/2009.
Báo cáo tài chính hợp nhất giai đoạn 1/1/2017 - 30/6/2017 được Vinataba phát hành ngày 3/5/2018 cho biết, vào ngày 13/6/2017, Vinataba đã tiến hành chuyển nhượng cổ phần tại Công ty TNHH Vina Alliance cho Công ty TNHH Sơn Đông. Giá trị chuyển nhượng giữa hai bên là hơn 270 tỷ đồng. Trừ đi giá gốc của khoản đầu tư trên sổ kế toán, Vinataba thu về lợi nhuận hơn 94 tỷ đồng.
Ngoài ra, Vinataba còn gián tiếp sở hữu thêm 7,5% vốn ở Công ty TNHH Vina Alliance, thông qua Công ty Thuốc lá Sài Gòn. Điều tương tự, Công ty Thuốc lá Sài Gòn cũng chuyển nhượng 7,5% vốn này cho Công ty TNHH Sơn Đông với giá hơn 100 tỷ đồng, ghi lãi hơn 35 tỷ đồng.
Theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi ngày 27/9/2017, Công ty TNHH Sơn Đông nâng tỷ lệ nắm giữ ở Vina Alliance lên mức 38%. Trong khi, Vinataba và Vinataba Sài Gòn hoàn toàn biến mất khỏi Vina Alliance. Điều này đồng nghĩa rằng, họ đã không còn liên quan gì ở dự án 152 Trần Phú.
Đến tháng 10/10/2022, Thanh tra Chính phủ đã ban hành thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng vốn và tài sản, thoái vốn và tái cơ cấu tại Vinataba. Kết luận thanh tra chỉ rõ trong việc đầu tư xây dựng, Vinataba có sai phạm khi thực hiện góp vốn dự án tại 152 Trần Phú.
Bên trong khu “đất vàng” tại số 152 Trần Phú quận 5. Ảnh: Phạm Nguyễn.
Trong đó, Vinataba không thực hiện đánh giá lại tài sản; làm trái chỉ đạo của Thủ tướng, vi phạm pháp luật về chuyển nhượng tài sản doanh nghiệp do Nhà nước nắm 100% vốn điều lệ khi chuyển nhượng gần 31.000 m2 tại địa chỉ 152 Trần Phú mà không xin phép Thủ tướng; không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất có nguy cơ gây thất thoát tiền của Nhà nước, doanh nghiệp.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì cùng Bộ Tài chính, UBND TPHCM, Vinataba và các Bộ, ngành liên quan thu hồi cơ sở nhà đất diện tích gần 31.000 m2 tại 152 Trần Phú, nếu phát hiện sai phạm thì chuyển cơ quan điều tra; xem xét trách nhiệm, có hình thức kỷ luật theo quy định với các tổ chức cá nhân để xảy ra vi phạm.
Thực hiện theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, ngày 25/10/2023, UBND TPHCM đã ra quyết định thu hồi khu đất trên.
Ngày 10/1, Văn phòng Đăng ký đất đai TPHCM cũng có công văn đề nghị Công ty TNHH Vina Alliance khẩn trương bàn giao bản chính giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, đến nay doanh nghiệp này vẫn chưa thực hiện.
Do Công ty TNHH Vina Alliance không chấp hành việc nộp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khu đất tại số 152 Trần Phú nên Sở Tài nguyên-Môi trường TPHCM thông báo giấy chứng nhận này không còn giá trị pháp lý.
