Xới lại đề án cũ
Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TPHCM vừa đề xuất UBND TPHCM giao Trung tâm Quản lý Đường hầm sông Sài Gòn làm chủ đầu tư dự án thu phí ôtô lưu thông vào trung tâm. Sở này đề xuất lập 34 trạm thu phí không dừng ở vành đai các quận 1, 3 và giáp ranh quận 5, 10.
Mục tiêu của dự án là: Góp phần kéo giảm ùn tắc giao thông tại khu vực trung tâm TPHCM, giảm phương tiện cá nhân; Khuyến khích người dân sử dụng phương tiện vận tải hành khách công cộng; Giảm ô nhiễm môi trường và bổ sung nguồn ngân sách bảo trì đường bộ, phát triển giao thông công cộng. Một trung tâm điều hành cũng được lập ra, có nhiệm vụ kết nối các cổng thu phí, xử lý thông tin và điều hành, quản lý hoạt động thu phí.
Sở GTVT đề xuất vành đai thu phí được giới hạn bởi các tuyến đường từ Hoàng Sa dọc theo kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè đến đường Nguyễn Phúc Nguyên giao cắt các đường Cách Mạng Tháng 8, Ba Tháng Hai, Lê Hồng Phong, Lý Thái Tổ, Nguyễn Văn Cừ, Võ Văn Kiệt và kết thúc ở đường Tôn Đức Thắng.
Tổng mức đầu tư của dự án khoảng 250 tỷ đồng từ nguồn ngân sách TPHCM, thực hiện trong giai đoạn 2019-2021.
Theo tìm hiểu của phóng viên Tiền Phong, nội dung đề xuất lần này của Sở GTVT TPHCM không khác gì so với dự án được Cty Cổ phần Công nghệ Tiên Phong nghiên cứu đề xuất cách đây 2 năm (năm 2017).
Lúc đó, dự án này đề xuất lập vành đai thu phí ôtô trong giờ cao điểm, tổng mức đầu tư lên đến 1.660 tỷ đồng. Tuy nhiên, đề án này nhận được nhiều ý kiến trái chiều từ người dân cũng như các chuyên gia giao thông.
Trao đổi với báo chí, ông Lâm Thiếu Quân, Tổng Giám đốc Cty CP Công nghệ Tiên Phong cho biết, dự án thu phí ôtô lưu thông vào trung tâm mà Sở GTVT TPHCM vừa đề xuất dựa trên giải pháp kỹ thuật mà doanh nghiệp này đã đưa ra.
Tuy nhiên, dự án được điều chỉnh hình thức đầu tư từ hợp đồng đối tác công tư sang đầu tư công. Giải thích về mức chênh lệch lớn kinh phí đầu tư của 2 dự án, ông Quân cho biết, thời điểm Cty đề xuất tính cả chi phí gắn chip, đầu tư hệ thống đường truyền...
Tuy nhiên, với đề án hiện nay của Sở GTVT, chip thu phí được gắn miễn phí, còn hệ thống thanh toán thì đi thuê nên chi phí này bị loại ra khỏi tổng mức đầu tư.
Đúng thời điểm cần giải quyết ùn tắc?
Đại diện Sở GTVT TPHCM cho rằng, đề xuất xây dựng 34 trạm thu phí ô tô vào trung tâm TPHCM lần này là đúng thời điểm, phù hợp với các đề án khác như: Phát triển phương tiện vận tải hành khách công cộng; Hạn chế xe cá nhân mà thành phố đang triển khai.
Ông Ngô Hải Đường, Trưởng phòng Khai thác hạ tầng đường bộ (Sở GTVT TPHCM) cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2019, lượng phương tiện đăng ký mới trên địa bàn TPHCM tăng cao so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong đó, ô tô đăng ký mới tăng hơn 15%, xe máy tăng 6%. Lượng phương tiện tăng cao gây áp lực lớn lên hạ tầng giao thông, nếu không có giải pháp, tình hình kẹt xe ở trung tâm sẽ ngày càng nghiêm trọng.
Theo ông Đường, hiện nay, công nghệ thu phí tự động RFID đã có thể triển khai trong cả nước và dùng ở các trạm thu phí không dừng. Khi triển khai các trạm thu phí vào trung tâm TPHCM sẽ đồng bộ với các loại hình thu phí khác.
Còn về pháp lý, theo Nghị quyết 54, TPHCM được phép ban hành một số loại phí theo cơ chế đặc thù.
Bên cạnh đó, Bộ GTVT cũng đang sửa Nghị định 46 và TPHCM kiến nghị bổ sung nhiều vấn đề liên quan đến quy trình phạt nguội đối với các phương tiện không nộp phí.
Đại diện Sở GTVT TPHCM cho rằng, việc xây dựng vành đai thu phí vào trung tâm thành phố là phù hợp với kinh nghiệm quốc tế đã triển khai ở một số quốc gia như Singapore, Thụy Điển, Anh.
Nguồn thu sẽ nộp về ngân sách thành phố để tái đầu tư cho hạ tầng và phát triển hệ thống giao thông công cộng. Nếu được UBND TPHCM đồng ý, dự án sẽ do Trung tâm quản lý đường hầm sông Sài Gòn làm chủ đầu tư.
“Kinh nghiệm từ Singapore cho thấy, sau khoảng 2 năm thực hiện dự án là có thể thu hồi vốn.
Số tiền từ thu phí ô tô vào nội đô TPHCM sẽ được sử dụng để phục vụ trở lại cho phát triển hạ tầng và phương tiện giao thông công cộng như đầu tư xe buýt mới, miễn phí đi xe buýt ở khu trung tâm, đầu tư thêm các nhà chờ... nhằm thu hút người dân sử dụng xe buýt, giảm xe cá nhân”, ông Đường thông tin.
Ô tô là thủ phạm gây ùn tắc
Ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở GTVT TPHCM cho biết, TPHCM hiện có 28 điểm “nóng” thường xảy ra ùn tắc giao thông mà ô tô là một trong những “thủ phạm” chính.
Giữa tháng 6 vừa qua, Hội đồng tư vấn về giao thông đô thị TPHCM đã họp, với sự có mặt của 13/19 thành viên và ủng hộ chủ trương thực hiện dự án thu phí ô tô vào trung tâm thành phố để hạn chế ùn tắc giao thông.
Hội đồng thống nhất, đề xuất: Triển khai thực hiện dự án nêu trên theo hình thức đầu tư công, giao một đơn vị của thành phố làm chủ đầu tư, quản lý theo quy định; Sau khi thực hiện xong dự án sẽ tổ chức đấu thầu thuê đơn vị vận hành, khai thác và nguồn thu sẽ nộp về ngân sách thành phố.
Huy Thịnh